Dierbare broeders en zusters, goeie avond!

Dank u voor uw hartelijk onthaal. Het is goed hier te zijn! Het is goed te vieren, want dat maakt ons meer mens en meer christen. Dat helpt ons ook de vreugde te delen van het feit dat Jezus van ons houdt, dat Hij ons vergezelt op de reis van het leven en ons elke dag dichter tot zich trekt. Telkens een gezin iets viert, wordt ieders aanwezigheid gevoeld: vaders, moeders, grootouders, kleinkinderen, nonkels en tantes, neven, degenen die niet konden komen en degenen die te ver wonen.

Vandaag zij wij in Dublin bijeen voor een viering als gezin om God te danken voor wie we zijn: één enkele familie in Christus, verspreid over heel de aarde. De Kerk is de familie van Gods kinderen. Een familie waarin men zich verheugt met degenen die blij zijn en waarin men weent met wie lijden of zich door het leven ter aarde geworpen voelen. Een familie waarin men voor iedereen zorg draagt, omdat God onze Vader ons door het doopsel allemaal tot Zijn kinderen gemaakt heeft. 

Daarom blijf ik ouders aanmoedigen kinderen zo vlug mogelijk te laten dopen, om tot Gods grote familie te behoren. Iedereen moet op het feest uitgenodigd worden! Zelfs het jongste kind! En daarom moet een doop vroeg gebeuren. Er is nog iets: als een kind heel jong gedoopt wordt, komt de Heilige Geest in zijn hart. Laat ons een vergelijking maken tussen een kind zonder doopsel omdat de ouders zeggen: ‘nee, pas als het groot is’ ; en een kind met doopsel, met de Heilige Geest in zich, en sterker is omdat het Gods kracht in zich heeft!

U, dierbare gezinnen, u bent de grote meerderheid in het volk Gods. Wat zou de Kerk zonder u zijn? Om de schoonheid en het belang van het gezin te kunnen erkennen, met zijn licht en schaduwzijden, heb ik de Exhortatie Paus Franciscus - Postsynodale Apostolische Exhortatie
Amoris Laetitia
Over vreugde van de liefde
(19 maart 2016) geschreven over de vreugde van de liefde, en wou ik dat het thema van deze Wereldbijeenkomst van Gezinnen zou zijn “Het Evangelie van het gezin, vreugde voor de wereld”. God verlangt dat elk gezin een lichtbaken is die de vreugde van Zijn leven uitstraalt in de wereld. Wat betekent dat? Dat betekent, dat wij na Gods reddende liefde ontmoet te hebben, dit met of zonder woorden proberen te tonen door kleine gebaren van goedheid in de routine van het dagelijks leven en in de simpelste ogenblikken van de dag.

Dat betekent heiligheid. Ik spreek graag over de heiligen “van naast de deur”, al die gewone mensen die Gods aanwezigheid weerspiegelen in het leven en in de wereld. Vgl. Paus Franciscus, Toespraak, Basilica di San Nicola, Bari (Italië), Tijdens de ontmoeting met de leiders van Kerken en christelijke gemeenschappen in het Midden-Oosten (7 juli 2018), 6-7 De roeping tot liefde en heiligheid is niet voorbehouden tot enkele bevoorrechten. Zelfs nu, als we ogen hebben om te zien, kunnen wij het rondom ons bemerken. Zij is stil aanwezig in het hart van al die gezinnen die liefde, vergeving en barmhartigheid betonen waar zij zien dat het nodig is, en die het kalm doen, zonder bazuingeschal. Het Evangelie van het gezin is werkelijk vreugde voor de wereld wanneer Jezus daar, in onze gezinnen, kan gevonden worden; daar verblijft Hij in eenvoud en armoede, zoals in het huis van de Heilige Familie in Nazareth. 

