(arsacal.nl) - Paus Franciscus heeft bij Motu Proprio Paus Franciscus - Motu Proprio
Antiquum ministerium
Waarmee de dienst van catechist ingesteld wordt
(10 mei 2021) van 10 mei 2021 het dienstwerk van Catechist ingesteld voor de gehele Kerk. Een liturgische ritus voor de aanstelling volgt nog. Helemaal nieuw is dit zeker niet en in het bisdom Haarlem-Amsterdam kennen we sinds 2004 Catechisten met een (liturgische) zegening en zending door de bisschop.
Paus Franciscus wijst in het Motu Proprio op de Bijbelse wortels van dit dienstwerk Vgl. 1 Kor. 12 en noemt verschillende kerkelijke documenten, waaronder het Motu Proprio H. Paus Paulus VI - Apostolische Brief
Ministeria quaedam
Ordening met betrekking tot de eerste tonsuur, de lagere wijdingen en het subdiaconaat in de Latijnse Kerk wordt vernieuwd
(15 augustus 1972) (1972) van Paus Paulus VI waarin de mogelijkheid van een aanstelling tot Catechist al werd genoemd.
Opvallend is echter dat de enige plaats in het Wetboek
Codex Iuris Canonici
Codex van het Canonieke recht
(25 januari 1983) waar de Catechist wordt genoemd Wetboek, Codex van het Canonieke recht, Codex Iuris Canonici (25 jan 1983), 785 alsmede de Encycliek H. Paus Johannes Paulus II - Encycliek
Redemptoris Missio
Over de blijvende geldigheid van de missie-opdracht
(7 december 1990) (1990) niet worden genoemd. De Gids voor Catechisten die met instemming van de paus in 1993 werd gepubliceerd door de Congregatie voor de Evangelisatie van de Volkeren, wordt evenmin geciteerd.
Deze teksten staan in de specifiek missionaire context en daar heeft de Catechist een veel bredere inzet dan alleen het geven van catechese: "Zij dienen zich onder leiding van een missionaris erop toe te leggen de leer van het Evangelie voor te houden en liturgische diensten en caritatieve werken te organiseren". Wetboek, Codex van het Canonieke recht, Codex Iuris Canonici (25 jan 1983), 785 De Congregatie voor de Evangelisatie van de Volkeren
Gids voor catechisten
(3 december 1993) geeft daarbij aan: "In de huidige missionaire praktijk, is de roeping van de Catechist zowel specifiek, n.l. voor de taak van het geven van catechese, als algemeen, voor het meewerken aan welk apostolische dienstwerk dan ook dat nuttig is voor de opbouw van de Kerk." Congregatie voor de Evangelisatie van de Volkeren, Gids voor catechisten (3 dec 1993), 2
Daaruit komt naar voren dat de Catechist een specifieke zending heeft om catechese te geven en een bredere in dienst van de opbouw van de gemeenschap. Toch denk ik zeker niet dat het de bedoeling is van de paus dat de Catechist die hij beschrijft in zijn Paus Franciscus - Motu Proprio
Antiquum ministerium
Waarmee de dienst van catechist ingesteld wordt
(10 mei 2021) zich beperkt tot het geven van catechese. Ook in de Instructie over de medewerking van de leken aan het dienstwerk van de priesters Congregatie voor de Clerus
Ecclesiae de mysterio
Het mysterie van de Kerk - Interdicasteriële Instructie over enige vragen betreffende de medewerking van lekengelovigen aan het dienstwerk van de priesters
(15 augustus 1997) (1997) worden bijvoorbeeld pastorale taken aangegeven waarin de medewerking van leken goed en belangrijk is Vgl. Congregatie voor de Clerus, Het mysterie van de Kerk - Interdicasteriële Instructie over enige vragen betreffende de medewerking van lekengelovigen aan het dienstwerk van de priesters, Ecclesiae de mysterio (15 aug 1997), 4.6. (bijv. n. 4 en art. 6vv.) en we vinden dat natuurlijk in veel andere documenten van de Kerk. Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de roeping en de zending van de leken in de Kerk, Christifideles laici (30 dec 1988) Vgl. 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Kerk, Lumen Gentium (21 nov 1964), 33
In het Motu Proprio Paus Franciscus - Motu Proprio
Antiquum ministerium
Waarmee de dienst van catechist ingesteld wordt
(10 mei 2021) wordt de Catechist beschreven als iemand die op de eerste plaats geroepen is om de eigen competentie tot uitdrukking te brengen in het doorgeven van het geloof in de verschillende etappes: de eerste aankondiging, verdieping, voorbereiding op de sacramenten en permanente vorming, waarbij de Catechist tegelijk geloofsgetuige is, leraar en mystagoog, begeleider en pedagoog. Paus Franciscus, Motu Proprio, Waarmee de dienst van catechist ingesteld wordt, Antiquum ministerium (10 mei 2021), 6
De Catechist doet dit vanuit zijn of haar eigen geloofsleven en gebed en in naam van de Kerk. In deze omschrijving komt al naar voren dat het niet alleen gaat om het geven van catechese, al blijft dat een kern-element van de roeping van een Catechist. Door de vorming die de Catechist heeft gehad zal hij of zij mensen kunnen begeleiden en ook een meer algemene roeping kunnen vervullen binnen de kerkgemeenschap door het bezoeken van zieken, het leiden van woord- en gebedsvieringen, het uitreiken van de heilige communie als buitengewoon bedienaar, het begeleiden van catechetisch medewerkers in de parochie enzovoorts.
Dit houdt in dat de catechist een goede opleiding moet krijgen. Die meer ‘algemene’ taken zijn niet specifiek eigen aan het ambt van Catechist, maar ze zullen wel bij voorkeur aan een Catechist worden toevertrouwd omdat die de geestelijke, theologische en pastorale vorming heeft gehad die daarbij belangrijk zijn.
Publicatiedatum: 26 mei 2021
Laatst bewerkt: 16 september 2021
