Vandaag is een uitspraak van de huidige Paus gepubliceerd Paus Franciscus, Rescript, Rescriptum "ex Audientia SS.mi" - Nieuwe redactie van nr 2267 van de Catechismus van de Katholieke Kerk over de doodstraf (2 aug 2018), waarin hij een wijziging gelast heeft in de Catechismus-Compendium
Catechismus van de Katholieke Kerk
(15 augustus 1997) aangaande de doodstraf. Het heet nu dat de doodstraf "onaanvaardbaar" is.
In een Paus Franciscus - Rescript
Rescriptum ex Audientia SS.mi - Nieuwe redactie van nr 2267 van de Catechismus van de Katholieke Kerk over de doodstraf
(2 augustus 2018) werd bekend dat met onmiddellijke ingang het nummer Catechismus-Compendium
Catechismus van de Katholieke Kerk
(15 augustus 1997) van de Catechismus-Compendium
Catechismus van de Katholieke Kerk
(15 augustus 1997) gewijzigd moet worden. Vanuit een vermeende doorontwikkeling van de Katholieke leer wordt in het gewijzigde tekst gesteld dat de waardigheid van de persoon niet verloren gaat, ook niet na het begaan van een zeer ernstige misdaad. Ook zou er ander inzicht zijn gekomen over het opleggen van de doodstraf door de staat. En tenslotte zouden effectievere systemen van gevangenschap zijn ontwikkeld die een betere bescherming van burgers waarborgen en die niet definitief de mogelijkheid ontneemt aan de schuldige om verlost te worden.
Op basis daarvan zou de Kerk leren (hoewel ze dat eeuwen lang niet zo geleerd heeft) met klem bevestigen dat de veroordeling tot de doodstraf een onmenselijke maatregel is die, op welke wijze dan ook zij wordt uitgevoerd, de persoonlijke waardigheid naar beneden haalt. En nieuw is ook dat de Catechismus-Compendium
Catechismus van de Katholieke Kerk
(15 augustus 1997) nu tot pamflet wordt om de doodstraf wereldwijd afgeschaft te krijgen en in dit nummer niet alleen de uitleg is van wat de Kerk leert.
Ook opmerkelijk is dat door aan deze Catechismus-Compendium
Catechismus van de Katholieke Kerk
(15 augustus 1997) de titel "De doodstraf" toe te voegen dit alineanummer wordt losgekoppeld van het gedeelte over "Catechismus-Compendium
Catechismus van de Katholieke Kerk
(15 augustus 1997)", in welk kader voorheen in de kerkelijke leer gesproken werd over de doodstraf.
In het Congregatie voor de Geloofsleer
Aan de Bisschoppen betreffende de nieuwe redactie van nr 2267 van de Catechismus van de Katholieke Kerk over de doodstraf
(3 augustus 2018) van de Congregatie voor de Geloofsleer worden twee voorgangers van de huidige Paus aangehaald, als zouden de van hun aangehaalde uitspraken erop duiden dat zij de doodstraf, zoals deze tot nu verwoord stond in de Catechismus-Compendium
Catechismus van de Katholieke Kerk
(15 augustus 1997) en mede onder hun verantwoordelijkheid gepubliceerd is, toch wel basis zou kunnen zijn om de kerkelijke leer daaromtrent nu wel te wijzigen: de prudentie van zijn voorgangers wordt terzijde geschoven om hun tekst van de Catechismus-Compendium
Catechismus van de Katholieke Kerk
(15 augustus 1997) wel te wijzigen.
Hoewel in de Congregatie voor de Geloofsleer
Aan de Bisschoppen betreffende de nieuwe redactie van nr 2267 van de Catechismus van de Katholieke Kerk over de doodstraf
(3 augustus 2018) naar H. Paus Johannes Paulus II - Encycliek
Evangelium Vitae
Over de waarde en de onaantastbaarheid van het menselijk leven
(25 maart 1995) wordt verwezen, om aan te tonen dat de paradigma wijziging al door de H. Paus Johannes Paulus II werd voorzien, wordt juist niet verwezen naar de bijzondere alinea's H. Paus Johannes Paulus II - Encycliek
Evangelium Vitae
Over de waarde en de onaantastbaarheid van het menselijk leven
(25 maart 1995) waarin de positie van deze Heilige Paus over de doodstraf expliciet beschreven staat. Een wijziging van de tekst in H. Paus Johannes Paulus II - Encycliek
Evangelium Vitae
Over de waarde en de onaantastbaarheid van het menselijk leven
(25 maart 1995), waar de 'oude alinea' letterlijk wordt geciteerd, is overigens niet opgenomen in het Paus Franciscus - Rescript
Rescriptum ex Audientia SS.mi - Nieuwe redactie van nr 2267 van de Catechismus van de Katholieke Kerk over de doodstraf
(2 augustus 2018).
