Een Italiaanse psychiater legt uit hoe men God in het lijden kan vinden. Het geheim van kruis, vrijheid en liefde ontrafelen

Rimini, 2 september 2009 (Zenit.org) - “Abbracciara la Croce: Dolore, libertà e tenerezza in Dio” (Het Kruis omarmen: pijn, vrijheid en tederheid in God”): op de dertigste “Samenkomst voor Vriendschap onder de Volken” in Rimini van de kerkelijke beweging “Comunione e Liberazione” (Gemeenschap en Bevrijding), werd een nieuw boek van Alessandro Meluzzi voorgesteld, dat aanschouwelijk maakt hoe de mens God en zichzelf ontmoet binnen de dimensies van gave en offer.

De auteur, psychotherapeut en gewijd subdiaken van Melkitische katholieke ritus, legde uit dat de ervaring van rouw, verlatenheid, verlies, ontgoocheling of nederlaag bepalende en onvermijdelijke levenservaringen zijn. Toch duiken in lijden en momenten van beproeving vragen en antwoorden op die de diepste zin van de mens raken en ons ertoe bewegen het Goddelijke op te zoeken. Dit zou in zekere mate als een uitnodiging kunnen begrepen worden het lijden aan te grijpen als een gelegenheid om zichzelf en het leven als een “vreugdevolle opgang van de Kalvarieberg’ te ontdekken.

De psychiater bevestigt dat het kruis met troost kan samengaan. “Wij weten dat God het geheim van de mens op een volmaakte manier deelt en door een vrije daad van liefde ervoor gekozen heeft zelf mens te worden om aan de menselijke natuur – in alles behalve de zonde – deel te nemen; een natuur die bestaat uit dood, lijden en kruisen.”

God die de mens bevrijdt en op het kruis verheven is, trekt heel de mensheid in een universele omarming tot zich. In deze omarming ontdekt men de Goddelijke dimensie die in de diepten van het mensenhart verborgen ligt. Zo wordt het Kruis een krachtige, zij het ook moeilijke bron van zingeving.

De auteur benadrukt bovendien, dat het leven slechts dan kan zin hebben wanneer het een geschenk wordt. “Als het bestaan slechts begrepen wordt als het volmaakte bezit van zichzelf, dan is het uiteindelijk niets. God is een weg van liefde gegaan, waarop lijden onvermijdelijk is. Dit toont aan dat de vrijheid om te kiezen noodzakelijk ook deelname is aan het lijden. Voelbaar lijden staat rechtstreeks in verhouding tot de graad van vrijheid die de mens zoekt. Daarom is wie vrijheid zoekt, zich ervan bewust dat lijden niet zomaar een mogelijkheid is, doch vooral een noodzaak om vrij te worden.”

De vrijheid van de mens weerspiegelt zich in de ondoorgrondelijke vrijheid van God. God laat het schepsel de vrijheid Hem lief te hebben of niet – tot op het punt Hem te kruisigen. Zo is het kruis de prijs die God betaalt om de vrijheid van de mens te redden – niet alleen om hem te verlossen, maar om aan heel de menselijke natuur deel te hebben.

Omdat de mens geroepen is open te staan voor zijn naaste, klaarblijkelijk omdat gelukzaligheid alleen kan verkregen worden als men medelijden heeft met de andere, als men met hem meelijdt. De mens kan zichzelf slechts erkennen door de relatie met de andere. Zonder relaties is er geen zijn, geen identiteit. Iedere relatie echter die liefde en het wegschenken van zichzelf tot resultaat heeft, maakt de kern uit van het christelijk geloof.

In het voorwoord van het nieuwe boek legt de superior van het Karmelietencentrum in Rome, P. Roberto Fornara, de band uit tussen lijden, liefde en vrijheid en de Karmelspirituaiteit aan de hand van de heilige Johannes van het Kruis: “De ervaringen van de heilige Johannes brachten hem van tedere kindsheid naar de vruchtbaarheid van de beproevingen ... Voor hem is het kruis de volle openbaring van Gods toegewijde liefde. Het kruis is de plaats waar de liefde van de Zoon gehoorzaamt aan de Vader.”

De heilige Teresa Benedicta a Cruce (Edith Stein) heeft 400 jaar later begrepen dat wie de waarde van Christus’ Kruis gevat heeft, ieder kruis in naam van alle mensen op zich moet nemen.

“Iedere mens is dagelijks geroepen het geheim van het Kruis te ontmoeten; het geheim van ongerechtigheid, geweld en onschuldig lijden, het geheim van oorlog en machtsmisbruik, het geheim van ongeneeslijke ziekte en van de tegenspraak der werkelijkheid.”
Het boek van Meluzzi is niet zozeer een uitnodiging het kruis vrijwillig te omarmen, doch eerder een oproep zich door de gekruisigde Heer, specialist in zaken van liefde en menselijkheid, te laten omarmen.

vert. Sorores Christi

Zie ook: Paus Johannes Paulus II - Encycliek H. Paus Johannes Paulus II - Apostolische Brief
Salvifici doloris
Over de christelijke zin van het menselijke lijden
(11 februari 1984)

Publicatiedatum: 2 september 2009
Laatst bewerkt: 15 maart 2010