VATICAAN (KerkNet/VIS/CNN/VRT/121-RKK/KRO) - Paus Johannes Paulus II deed op zondag 12 maart in de St. Pietersbasiliek een historische oproep tot vergiffenis. Volgens de Belgische Prof. Jan Kerkhofs was het reeds sinds Paus Adrianus VI geleden dat dit nog eens gebeurde. Het pauselijke "mea culpa" in naam van de Kerk ligt geheel in de lijn van de pauselijke oproep in H. Paus Johannes Paulus II - Apostolische Brief
Tertio millennio adveniente
Nu het derde millennium van de nieuwe tijd nadert
(10 november 1994) en vooral van de Pauselijke Bul H. Paus Johannes Paulus II - Apostolische Brief
Incarnationis mysterium
Bul ter afkondiging van het Grote Jubileumjaar 2000
(30 november 1998). Daarin riep de paus op om het nieuwe millennium met een propere lei te beginnen.
De paus maakte van bij het begin van zijn H. Paus Johannes Paulus II - Boodschap
De Vader houdt van jullie (vgl. Joh 16,27)
Wereldjongerendag 1999
(6 januari 1999) duidelijk dat hij, als opvolger van Petrus, vergiffenis wilde vragen voor de zonden uit het verleden en het heden van de kinderen van de rooms-katholieke Kerk, een kerk die door de Heer geheiligd wordt. Deze spijtbetuiging heeft als uiteindelijk doel om zich te verzoenen met God. Hij vernoemde expliciet de discriminatie van de joden, de zigeuners, etnische minderheden en de vrouwen.
De oproep van de paus was een onderdeel van de dag van de Verzoening die gisteren in het Vaticaan gehouden werd. Ter gelegenheid daarvan was er ‘s morgens onder meer een verzoeningsprocessie naar het boetealtaar, een woorddienst en een universeel gebed, waarin berouw geschonken en gevraagd werd.
In eerste instantie betreurde de paus de verdeeldheid onder de christenen, die hij reeds eerder omschreven had als een schande. De paus vroeg heel expliciet vergiffenis voor de ontrouw aan het evangelie, waarvan de broeders en zusters het slachtoffer werden. De mens, zo voegde hij er aan toe, is het enige wezen dat een band van gemeenschap met de Schepper kan uitbouwen, maar tevens de enige die met Hem een scheiding tot stand kan brengen.
Paus Johannes Paulus II verwees tijdens de toespraak onder meer naar de parabel van de verloren zoon. Velen hebben (in de loop der eeuwen) het huis van de vader verlaten, maar laten we terug op weg naar huis gaan. Dat kunnen we door de bemiddeling van Christus. De paus maakte even later ook de vergelijking met de bekering van Paulus op weg naar Damascus.
Opvallend was ook de verontschuldiging voor het wantrouwen en de vijandigheid ten aanzien van andere godsdiensten: Wij vragen vergiffenis voor de verdeeldheid onder de christenen, voor het geweld dat sommige christenen in de naam van het christendom gebruikten en voor het gedrag van onverschilligheid en vijandigheid ten aanzien van de volgelingen van andere godsdiensten.
De verklaring van de Paus Johannes Paulus II komt slechts enkele dagen na de publicatie van het document Internationale Theologische Commissie
Herinnering en verzoening: de Kerk en de schuld uit het verleden (7 maart 2000). In dit document, dat door de internationale theologische commissie van het Vaticaan werd uitgewerkt, kwamen thema’s aan bod zoals het gebruik van geweld in naam van het geloof, de jodenvervolging en de kerkelijke verantwoordelijkheid voor het kwaad in onze samenleving.
Ook onderstreepte Paus Johannes Paulus II de kerkelijke verantwoordelijkheid voor het kwaad in onze hedendaagse samenleving. Hij had het over het atheïsme, de religieuze onverschilligheid, de secularisering, het ethisch waardenrelativisme, het geweld tegen het leven en de ongebreidelde armoede in verschillende landen van de wereld.
Ook herhaalde de paus de verontschuldiging voor kerkelijke dwalingen uit het verleden. Hij herhaalde ook letterlijk de passage uit het document Internationale Theologische Commissie
Herinnering en verzoening: de Kerk en de schuld uit het verleden (7 maart 2000) over het gebruik van geweld in naam van het geloof.
Vergiffenis schenken en vergiffenis vragen liepen als een rode draad door heel de toespraak van de paus. Tijdens dit Heilig Jaar zijn de christenen tot deze verzoening uitgenodigd, opdat ze door de Heilige Poort het nieuwe millennium zouden binnentreden. Dat kunnen we mede dankzij het kruis van Christus en dankzij de Maagd Maria. Zo kan een tijd van verzoening aanbreken, een tijd van bevrijding!.
Kardinaal Ratzinger, hoofd van de Congregatie voor de Geloofsleer, omschreef de schuldbelijdenis van de rooms-katholieke Kerk ter gelegenheid van het Jubeljaar in de Italiaanse krant La Republica als een daad van berouw die tot vernieuwing van de kerk moet leiden. De plechtigheid viel samen met de eerste week van de Veertigdagentijd, de periode voor Pasen die traditiegetrouw een tijd van bezinning en boete is.
Bron: Kerknet, België
Publicatiedatum: 12 maart 2000
Laatst bewerkt: 22 oktober 2019
