Het gezin, de natuurlijke gemeenschap waarin de menselijke sociale natuur wordt ervaren, levert een unieke en onvervangbare bijdrage aan het welzijn van de samenleving. Het gezin ontstaat uit de gemeenschap van personen. "´Gemeenschap´ heeft aan de ene kant te maken met de persoonlijke relaties tussen het ´ik´ en het ´jij´. 'Gemeenschap' aan de andere kant transformeert deze structuur ook naar buiten en ontwikkelt zich in de richting van ´de samenleving´, een 'wij'. Het gezin als gemeenschap van personen is de eerste menselijke samenleving. H. Paus Johannes Paulus II, Brief, Brief aan de Gezinnen - Bij gelegenheid van het Internationaal Jaar van het Gezin, Gratissimam sane (2 feb 1994), 7
Een maatschappij, die het gezin als maat neemt, is de beste garantie tegen het afglijden naar individualisme óf collectivisme, omdat in het gezin de persoon altijd centraal staat als doel en nooit als middel. Het moge duidelijk zijn dat het welzijn van personen en het juiste functioneren van de samenleving nauw verbonden zijn "met een gezonde situatie van het huwelijks- en gezinsleven". 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Kerk in de wereld van deze tijd, Gaudium et Spes (7 dec 1965), 47 Vgl. Catechismus-Compendium, Catechismus van de Katholieke Kerk (15 aug 1997), 2210 Zonder gezinnen met een sterk gemeenschapsgevoel en stabiele inzet worden volkeren zwak. In het gezin worden morele waarden vanaf de eerste kinderjaren aangeleerd. In het gezin worden het spirituele erfgoed van de religieuze gemeenschap en de culturele bagage van een natie doorgegeven. In het gezin wordt sociale verantwoordelijkheid en solidariteit geleerd. Vgl. Catechismus-Compendium, Catechismus van de Katholieke Kerk (15 aug 1997), 2224

De prioriteit van het gezin boven de staat en de samenleving moet bekrachtigd worden. Het gezin is in feite de voorwaarde, in elk geval in zijn (kinderen-) voortbrengende functie, voor hun bestaan. Wat betreft de andere functies, die elk van zijn leden goed doen, gaat het gezin vòòr, in belang en waarde, op de samenleving en de staat. Vgl. Pauselijke Raad voor het Gezin, Handvest van de Rechten van het gezin (22 okt 1983), 1. D-E Het gezin bezit onschendbare rechten en vindt zijn legitimiteit in de menselijke natuur en niet in een formele erkenning door de staat. Het gezin bestaat niet voor de samenleving of voor de staat, maar de samenleving en de staat bestaan voor het gezin.
Elk sociaal model dat het welzijn van de mens wil nastreven, mag nooit uit het oog verliezen dat het gezin centraal staat en een sociale verantwoordelijkheid heeft. In hun relatie met het gezin, zijn de samenleving en de staat verplicht zich te houden aan het principe van aanvullendheid (subsidiariteit). Vanuit dit principe mogen publieke autoriteiten geen taken bij het gezin weghalen, die het zelf of in vrije verbondenheid met andere gezinnen, kan uitvoeren. Aan de andere kant hebben deze overheden de plicht om het gezin te ondersteunen en te zorgen voor alle hulp die het nodig heeft om op de juiste manier zijn eigen verantwoordelijkheden uit te voeren. Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de taken van het christelijk gezin in de wereld van deze tijd, Familiaris Consortio (22 nov 1981), 45