Het christelijk huwelijk en het gezinsleven worden in heel hun schoonheid en aantrekkelijkheid begrepen, als zij verankerd zijn in Gods liefde die ons naar Zijn beeld geschapen heeft, opdat wij Hem zouden eren als iconen van Zijn liefde en heiligheid in de wereld. Papa’s en mama’s, grootvaders en grootmoeders, kinderen en kleinkinderen: allemaal geroepen om de vervulling van de liefde te vinden in het gezin. Gods genade helpt dagelijks om één van hart en één van ziel te leven. Zelfs schoonmoeders en schoondochters! Niemand zegt dat het gemakkelijk is. Het is zo iets als thee zetten : water koken is gemakkelijk, maar een goede tas thee vraagt tijd en geduld; thee moet trekken! Zo verwarmt Jezus ons dag na dag met Zijn liefde zodat Hij heel ons wezen doordringt.  Uit de schat van Zijn Heilig Hart verspreidt Hij de genade over ons die wij nodig hebben om onze zwakheden te genezen en onze geest en ons hart te openen om naar elkaar te luisteren, elkaar te begrijpen en te vergeven. 

Wij hebben juist het getuigenis gehoord van Félicité, Isaac en Ghislain uit Burkina Faso. Zij vertelden ons een ontroerende geschiedenis van vergeving in de familie. Een dichter zei “zich vergissen is menselijk, vergeven is goddelijk”. En het is waar: vergeven is een bijzondere gave van God die onze kwetsuren heelt en ons dichter bij de anderen en bij Hem brengt. Kleine en eenvoudige gebaren van vergeving, elke dag opnieuw, zijn het fundament waarop een stevig christelijk gezinsleven gebouwd is. Zij verplichten ons hoogmoed, afstandelijkheid en geremdheid te overstijgen en vrede te sluiten. Het is waar, ik zeg graag tot de gezinnen dat wij drie woorden moeten leren: “het spijt mij”, “alstublieft” en “bedankt”. 

Als ge thuis ruzie maakt, zorg er dan voor dat ge voor het slapengaan vergiffenis gevraagd hebt en zegt dat ge het betreurt. Ook als ge bekoord wordt in een andere kamer, alleen en apart te gaan slapen, klop dan gewoon aan de deur en zeg: “mag ik alstublieft binnen komen?”. Een blik, een zoen, een lief woord, meer is er niet nodig … en alles is weer zoals voordien! Ik zeg dat omdat gezinnen die het doen, standhouden. Een volmaakt gezin bestaat niet; zonder de gewoonte om te vergeven, wordt een gezin ziek en brokkelt het geleidelijk af.

Vergeven betekent iets van zichzelf geven. Jezus vergeeft ons altijd. Met de kracht van Zijn vergeving, kunnen ook wij anderen vergeven als wij dat echt willen. Is het dat niet, dat wij in het Onze Vader vragen? Kinderen leren vergeven wanneer zij zien dat hun ouders elkaar vergeven. Als wij dat begrijpen, kunnen wij de grootsheid waarderen van Jezus’ onderricht over trouw in het huwelijk. Verre van een kille juridische plicht, gaat het vooral om een krachtige belofte van trouw aan God zelf, aan Zijn woord en grenzenloze genade. Christus is voor ons gestorven opdat wij op onze beurt elkaar zouden vergeven en ons met elkaar verzoenen. Op die manier leren wij als mens en gezin, de waarheid begrijpen van deze woorden van de heilige Paulus: alles gaat voorbij, maar “de liefde vergaat nimmer” (1 Kor 13, 8).

Bedankt Nisha en Ted voor uw getuigenis uit India, waar u uw kinderen leert om een echt gezin te zijn. U hebt ons ook geholpen om te begrijpen dat de sociale netwerken niet noodzakelijk een probleem vormen voor het gezin, maar kunnen bijdragen om een “netwerk” van vriendschap te vormen, van solidariteit en onderlinge steun. Gezinnen kunnen met elkaar in verbinding staan door internet en er voordeel uit halen. Sociale netwerken kunnen weldadig zijn als zij met mate en voorzichtig gebruikt worden. 

U die aan deze Wereldbijeenkomst van Gezinnen deelneemt, u kan bijvoorbeeld een geestelijk en vriendschappelijk “netwerk” vormen en de sociale media kunnen u helpen deze band te onderhouden en uit te breiden naar andere gezinnen in vele delen van de wereld. Het is echter belangrijk dat deze middelen nooit een bedreiging worden voor de echte netwerken van bloedrelaties die ons stimuleren om het beste van onszelf te geven, in gemeenschap met anderen. Misschien kan de geschiedenis van Ted en Nisha alle gezinnen helpen om zich te ondervragen over de noodzaak om de tijd te beperken die zij met deze technologische middelen doorbrengen, en meer kwalitatieve tijd aan elkaar en aan God te besteden. Maar als ge de sociale netwerken te veel gebruikt, “lanceert” ge u.  Dat is gevaarlijk. Waarom? Omdat het u ontrukt aan het concrete leven van het gezin en u naar een “ongrijpbaar” leven voert, zonder consistentie. Let daarop. Herinner u de geschiedenis van Ted en Nisha die ons leren de sociale netwerken goed te gebruiken. 

