Paus Franciscus kondigt op deze 13e maart 2015 een buitengewoon Heilig Jaar van de Barmhartigheid aan, onder het teken van Vaticanum II. De Paus vierde in de Sint-Pïetersbasiliek een boeteviering in het kader van de “24 Uren voor de Heer” en ter gelegenheid van de tweede verjaardag van zijn verkiezing tot opvolger van Petrus.
De Paus preciseerde dat dit Jubileumjaar van de Barmhartigheid zal beginnen met de opening van de Heilige Poort in Sint-Pieter, ter gelegenheid van het feest van de Onbevlekte Ontvangenis op 8 december 2015 en zal eindigen op 20 november 2016 op het hoogfeest van Christus, Koning van het heelal.
Niemand is van de barmhartigheid uitgesloten
“Niemand is uitgesloten van Gods barmhartigheid”, benadrukte Paus Franciscus in zijn homilie van deze boeteviering.
Hij had de 12e maart aanbevelingen gegeven voor biechtvaders en gelovigen die te biechten gaan en die stonden eveneens in het teken van de barmhartigheid: de biecht mag geen “foltering” zijn! Dan heeft hij dit Jubeljaar aangekondigd, onder applaus van de samenkomst.
“God vergeeft alles en altijd, laten wij het nooit moe worden Zijn vergeving te vragen”, insisteerde de Paus. Hij heeft de organisatie van dat jaar toevertrouwd aan de Pauselijke Raad ter Bevordering van de Nieuwe Evangelisatie. In het begin van het jaar had de Paus gezegd: “Deze tijd is de tijd van de barmhartigheid. Het is belangrijk dat de lekengelovigen deze tijd beleven en in de verschillende milieus van de samenleving brengen. Vooruit!”. De “24 Uren voor de Heer”, op initiatief van de Pauselijke Raad voor de Nieuwe Evangelisatie, wenst dat de kerken overal ter hele wereld uitzonderlijk veel open zijn om mensen het sacrament van de verzoening te laten ontvangen.
In dat kader ging de Paus in de boeteviering voor en zoals verleden jaar, op 28 maart, ging hij eerst zelf te biechten voordat hij ging biecht horen.
Thema en opening
Het thema van dit jaar is genomen uit de brief van de heilige Paulus aan de Efeziërs: “God, rijk aan erbarming” (Ef. 2, 4).
De opening van het volgende Jubeljaar zal plaatshebben ter gelegenheid van de 50e verjaardag van de afsluiting van het Tweede Oecumenisch Vaticaans Concilie in 1965, wat er een bijzondere betekenis aan verleent.
In het Jubeljaar zullen de lezingen voor de zondagen door het jaar genomen worden uit het Evangelie van de heilige Lucas, “de evangelist van de barmhartigheid”. Dante Alighieri noemde hem “scriba mansuetudinis Christi”, “schrijver van de zachtmoedigheid van Christus”. De parabels over de barmhartigheid uit het Lucasevangelie zijn zeer bekend: het verloren schaap, de verloren drachme, de barmhartige vader.
De plechtige aankondiging van het Heilig Jaar gebeurt met de lezing van de Pauselijke Bulle aan de Heilige Poort in Sint-Pieter, op zondag 12 april, zondag van de Goddelijke Barmhartigheid, een feest ingesteld door Johannes Paulus II in het jaar 2000, dat gevierd wordt op de zondag na Pasen.
Het devies van Paus Franciscus: barmhartigheid en uitverkiezing
De barmhartigheid staat in het midden van het ambt van Paus Franciscus, die het in zijn bisschoppelijk en Pauselijk devies heeft staan: "miserando atque eligendo", “door barmhartigheid en uitverkiezing”.
Zij is geïnspireerd door een homilie van de heilige Beda de Eerbiedwaardige (672/673-735), Kerkleraar, waarin hij commentaar geeft bij de roeping van Levi (Matteüs) door Jezus.
De homilie van Beda de Eerbiedwaardige zegt: “Jezus zag een tollenaar en Hem liefdevol aankijkend, kiest Hij hem en zegt: Volg Mij” - "Vidit ergo Iesus publicanum et quia miserando atque eligendo vidit, ait illi Sequere me" H. Beda Venerabilis, Homilie, Homilia (1 jan 703), 21. Hom. 21; CCL 122, 149-151.
De Paus laat zijn roeping namelijk teruggaan op het feest van de heilige Matteüs, op 21 september 1953, en zijn beslissing – na een biecht - om de roep van Christus te beantwoorden door Hem te volgen in het priesterleven.
Tijdens deze biecht, zegt hij “Gods barmhartigheid ervaren te hebben” en hij voelde zich “geroepen”, het te doen naar het voorbeeld van de heilige Ignatius van Loyola. Voorwerp van barmhartigheid en uitverkiezing: het zijn dus de twee thema’s uit het devies van de Paus.
De Paus herinnert dikwijls aan de roeping van Matteüs, geschilderd door Caravagio, een schilderij dat hij ging bekijken in de kerk San Luigi dei Francesi in Rome.
Eilanden van barmhartigheid
Op het ogenblik van het Paus Franciscus - Angelus/Regina Caeli
Barmhartigheid verandert de wereld
Vijfde zondag door het Jaar - Jaar C
(17 maart 2013), na zijn verkiezing, op zondag 17 maart 2013, zei de Paus : "De barmhartigheid voelen, dat woord verandert alles. Het is het beste dat wij kunnen voelen: dat verandert de wereld. Een beetje barmhartigheid zorgt ervoor dat de wereld minder koud en meer rechtvaardig is. Wij hebben er nood aan deze barmhartigheid van God, van deze barmhartige Vader die zo geduldig is, goed te begrijpen”. Paus Franciscus, Angelus/Regina Caeli, Vijfde zondag door het Jaar - Jaar C, Barmhartigheid verandert de wereld (17 mrt 2013), 3
Tijdens het Angelus van 11 januari 2015 zei hij: “Men heeft vandaag zo veel nood aan barmhartigheid en het is belangrijk dat de lekengelovigen haar beleven en in de verschillende milieus van de samenleving brengen. Vooruit! Wij beleven de tijd van de barmhartigheid: nu is het de tijd van de barmhartigheid”. Paus Franciscus, Angelus/Regina Caeli, Feest van de Doop van de Heer (Jaar B) - Sint Pietersplein, Bidt dagelijks tot de Heilige Geest (11 jan 2015), 6
In zijn Vastenboodschap 2015, schreef Paus Franciscus eveneens: “Hoezeer verlang ik dat de plaatsen waar de Kerk zich manifesteert, evenals onze parochies en vooral onze gemeenschappen, eilanden van barmhartigheid worden te midden van een zee van onverschilligheid!”. Paus Franciscus, Boodschap, Veertigdagentijd 2015, "Weest moedig van hart" (Jac. 5, 8) (4 okt 2014), 2
In de tekst van de Italiaanse uitgave van de apostolische Exhortatie Paus Franciscus - Postsynodale Apostolische Exhortatie
Evangelii Gaudium
Over de verkondiging van het Evangelie in de wereld van vandaag - Naar aanleiding van de Bisschoppensynode 2012 over de nieuwe evangelisatie
(24 november 2013),komt het woord “barmhartigheid” 31 keer voor.
Vert. Maranatha-gemeenschap
Publicatiedatum: 14 maart 2015
Laatst bewerkt: 2 april 2015
