
Beniamino Kard. Stella - 29 juni 2020
De zending en de evangelisatie van de Kerk is altijd gericht op het volk van God als geheel. In feite blijkt uit het Wetboek
Codex Iuris Canonici
Codex van het Canonieke recht
(25 januari 1983) (C.I.C.) dat de parochie niet omschreven wordt als een gebouw of een geheel van structuren maar als een bepaalde gemeenschap van christengelovigen, waarvan de pastoor haar eigen herder is. Vgl. Wetboek, Codex van het Canonieke recht, Codex Iuris Canonici (25 jan 1983), 515.518.519 In dit verband herinnerde paus Franciscus eraan dat de parochie de aanwezigheid van de Kerk is op een bepaalde plaats, waar het woord beluisterd wordt, het christelijk leven tot groei komt, een plaats van dialoog en verkondiging, van edelmoedige naastenliefde, aanbidding en viering. Hij voegde eraan toe dat ze een gemeenschap van gemeenschappen is. Vgl. Paus Franciscus, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de verkondiging van het Evangelie in de wereld van vandaag - Naar aanleiding van de Bisschoppensynode 2012 over de nieuwe evangelisatie, Evangelii Gaudium (24 nov 2013), 28
De verschillende geledingen van de parochie zijn geroepen tot gemeenschap en eenheid. Voor zover ieder zijn complementariteit aanvaardt en deze ten dienste stelt van de gemeenschap, wordt enerzijds het ambt van de pastoor en van de priesters die met hem als herders samenwerken ten volle gerealiseerd, en kan anderzijds de specificiteit van de verschillende charisma’s van diakens, godgewijden en leken zich ook manifesteren. Zo werkt iedereen mee aan de opbouw van het ene Lichaam van Christus. Vgl. 1 Kor. 12, 12
De parochie is dus een gemeenschap die door de Heilige Geest bijeengeroepen wordt om het woord van God te verkondigen en om kinderen door het doopsel opnieuw geboren te laten worden. Verzameld rond haar herder viert ze de herinnering aan het lijden, de dood en de verrijzenis van de Heer en levend in een permanente staat van zending, getuigend van het geloof in de naastenliefde, zorgt ze ervoor dat niemand van de levengevende heilsboodschap uitgesloten wordt.
Paus Franciscus drukte het als volgt uit:
"De parochie is geen achterhaalde structuur; juist omdat ze een groot aanpassingsvermogen heeft, kan ze heel verscheiden vormen aannemen, wat missionaire volgzaamheid en creativiteit veronderstelt van de parochieherder en de gemeenschap. Ook al is de parochie niet het enige instrument van de evangelisatie, als ze in staat is zich constant te hervormen en aan te passen, zal ze ‘de Kerk die leeft te midden van de huizen van haar zonen en dochters’ blijven. Dit veronderstelt dat de parochie in contact blijft met de gezinnen en met het leven van het volk en niet een nutteloze structuur wordt, afgesneden van de mensen, of een clubje van uitverkorenen die alleen naar zichzelf kijken.(…) Maar we moeten toegeven dat de oproep tot bezinning over de parochies en hun vernieuwing nog onvoldoende vruchten heeft afgeworpen opdat ze dichter bij de mensen zou komen te staan, om plaatsen van levende verbondenheid en gemeenschap te kunnen zijn en zich volledig op haar zending te richten." Paus Franciscus, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de verkondiging van het Evangelie in de wereld van vandaag - Naar aanleiding van de Bisschoppensynode 2012 over de nieuwe evangelisatie, Evangelii Gaudium (24 nov 2013), 28
De ‘geestelijke en kerkelijke stijl van heiligdommen’ – die authentieke ‘missionaire voorposten’ zijn – gekenmerkt door gastvrijheid, door een leven van gebed en stilte die de geest vernieuwt, maar ook door de viering van het sacrament van de verzoening en door aandacht voor de armen, mag de parochie niet vreemd zijn. De bedevaarten van de parochiegemeenschappen naar de verschillende heiligdommen zijn kostbare instrumenten om de broederlijke gemeenschap te bevorderen en om bij terugkomst de openheid en de gastvrijheid in het dagelijkse leven te versterken. Vgl. Paus Franciscus, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Lang leve Christus, onze hoop, Christus Vivit (25 mrt 2019), 238
Vanuit dit perspectief is het duidelijk dat het heiligdom alle kenmerken en diensten van een parochie zou moeten hebben, aangezien het voor vele gelovigen het langverwachte doel van hun innerlijke zoektocht is en de plaats waar ze het barmhartige gelaat van Christus en een gastvrije kerk kunnen ontmoeten.