Wij hoorden van Enass en Sarmaad hoe liefde en geloof een bron van kracht en vrede kunnen zijn in het gezin, zelfs te midden van geweld en vernieling, veroorzaakt door oorlog en vervolging. Hun verhaal brengt ons terug bij de tragische situaties die dagelijks zoveel gezinnen ondergaan die verplicht worden hun huis te verlaten, op zoek naar veiligheid en vrede. Doch Enass en Sarmaad tonen ons dat vanuit het gezin en dank zij de solidariteit van vele andere gezinnen, het leven kan heropgebouwd en de hoop herboren worden. Wij hebben deze steun aan Rammy en zijn broer Meelad gezien in de video, waarin Rammy zijn diepe dankbaarheid uitdrukt voor de aanmoediging en hulp die zijn gezin van zo veel andere christen gezinnen uit de hele wereld gekregen heeft, zodat zij naar hun dorpen konden terugkeren. In elke samenleving wekken gezinnen vrede omdat zij liefde, onthaal en vergeving leren, het beste tegengif voor haat, vooroordeel en wraak die het leven van mensen en gemeenschappen vergiftigen.

Zoals een goede Ierse priester leerde, “een gezin dat samen bidt, blijft bijeen” en straalt vrede uit. Zo een gezin kan een bijzondere steun zijn voor andere gezinnen die niet in vrede leven. Na de dood van priester Ganni, kozen Enass, Sarmaad en hun gezin eerder voor vergeving en verzoening dan voor haat en wrok. Zij hebben in het licht van het kruis gezien dat men het kwaad alleen kan bestrijden met het goede en dat men haat alleen kan overwinnen door vergeving. Op een bijna ongelooflijke manier, waren zij in staat vrede te vinden in de liefde van Christus, een liefde die alles nieuw maakt. Vanavond hebben zij deze vrede met ons gedeeld. Zij hebben gebeden. Gebed, samen bidden. 

Terwijl ik naar het koor luisterde, zag ik een mama die haar kind leerde het kruuisteken te maken. Ik vraag u: leert u de kinderen het kruisteken maken? ja of nee? (“Ja!”) Of leert ge het hen op deze manier? (de paus maakt een vlug gebaar) zodat men niet begrijpt waarover het gaat? Het is heel belangrijk dat kinderen in hun prille jaren het kruisteken goed leren maken: het is het eerste Credo dat zij leren, het Credo in de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. Ouders, stel u vanavond, voor u naar bed gaat, de vraag: heb ik mijn kinderen het kruisteken goed leren maken? Denk eraan, het is uw verantwoordelijkheid! 

De liefde van Christus die alles nieuw maakt, maakt het huwelijk en echtelijke liefde mogelijk die gekenmerkt worden door trouw, onverbreekbaarheid, eenheid en openheid voor het leven. Dat wou ik in het vierde hoofdstuk van Paus Franciscus - Postsynodale Apostolische Exhortatie
Amoris Laetitia
Over vreugde van de liefde
(19 maart 2016) doen uitkomen. Die liefde hebben we gezien bij Mary en Damian en in hun gezin met tien kinderen. Bedankt. Bedankt voor uw woorden en uw getuigenis over liefde en geloof! U hebt ervaren, hoe Gods liefde uw leven kan veranderen. Wie doet dat ? Jezus, die Zijn openbaar leven precies op een bruiloftsfeest begon. Daar, in Kana, heeft Hij water in nieuwe en zoete wijn veranderd zodat het blije feest wonderbaar kon doorgaan. Heeft u gedacht aan wat er gebeurd zou zijn indien Jezus dat niet had gedaan? Heeft u eraan gedacht hoe verschrikkelijk het is wanneer een bruiloftsfeest alleen met water zou eindigen? Verschrikkelijk is dat! De Maagd Maria heeft het begrepen en zei tegen Haar Zoon: “zij hebben geen wijn meer”. En Jezus begreep dat het feest, met water alleen, slecht zou eindigen. Zo is het ook met de echtelijke liefde. Nieuwe wijn begint te gisten tijdens de verlovingstijd, die noodzakelijk is maar voorbijgaand, en rijpt heel het huwelijksleven lang, in de wederzijdse zelfgave, waardoor de echtgenoten, van twee, “één vlees” kunnen worden. En waardoor zij op hun beurt hun hart ook kunnen openen voor wie liefde nodig heeft, vooral wie alleen is, verlaten, zwak en omdat hij of zij kwetsbaarder is, dikwijls door de wegwerpcultuur opzij geschoven wordt. De cultuur die wij vandaag kennen, die alles opzij schuift: die opzij schuift wie geen nut heeft, kinderen omdat zij vervelend zijn, bejaarden omdat ze van geen nut zijn … Alleen liefde redt ons van deze wegwerpcultuur. 

