Aan professor Klaus Schwab
executief voorzitter van het Economisch Wereldforum

Ik ben u dankbaar voor uw uitnodiging om deel te nemen aan het Economisch Wereldforum 2018 en uw wens om het perspectief van de katholieke Kerk en de Heilige Stoel in de bijeenkomst van Davos op te nemen. Ik dank u tevens voor uw inspanningen om dit perspectief onder aandacht te brengen van de personen die voor dit jaarlijks Forum samenkomen, met inbegrip van de achtbare politieke en gouvernementele autoriteiten en iedereen die geëngageerd is op het domein van de zakenwereld, economie, werk en cultuur, nu zij de uitdagingen, de bezorgdheid, de hoop en perspectieven bespreken van de wereld van vandaag en morgen.

Het thema dat voor het Forum van dit jaar gekozen werd – Een toekomst creëren die gedeeld wordt in een gebroken wereld – is heel opportuun. Ik vertrouw erop dat het u zal helpen om uw besprekingen te oriënteren, nu u een betere basis zoekt om inclusieve, rechtvaardige en solidaire samenlevingen op te bouwen, in staat om aan wie in grote onzekerheid leven en niet van een betere wereld kunnen dromen, hun waardigheid terug te geven.

Op het vlak van het wereldbeleid, zijn wij steeds meer bewust van de toenemende fragmentatie tussen staten en instellingen. Nieuwe actoren duiken op, evenals een nieuwe economische concurrentie en regionale handelsakkoorden. Zelfs de meest recente technologieën transformeren de economische modellen en de wereld zelf, die geconditioneerd wordt door privé belangen en het nastreven van winstbejag ten allen koste, en daardoor eerder fragmentatie en individualisme in de hand lijkt te werken dan inclusieve toenadering te vergemakkelijken.

De terugkerende financiële instabiliteit heeft nieuwe problemen en grote uitdagingen met zich gebracht waarmee regeringen geconfronteerd worden, zoals toenemende werkloosheid, toename van verschillende vormen van armoede, een groter wordende sociaal-economische kloof en nieuwe vormen van slavernij die dikwijls verankerd zijn in conflictsituaties, migratie en verschillende sociale problemen. “Daar komen eerder egoïstische levenswijzen bij, gekenmerkt door een niet vol te houden welvaart en dikwijls onverschilligheid voor de omringende wereld, vooral voor de armsten. Men stelt helaas vast dat technische en economische kwesties in het politieke debat de bovenhand hebben, ten koste van een authentieke antropologische oriëntatie. De mens loopt het gevaar gewoon herleid te worden tot een radertje in een mechanisme dat hem behandelt als een middel voor de consumptie dat kan gebruikt worden – wat wij helaas dikwijls vaststellen –voor zover het leven nuttig is voor de functionering van dit mechanisme, zo niet wordt het zonder te veel scrupules geëlimineerd” Paus Franciscus, Toespraak, Tot het Europees Parlement - Straatsburg, Waardigheid van de mens en het belang van samenwerking in Europa (25 nov 2014), 10

In dit verband is het vitaal de waardigheid van de mens te beschermen, door namelijk aan iedereen reële mogelijkheden voor integrale menselijke ontwikkeling te bieden en een economische politiek in werking te stellen ten voordele van het gezin. “Economische vrijheid mag niet de bovenhand hebben op de praktische vrijheid van de mens en zijn rechten, en de markt mag niet absoluut zijn maar moet de eisen van de rechtvaardigheid respecteren” Paus Franciscus, Toespraak, Tot de Algemene Confederatie van de Italiaanse Industrie (27 feb 2016) Economische modellen zijn dus ook nodig om de ethiek van een duurzame en integrale ontwikkeling te observeren, gebaseerd op waarden die de mens en zijn rechten in het centrum plaatsen.

“Tegenover de vele hindernissen van onrechtvaardigheid, eenzaamheid, wantrouwen en verdenking die er ook op onze dagen zijn, is de wereld van de arbeid geroepen moedige maatregelen te nemen opdat “samen zijn en samen werken” niet slechts een slogan is maar een programma voor de huidige tijd en de toekomst” Paus Franciscus, Toespraak, Tot de Algemene Confederatie van de Italiaanse Industrie (27 feb 2016) Het is maar door een vast besluit dat door alle economische actoren gedeeld wordt, dat wij kunnen hopen aan de bestemming van onze wereld een nieuwe richting te geven. Artificiële kennis, robottechniek en andere technologische vernieuwingen moeten dus eveneens gebruikt worden op een manier die bijdraagt tot dienstbaarheid aan de mensheid en bescherming van ons gemeenschappelijk huis, en niet het tegendeel zoals sommige evoluties helaas lijken aan te geven.

Wij kunnen niet blijven zwijgen ten overstaan van het leed van miljoenen mensen wiens waardigheid gekwetst wordt, en wij kunnen niet doorgaan alsof de toename van armoede en onrechtvaardigheid geen oorzaak had. Het is een morele plicht, een verantwoordelijkheid waar heel de wereld bij betrokken is,om goede voorwaarden te scheppen zodat iedere mens waardig kan leven. Door een wegwerpcultuur en een mentaliteit van onverschilligheid af te wijzen, beschikt de ondernemingswereld over een enorm potentieel om een wezenlijke verandering teweeg te brengen waarbij de kwaliteit van de productie toeneemt , nieuwe werkgelegenheid geschapen wordt, tegen publieke en private corruptie gestreden wordt, sociale rechtvaardigheid en tegelijk een rechtvaardige winstverdeling gepromoveerd worden.

De verantwoordelijkheid om wijs te onderscheiden, is groot want de beslissingen die genomen worden, zullen doorslaggevend zijn om aan de wereld van morgen en van de komende generaties vorm te geven. Als wij een veiliger toekomst willen, die ieders welvaart bemoedigt, moet het kompas naar het “ware Noorden” gericht blijven, dat van de authentieke waarden. Nu is het de tijd om moedige en gedurfde maatregelen te nemen voor onze geliefde planeet. Dit is het goede ogenblik om onze verantwoordelijkheid te activeren en bij te dragen tot de ontwikkeling van de mensheid.

Ik hoop dus dat deze ontmoeting 2018 van het Economisch Wereldforum een open, vrije en respectvolle verandering zal toelaten en dat zij vooral zal geïnspireerd zijn door het verlangen het algemeen welzijn te bevorderen.

Ik wens u nogmaals een succesvolle bijeenkomst, en roep over u en iedereen die aan het Forum deelneemt, de zegen af van Gods wijsheid en kracht.

Vaticaan, 12 januari 2018

Franciscus