Het probleem van de abortus provocatus en het eventueel ruimte scheppen daarvoor in de wetgeving is vrijwel overal het onderwerp van heftige discussies geworden. Deze debatten zouden niet van zo’n ernstig belang zijn, ware het niet dat het hier gaat over het menselijk leven, dat als oerwaarde noodzakelijk beschermd en bevorderd dient te worden. Dit begrijpt iedereen, ook al zoeken verscheidenen naar redenen, tegen elke evidentie in, om zelfs de abortus voor dit doel te laten dienen. Men komt er in feite niet onderuit zich te verwonderen, wanneer men de groei ziet van het protest zonder enige nuance tegen de doodstraf, tegen iedere vorm van oorlog, en tegelijkertijd een groei in het opeisen van een vrijgave van de abortus, hetzij volledig, hetzij op grond van indicaties die meer en meer verruimd worden. De Kerk heeft een te grote gewetensovertuiging dat het tot haar roeping behoort de mens te verdedigen tegen alles wat hem zou kunnen ontwaarden of verlagen, om over een dergelijk onderwerp te kunnen zwijgen: omdat de Zoon van God is mensgeworden, is er geen mens die niet zijn broeder in het menszijn is en die niet geroepen is christen te worden, om van Hem het heil te ontvangen.

In talrijke landen zijn de openbare bestuursorganen die zich verzetten tegen een verruiming van de wetten op de abortus, het voorwerp van invloedrijke pressiestromingen, die op het oog hebben hen daartoe te brengen. Dat, zo zegt men, zou geen enkel geweten kwetsen, omdat men iedereen vrij zou laten zijn mening te volgen, terwijl men tevens verhindert dat wie dan ook de zijne aan een ander oplegt. Het ethisch pluralisme wordt opgeëist als een normale consequentie van het ideologisch pluralisme. Er ligt echter een groot verschil tussen het ene en het andere, omdat de actie veel eerder raakt aan de belangen van de ander dan de opinie zonder meer en omdat men zich nooit kan beroepen op vrijheid van mening om inbreuk te maken op het recht van anderen, zeer in het bijzonder op het recht om te leven.

Talrijke christenleken, met name artsen, maar ook verenigingen van vaders en moeders van gezinnen, politieke persoonlijkheden of figuren die op verantwoordelijke posten zetelen, hebben met klem gereageerd tegen deze opiniecampagne. Maar vooral hebben vele bisschoppenconferenties en bisschoppen in hun eigen naam terecht gemeend zonder dubbelzinnigheid de traditionele leer van de Kerk in herinnering te moeten brengen. Men vindt een zeker aantal bisschoppelijke documenten in Gr. Caprille, Non uccidere. Il Magisterio della Chiesa sull’aborto, Parte II, p. 47-300, Roma 1973. Deze documenten, waarvan de overeenkomst opvallend is, stellen op bewonderenswaardige wijze de tegelijkertijd menselijke en christelijke houding van eerbied voor het leven in het licht. Het is echter voorgekomen dat verscheidene daarvan hier of daar terughoudendheid of zelfs tegenspraak ondervonden.

Belast met de taak het geloof en de moraal in de universele Kerk te bevorderen en te verdedigen, H. Paus Paulus VI, Apostolische Constitutie, Over de Romeinse Curie, Regimini Ecclesiae Universae (15 aug 1967). III, 1, 29.31 neemt de Congregatie voor de geloofsleer zich voor, deze leer en de essentiële richtlijnen ervan alle gelovigen in herinnering te brengen. Op deze wijze zal zij, de eenheid van de Kerk illustrerend, met de aan de Heilige Stoel eigen autoriteit bevestigen wat de bisschoppen gelukkig al hebben ondernomen. Zij rekent erop dat alle gelovigen, niet uitgezonderd degenen die mogelijkerwijze aan het wankelen gebracht zijn door de controversen en de nieuwe opinies, zullen begrijpen dat het er niet om gaat één opinie tegenover de andere te stellen, maar dat hun een lering wordt aangereikt die de constante opvatting weergeeft van het opperste leergezag, dat de zedelijke orde uiteenzet in het licht van het geloof. 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Kerk, Lumen Gentium (21 nov 1964), 12. De onderhavige verklaring beschouwt niet alle kwesties die aan de orde kunnen zijn inzake abortus; het behoort tot het terrein van de theologen deze te onderzoeken en erover te discussiëren. Zij herinnert alleen aan enkele fundamentele beginselen, die voor de theologen zelf een licht en een richtlijn moeten zijn en voor alle christenen de bevestiging van fundamentele zekerheden van de katholieke leer. Het is dus duidelijk dat deze verklaring vanzelfsprekend een ernstige verplichting inhoudt voor het geweten van de christenen. 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Kerk, Lumen Gentium (21 nov 1964), 25 God moge alle mensen verlichten die met hun gehele hart zoeken naar ‘het doen van de waarheid’ (Joh. 3, 21).