In de heiligdommen kunnen zij ‘de zalving door de Heilige’ (1 Joh. 2, 20), namelijk hun doopwijding, herontdekken. Op deze plaatsen leren ze vurig het mysterie van Gods aanwezigheid te midden van zijn volk te vieren in de liturgie, in de schoonheid van de evangelisatieopdracht van elke gedoopte en in de oproep om in het dagelijkse leven de naastenliefde te beoefenen. Vgl. Paus Franciscus, Bul, Het gelaat van de Barmhartigheid - Afkondiging van het Buitengewone Jubileum van de Barmhartigheid, Misericordiae Vultus (11 apr 2015), 3
Als ‘heiligdom’ dat voor iedereen openstaat, herinnert de parochie, die geroepen is om iedereen zonder uitzondering te bereiken, ons eraan dat armen en uitgeslotenen altijd een bevoorrechte plaats in het hart van de Kerk moeten hebben. Zoals paus Benedictus XVI zei: "De armen zijn de bevoorrechte ontvangers van het Evangelie." Paus Benedictus XVI, Toespraak, Tot de leden van de Braziliaanse Bisschoppenconferentie in de Kathedraal de Sé in São Paulo, "Hoewel Hij Gods Zoon was, heeft Hij in de school van het lijden gehoorzaamheid geleerd" (vgl. Heb. 5, 8) - voorlopig Engelstalige versie (11 mei 2007), 3 Van zijn kant schreef paus Franciscus: "De nieuwe evangelisatie is een uitnodiging om de verlossende kracht van hun bestaan te onderkennen en ze centraal te stellen op de weg van de Kerk. Wij worden geroepen om in hen Christus te ontdekken, hun zaak te bepleiten, maar ook om hun vrienden te zijn, hen te beluisteren, hen te begrijpen, en om de mysterievolle wijsheid te ontvangen die God ons door hen wil meedelen." Paus Franciscus, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de verkondiging van het Evangelie in de wereld van vandaag - Naar aanleiding van de Bisschoppensynode 2012 over de nieuwe evangelisatie, Evangelii Gaudium (24 nov 2013), 198
Vaak is de parochiegemeenschap de eerste plaats waar de armen op een menselijke en persoonlijke manier met het gezicht van de Kerk in contact komen. Het behoort in het bijzonder tot de taak van priesters, diakens en Godgewijden om mee te leven met ‘de wonden’ Cf. Franciscus, Dagelijkse meditatie in Santa Marta (30 oktober 2017) van hun broeders door zieken te bezoeken, werklozen en hun gezinnen te ondersteunen, en hun deur te openen voor al wie in nood verkeert. Met hun aandacht voor de minsten, evangeliseert de parochiegemeenschap en laat ze zich door de armen evangeliseren, waardoor ze de maatschappelijke betrokkenheid van de verkondiging in al haar dimensies opnieuw ontdekt, Vgl. Paus Franciscus, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de verkondiging van het Evangelie in de wereld van vandaag - Naar aanleiding van de Bisschoppensynode 2012 over de nieuwe evangelisatie, Evangelii Gaudium (24 nov 2013), 186-216 zonder het ‘voornaamste gebod’ van de naastenliefde, op basis waarvan wij allemaal geoordeeld zullen worden, te vergeten. Vgl. Paus Franciscus, Apostolische Exhortatie, Verheugt u en jubelt - Over de roeping tot heiligheid in deze wereld, Gaudete et Exsultate (19 mrt 2018), 95-99