
26 oktober 2004
COMPENDIUM VAN DE SOCIALE LEER VAN DE KERK | |||
► | DEEL 2 | ||
► | Het bevorderen van de vrede | ||
► | Vrede: de vrucht van rechtvaardigheid en liefde |
Vrede is een waarde Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Boodschap, Wereldvredesdag 1986, De vrede, een waarde zonder grenzen. Noord-Zuid, Oost-West: een en dezelfde vrede (8 dec 1985), 1 en een universele plicht Vgl. H. Paus Paulus VI, Boodschap, Wereldvredesdag 1969, Mensenrechten, de weg tot vrede (8 dec 1968) Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Boodschap, Een blijvende opdracht: opvoeden tot vrede - Wereldvredesdag 2004 (8 dec 2003), 4 gebaseerd op een rationele en morele ordening van de maatschappij die zijn wortels heeft in God zelf, “de eerste bron van het zijn, de fundamentele waarheid en het opperste goed” Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Boodschap, Wereldvredesdag 1982, De vrede, een geschenk van God, die aan de mensen is toevertrouwd (8 dec 1981), 4. Vrede betekent niet zozeer afwezigheid van oorlog en beperkt zich niet tot het in stand houden van het evenwicht tussen twee machtsblokken Vgl. 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Kerk in de wereld van deze tijd, Gaudium et Spes (7 dec 1965), 78. Vrede is veeleer gebaseerd op een juist begrijpen van de menselijke persoon Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Encycliek, Ter gelegenheid van de honderdste verjaardag van de encycliek Rerum Novarum, Centesimus Annus (1 mei 1991), 51 en vereist de opbouw van een ordening die gebaseerd is op rechtvaardigheid en liefde.
Vrede is de vrucht van rechtvaardigheid Vgl. H. Paus Paulus VI, Boodschap, Wereldvredesdag 1972, Wil je vrede, werk dan aan de gerechtigheid (8 dec 1971) Vgl. Jes. 32, 17 , in brede zin begrepen als het respect voor het evenwicht tussen alle dimensies van de menselijke persoon. Vrede wordt bedreigd wanneer de mens zich beroofd ziet van alles wat hem als mens toekomt, wanneer zijn waardigheid niet wordt gerespecteerd en wanneer het samenleven niet gericht is op het algemeen welzijn. De verdediging en bevordering van de mensenrechten is essentieel voor de constructie van een maatschappij waar vrede heerst en voor de integrale ontwikkeling van individuen, volken en naties Vgl. H. Paus Paulus VI, Boodschap, Wereldvredesdag 1969, Mensenrechten, de weg tot vrede (8 dec 1968) Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Boodschap, Wereldvredeszondag 1999, In het respect van de mensenrechten ligt het gehiem van de ware vrede (8 dec 1998), 12.
Vrede is ook de vrucht van de liefde. “Ware en authentieke vrede is eerder een zaak van de liefde dan van de rechtvaardigheid omdat de rechtvaardigheid veeleer de functie heeft om de hindernissen voor vrede, zoals het begane onrecht of de toegebrachte schade, op te ruimen, terwijl vrede eigenlijk een daad is die enkel door liefde tot stand komt” Paus Pius XI, Encycliek, Over de vrede van Christus in het Koninkrijk van Christus, Ubi Arcano Dei Concilio (23 dec 1922). In de encycliek wordt verwezen naar: Heilige Thomas van Aquino, Summa theologiae, II-II, q. 29, a. 3, ad 3um: Ed. Leon. 8, 238 H. Thomas van Aquino, Summa Theologiae. II-II, q. 29, a. 3, ad 3um: Ed. Leon. 8, 238 Vgl. 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Kerk in de wereld van deze tijd, Gaudium et Spes (7 dec 1965), 78.
Het geweld is nooit een gepast antwoord. Overtuigd van haar geloof in Christus en bewust van haar zending, verkondigt de Kerk dat “geweld kwaad is, dat onaanvaardbaar is als oplossing van conflicten, dat geweld de mens onwaardig is. Het geweld is een leugen omdat het in strijd is met de waarheid van ons geloof, de waarheid van onze menselijkheid. Het geweld vernietigt wat het beweert te verdedigen: de waardigheid, het leven, de vrijheid van menselijke wezens” H. Paus Johannes Paulus II, Homilie, In Drogheda, Ierland, Keer terug van de weg van het geweld (29 sept 1979), 9 Vgl. H. Paus Paulus VI, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de Evangelisatie in de Moderne Wereld, Evangelii Nuntiandi (8 dec 1975), 37.
Ook de huidige wereld behoeft het getuigenis van geweldloze profeten, die jammer genoeg in alle tijdperken belachelijk worden gemaakt Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Toespraak, Tot de deelnemers aan de studieweek van de Pauselijke Academie voor Wetenschappen, De laboratoria en fabrieken van de dood moeten plaats maken voor laboratoria van het leven (12 nov 1983), 5 . “Zij die afzien van gewapend geweld en bloedvergieten en bij de verdediging van de rechten van de mens hun toevlucht nemen tot verdedigingsmiddelen die binnen het bereik van de zwaksten liggen, getuigen op die manier van de evangelische liefde, mits dit kan geschieden zonder inbreuk te plegen op de rechten en verplichtingen van anderen of van de gemeenschap. Ze leggen op legitieme wijze getuigenis af van de ernstige fysieke en morele risico’s, die het wapengeweld veroorzaakt met zijn verwoestingen en doden” Catechismus-Compendium, Catechismus van de Katholieke Kerk (15 aug 1997), 2306.