Een nieuwe weg wordt ingeslagen door uit te gaan van een "authentieke ontwikkeling in de geloofsleer" onder profane invloed, waar Christus ons juist geleerd heeft: "Gaat uit en onderwijst"'. Volgens hetgeen gesteld wordt in Congregatie voor de Geloofsleer
Aan de Bisschoppen betreffende de nieuwe redactie van nr 2267 van de Catechismus van de Katholieke Kerk over de doodstraf
(3 augustus 2018) kan nu nieuwe formulering worden verklaard "in het licht van de primaire verantwoordelijkheid van de burgerlijke autoriteit om het algemeen welzijn te beschermen in een sociale context waarin de strafsancties anders werden begrepen en zich hadden ontwikkeld in een omgeving waarin het moeilijker was om te garanderen dat de crimineel zijn misdaad niet kan herhalen."
Eerder sprak Paus Franciscus in Paus Franciscus - Postsynodale Apostolische Exhortatie
Amoris Laetitia
Over vreugde van de liefde
(19 maart 2016) zich ook al uit tegen de doodstraf. Een groep theologen verwees daarbij o.a. naar Paus Innocentius III
Ejus exemplo
Epistolae (18 december 1208) of Paus Leo XIII - Brief
Pastoralis Officii
Aan de Bisschoppen van Duitsland en Oostenrijk (12 september 1891) aantoont. Ook Paus Pius XII heeft zich Paus Pius XII - Toespraak
Ce premier congres - Over onderzoek en nieuwe mogelijkheden in de geneeskunde
Tot de deelnemers aan het eerste internationale congres voor histopathologie van het zenuwstelsel
(13 september 1952) over de positie van de Kerk aan in deze.
De wijziging wordt gedateerd op de feestdag van de Paus Benedictus XVI - Audiëntie
H. Alfonsus van Liguori
(30 maart 2011) en die in 1871 is uitgeroepen door de Kerk tot kerkleraar, Hij schreef juist in zijn H. Alfonsus Maria de Liguori
Theologia moralis de Sacrum. Ordin. (): "Secus est de proscriptis quos occidendi cuius acutoritas publica datur: idque non injuste" - "De overheid krijgt de macht om overtreders te doden, en dat niet ten onrechte, omdat het noodzakelijk is voor de verdediging van het algemeen welzijn." ( (Zie ook Lex Christianorum). Over de moraalleer van de H. Alfonsus van Liguori is zelfs onder Paus Gregorius XVI een uitspraak gedaan ten faveure daarvan die in de Denzinger 2725-2727 terecht is gekomen. Vgl. Apostolische Penitentiarie, Over de autoriteit van Sint Alfonus van Liguori op het domein van de moraal, Antwoord van de Heilige Penitentiarie aan de Aartsbisschop van Besançon (5 juli 1831)
Aangaande de mogelijkheid tot het uitspreken van de doodstraf spreekt de H. Schrift op diverse plaatsen: (Lev. 20, 1-6)(Mt. 15, 4)(Mc. 7, 10)(Joh. 19, 11)(Hand. 25, 11)(Rom. 13, 1-4)(Heb. 10, 28)
De kerkelijke leer is tot nu toe geweest dat in heel bijzondere en het ultieme gevallen de doodstraf door de staat uitgesproken kan worden. Wel heeft de Kerk altijd geijverd om de toepassing te beperken en waar mogelijk niet uit te spreken of niet uit te voeren als o.a. niet voldoende eenduidig vaststaat dat de verdachte inderdaad schuldig is. De Kerk heeft nooit de doodstraf gepropageerd, hoewel ten tijde van de Kerkelijke Staat zij zelf ook de doodstraf uitgevoerd heeft.
Opvallend is overigens dat de parallelle passages over dit onderwerp in een aantal andere belangrijke teksten niet gewijzigd worden, zoals:
Zie het Paus Franciscus - Rescript
Rescriptum ex Audientia SS.mi - Nieuwe redactie van nr 2267 van de Catechismus van de Katholieke Kerk over de doodstraf
(2 augustus 2018) en de begeleidende Brief Congregatie voor de Geloofsleer
Aan de Bisschoppen betreffende de nieuwe redactie van nr 2267 van de Catechismus van de Katholieke Kerk over de doodstraf
(3 augustus 2018) van de Congregatie voor de Geloofsleer
Zie ook het dossier Straf en schuld en vooral daarin het Capita Selecta over de doodstraf.
Publicatiedatum: 7 augustus 2018
Laatst bewerkt: 8 september 2021
