“Katholieke universiteiten maken deel uit van de profetische zending van de Kerk”, aldus kard. Bertone, op 8 juni 2012 op bezoek in Polen. De kardinaal en staatssecretaris was aan de Pauselijke Universiteit Johannes Paulus II in Krakau genodigde voor het doctoraat honoris causa dat hem verleend werd. De Italiaanse uitgave van L’Osservatore Romano van 8 juni publiceert citaten uit zijn toespraak over het thema “Waarom het belangrijk is dat katholieke universiteiten in de nieuwe evangelisatie betrokken zijn – aan een wereld die zich bij gebrek aan oordeel, onbehaaglijk voelt”.
Voor de kardinaal “maken de katholieke universiteit en de nieuwe evangelisatie deel uit van de profetische zending van de Kerk”. “De katholieke universiteit zal trouw zijn aan haar Kerkelijke identiteit als zij een ‘wezenlijk missionaire’ universiteit blijft of het opnieuw wordt.” Daarom ontwikkelt hij de rol van de katholieke universiteit in de nieuwe evangelisatie, aan de hand van “drie fundamentele redenen”.
Vooreerst is het eigen aan de nieuwe evangelisatie om helder en expliciet van Christus te getuigen. Deze boodschap is “eeuwig” want Jezus Christus “is dezelfde gisteren, vandaag en tot in eeuwigheid” (Hebr. 13, 8). Deze verkondiging maakt dus deel uit van de zending van de universiteit en hij citeert hiervoor de Apostolische constitutie Paus Pius XII - Apostolische Constitutie
Sacramentum ordinis
Over de heilige wijdingen van diaconaat, priesterschap en episcopaat
(30 november 1947): “Iedere katholieke universiteit heeft van nature een belangrijke bijdrage aan de evangelisatieactiviteit van de Kerk (...) Het gaat om een vitaal getuigenis van institutionele orde dat aan Christus en Zijn boodschap moet gegeven worden”. Volgens Benedictus XVI “geeft het publieke getuigenis over de zijnswijze van Christus vorm aan alle aspecten van het institutionele leven zowel binnen als buiten de leslokalen”.
De kardinaal waarschuwt dus tegen de “bekoring van secularisatie”, waarbij katholieke universiteiten “het confessionele aspect” achterwege laten, “de tekenen van hun katholieke identiteit” tot een minimum herleiden en “het christendom herleiden tot een geheel van waarden”. In tegendeel, zegt hij, Benedictus XVI citerend, “het feit ‘katholiek’ te zijn, vernedert de universiteit niet maar brengt haar maximaal tot haar recht”.
De tweede reden die katholieke universiteiten in de nieuwe evangelisatie betrekt, bestaat hierin “dat het geloof om zich te incarneren, langs de cultuur moet gaan”: “Het Evangelie wordt aan mensen verkondigd die tot een cultuur behoren, dus moet deze verkondiging langs de cultuur gaan”. Daarom hebben katholieke universiteiten de zending “een brug te zijn tussen geloof en cultuur”. Voor Johannes Paulus II zijn zij zelfs “een levend en beloftevol teken van de vruchtbaarheid van het christelijk inzicht binnen iedere cultuur”. Volgens Paulus VI gaat het erom “de oordeelscriteria, bepalende waarden, interessepunten, gedachtelijnen, inspiratiebronnen en levensmodellen van de mensheid die tegengesteld zijn aan het woord van God en het heilsplan, door de kracht van het Evangelie te bereiken en ingrijpend te wijzigen”.
Tenslotte een derde “dringend” motief dat de katholieke universiteit impliceert: “één van de belangrijkste redenen voor de crisis die vandaag heel de samenleving en alle samenlevingen treft, bestaat in een zeer reducerende en fragmentarische kijk op de werkelijkheid”. “Deze crisis die dikwijls geanalyseerd wordt in louter economische of sociale termen, wordt niet gezien in haar culturele en spirituele dimensies”. De wezenlijke zending van hogere instituten voor katholiek onderwijs is nochtans “de dienst aan de samenleving”, meer bepaald door “voortdurende studie van de waarheid door middel van onderzoek en het behoud en de overdracht van kennis voor het welzijn van de samenleving”. De katholieke universiteit moet dus volgens Johannes Paulus II “de rijken bewust maken dat het uur gekomen is om werkelijk broeder te zijn van de armen, dank zij een gemeenschappelijke bekering tot ‘integrale ontwikkeling’ die open staat voor het Absolute”.
Eén van de roepingen van de katholieke universiteit bestaat in de “onophoudelijke dialoog tussen de verschillende disciplines”, te beginnen met die “tussen geloof en rede”. Zij moet “de plaats (zijn) waar deze veelzijdige perspectieven elkaar ontmoeten en waar ze versmelten, met respect voor hun epistemologie”, “de plaats van het denken waaraan de wereld zoveel nood heeft”, “de plaats van een ruimer denkende en verrijkte rede”. Dit “nieuwe gebruik van de rede” die de katholieke universiteit geroepen is te bevorderen, zal vrucht dragen “door de ontwikkeling van de kennis” maar ook “door de ontwikkeling van de volken”: “een integrale visie op mens en waarheid zal overeenstemmen met het streven naar het integraal welzijn van de mens”.
Vert.: Sorores Christi
Bron: Zenit.org
Publicatiedatum: 13 juni 2012
Laatst bewerkt: 18 juni 2012
