H. Paus Johannes Paulus II - 26 mei 2003
De eerste was het intense "bij de tijd brengen", dat het Tweede Vaticaans Concilie heeft gewild om de Kerk op diepgaande wijze te vernieuwen, door een steeds meer authentieke bekering tot het mysterie van haar eenheid met Christus, en door een apostolaat dat steeds meer gemodelleerd is op het voorbeeld van de Heer Jezus, Meester en Dienaar. Kort geleden heb ik in herinnering willen roepen hoezeer deze spirituele gebeurtenis "de grote genade is die aan de Kerk geschonken is in de twintigste eeuw: daar vinden wij een zeker kompas om ons te oriënteren in de eeuw die nu gaat beginnen" H. Paus Johannes Paulus II, Apostolische Brief, Een nieuw millennium, Novo millennio ineunte (6 jan 2001), 57.
De tweede beweging die op een andere manier de geschiedenis van uw Kerk getekend heeft, is de secularisatie die als een golf over West-Europa is losgebarsten. De consequenties daarvan zijn talloos, en duren nog steeds voort: de huidige Nederlandse maatschappij is zwaar getekend door dit verschijnsel, zodanig dat het evangelisch referentiekader schijnt te verdwijnen uit zekere keuzes en oriëntaties van individuen en van het openbare leven, in het bijzonder op het terrein van de ethiek.
