H. Paus Johannes Paulus II - 30 december 1988
De mens heeft een aangeboren en structurele sociale dimensie, aangezien hij van binnen uit geroepen wordt tot de gemeenschap met de anderen en tot de gave van de anderen: “God, die een vaderlijke zorg voor allen heeft, heeft gewild, dat alle mensen één familie zouden vormen en elkaar in broederlijke geest zouden bejegenen” 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Kerk in de wereld van deze tijd, Gaudium et Spes (7 dec 1965), 24. En zo toont de maatschappij, die vrucht en teken is van de sociale dimensie van de mens, zijn volledige werkelijkheid in het feit dat zij een gemeenschap van personen is.
Er is onderlinge afhankelijkheid en wederkerigheid tussen mensen en maatschappij: alles wat gedaan wordt ten behoeve van de mens is ook een dienst aan de maatschappij en alles wat gedaan wordt ten behoeve aan de maatschappij komt ten goede aan de mens. Daarom heeft de apostolische inspanning van de lekengelovigen in de tijdelijke orde steeds een onlosmakende betekenis van dienst aan de afzonderlijke mens in zijn enigheid en onherhaalbaarheid en de betekenis van de dienst aan alle mensen.
Het echtpaar en het gezin zijn de eerste en oorspronkelijke uitdrukking van de sociale dimensie van de mens: ”Maar God heeft de mens niet alleen geschapen, want vanaf het allereerste begin heeft hij “hen als man en vrouw geschapen” (Gen. 1, 27), wier verbondenheid de oervorm is van de gemeenschap van personen.” 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Kerk in de wereld van deze tijd, Gaudium et Spes (7 dec 1965), 12.
Jezus heeft ervoor gezorgd aan het echtpaar heel zijn waardigheid en aan het gezin zijn eigen hechtheid terug te geven Vgl. Mt. 19, 3-9 . Sint Paulus heeft de diepe betrekking aangetoond van het huwelijk met het mysterie van Christus en van de Kerk Vgl. Ef. 5, 22-6,4 Vgl. Kol. 3, 18-21 Vgl. 1 Pt. 3, 1-7 .
Het echtpaar en het gezin vormen de eerste ruimte voor de sociale inzet van de lekengelovigen. Het is een inzet die alleen adequaat vervuld kan worden in de overtuiging van de unieke en onvervangbare waarde van het gezin voor de ontwikkeling van de maatschappij en de Kerk zelf. Het gezin, de wieg van het leven en de liefde waarin de mens “geboren wordt” en “opgroeit”, is de fundamentele cel van de maatschappij. Aan deze gemeenschap moet een bevoorrechte zorg besteed worden. In het bijzonder zo vaak als het menselijke egoïsme, de campagnes voor geboorte beperking, de totalitaire politiek, maar ook de situatie van fysieke, culturele en morele armoede en ellende als ook de hedonistische consumptiementaliteit de bronnen van het leven doen opdrogen, terwijl de ideologieën en de diverse stelsels, samen met vormen van onverschilligheid en liefdeloosheid de opvoedingstaken van het gezin aantasten.
Er is derhalve een uitgebreide, diepe en systematische arbeid nodig, die, gesteund niet alleen door de cultuur maar ook door de economische middelen en door de structuren van de wetgeving, bedoeld is om aan het gezin zijn taak om de primaire plaats van de “vermenselijking” van de persoon en van de maatschappij te zijn, te verzekeren. De apostolische inzet van de lekengelovigen is vooral de inspanning om het gezin bewust te maken van zijn identiteit als eerste basiskern van de maatschappij en van zijn oorspronkelijke rol in de maatschappij, opdat het zelf steeds meer actieve en verantwoordelijke protagonist mag worden van de eigen groei en van de eigen deelname aan het maatschappelijk leven. Op deze wijze zal het gezin van allen, te beginnen bij het openbare gezag, respect kunnen en moeten eisen voor de rechten die de maatschappij zelf redden omdat zij het gezin redden.
Wat geschreven staat in de exhortatie H. Paus Johannes Paulus II - Postsynodale Apostolische Exhortatie
Familiaris Consortio
Over de taken van het christelijk gezin in de wereld van deze tijd
(22 november 1981) de deelname aan de ontwikkeling van de maatschappij Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de taken van het christelijk gezin in de wereld van deze tijd, Familiaris Consortio (22 nov 1981), 42-48 en wat de Heilige Stoel op uitnodiging van de bisschoppensynode van 1980 met het “Pauselijke Raad voor het Gezin
Handvest van de Rechten van het gezin
(22 oktober 1983)” geformuleerd heeft, vormen een uitvoerbaar, volledig en samenhangend programma voor al die lekengelovigen die op verschillende gronden betrokken zijn bij de bevordering van de waarden en de eisen van het gezin: een programma waarvan de tijdige en besliste uitvoering des te meer dringt naargelang de bedreigingen voor de hechtheid en de vruchtbaarheid van het gezin ernstiger worden en de pogingen om het gezin uit te sluiten en de sociale betekenis ervan te ontwaarden zwaarder en meer systematisch worden.
De beschaving en de degelijkheid van de volkeren hangen vooral af van de menselijke kwaliteit van hun gezinnen zoals de ervaring bevestigt. Daarom heeft de apostolische inzet voor het gezin een overgelijkelijke sociale waarde. De Kerk is harerzijds daarvan diep overtuigd en zij weet goed dat “de toekomst van de mensheid via het gezin loopt” H. Paus Johannes Paulus II, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de taken van het christelijk gezin in de wereld van deze tijd, Familiaris Consortio (22 nov 1981), 85.