Overal zijn gezinnen geroepen om te blijven groeien en vooruit te gaan, ook te midden van hun moeilijkheden en beperktheden, zoals de vorige generaties. Onze gezinnen zijn levende schatten die een geheugen hebben, door de kinderen die op hun beurt ouders en grootouders worden. Van hen krijgen wij onze identiteit, waarden en geloof. Wij hebben het gezien met Aldo en Marissa, die meer dan vijftig jaar gehuwd zijn. Hun huwelijk is een monument van liefde en trouw! Het was mooi (in de video) de grootmoeder te zien dansen met de kleindochters. Hun wederzijdse liefde is een gave Gods, een gave die zij met vreugde aan hun kinderen en kleinkinderen doorgeven. 

Een samenleving – hoor dit goed – die grootouders niet naar waarde schat, is een samenleving zonder toekomst. Een Kerk die het verbond tussen de generaties niet ter harte neemt, zal uiteindelijk missen wat echt telt: liefde. Onze grootouders leren ons de betekenis van echtelijke liefde en ouderliefde. Zij groeiden zelf op in een gezin en hebben de genegenheid van zonen en dochters, van broers en zussen gekend. Daarom zijn zij voor de nieuwe generaties een schat aan ervaring en wijsheid. Het is een grove fout, ouderen niet naar hun ervaring te vragen of te denken dat het tijdverlies is met hen te spreken. In dat opzicht zou ik Missy voor haar getuigenis willen bedanken. Zij zei ons dat onder reizigers, het gezin altijd een bron van kracht en solidariteit geweest is. Haar getuigenis herinnert ons eraan dat in het huis van God voor iedereen plaats is aan tafel. Niemand mag uitgesloten worden: onze liefde en aandacht moeten uitgaan naar iedereen. 

Het is laat en u bent moe! Ik ook! Maar laat mij een laatste woordje zeggen. U, de gezinnen, u bent de hoop van de Kerk en de wereld! God, Vader, Zoon en Heilige Geest, heeft de mensheid naar Zijn beeld geschapen om haar in Zijn liefde te laten delen, opdat zij een familie van gezinnen zou zijn en van deze vrede zou genieten die Hij alleen kan geven. Door uw getuigenis van het Evangelie kan u God helpen Zijn droom te verwezenlijken. U kan ertoe bijdragen dat alle kinderen van God dichter tot elkaar komen, zodat zij groeien in eenheid en leren wat het voor de hele wereld betekent in vrede te leven als één grote familie. Daarom verlang ik aan ieder van u een exemplaar van Paus Franciscus - Postsynodale Apostolische Exhortatie
Amoris Laetitia
Over vreugde van de liefde
(19 maart 2016) te geven, dat voorbereid werd gedurende twee synodes over het gezin en dat ik geschreven heb opdat het een soort van gids zou zijn om het Evangelie van het gezin met blijheid te beleven. Moge Maria onze Moeder, Koningin van het gezin en van de vrede, u allemaal ondersteunen op de reis van het leven, de liefde en het geluk! 

Bidden wij nu tot slot van onze avond het gebed van deze Bijeenkomst van Gezinnen.
(Gebed en zegen, in het Engels)
Goeie nacht, slaap wel! Tot morgen!