COMPENDIUM VAN DE CATECHISMUS VAN DE KATHOLIEKE KERK
(Soort document: Catechismus-Compendium)
28 juni 2005
PARAGRAAF 4 - De christengelovigen - hiërarchie, leken, gewijd leven
Wie zijn de Christengelovigen?
Christengelovigen zijn zij die, ingelijfd in Christus door middel van het Doopsel, tot ledematen van het volk van God zijn gemaakt. Ieder naar eigen staat delend in de priesterlijke, profetische en koninklijke taak van Christus, zijn zij geroepen de zending uit te voeren, die God aan de Kerk heeft toevertrouwd. Tussen hen bestaat een ware gelijkheid in hun waardigheid als kinderen van God.
Hoe is het volk van God samengesteld?
In de Kerk zijn er krachtens goddelijke instelling
gewijde bedienaren, die het Sacrament van de Wijding hebben ontvangen en die de hiërarchie van de Kerk vormen. De andere worden leken genoemd. Uit elk van deze beide groepen komen gelovigen die zich op bijzondere wijze aan God
toewijden door de professie van de evangelische raden van kuisheid in het celibaat, armoede en gehoorzaamheid.
Waartoe heeft Christus de kerkelijke hiërarchie ingesteld?
Christus heeft de kerkelijke hiërarchie ingesteld, met de zending om in zijn naam het volk van God te weiden, en hiervoor heeft Hij haar gezag gegeven. De hiërarchie is samengesteld uit de gewijde bedienaren: de bisschoppen, de priesters en de diakens. Dank zij het Sacrament van de Wijding handelen de bisschoppen en de priesters bij de uitoefening van hun bediening in de naam en in de persoon van Christus, het Hoofd. De diakens dienen het volk van God in de diaconie (dienst) van het Woord, van de liturgie en van de naastenliefde.
Hoe wordt de collegiale dimensie van het kerkelijk ambt verwezenlijkt?
Naar het voorbeeld van de twaalf apostelen, door Christus uitgekozen en samen uitgezonden, staat de eenheid van de leden van de kerkelijke hiërarchie in dienst van de gemeenschap van alle gelovigen. Iedere bisschop oefent, als lid van het bisschoppencollege, zijn ambt uit in gemeenschap met de Paus, en wordt zijn deelgenoot in de zorg voor de universele Kerk. De priesters oefenen hun ambt uit binnen het priestercollege van de particuliere Kerk, in gemeenschap met de bisschop en onder zijn leiding.
Waarom heeft het kerkelijk ambt ook een persoonlijk karakter?
Het kerkelijk ambt heeft ook een persoonlijk karakter, in zoverre krachtens het Sacrament van de Wijding ieder verantwoordelijk is ten overstaan van Christus, die hem persoonlijk heeft geroepen en hem de zending heeft verleend.
Welke zending heeft de Paus?
De Paus, bisschop van Rome en opvolger van Petrus, is het blijvend en zichtbaar beginsel en fundament van de eenheid van de Kerk. Hij is de plaatsvervanger van Christus, het hoofd van het bisschoppencollege en herder van heel de Kerk, waarover hij krachtens goddelijke instelling de volledige, hoogste, rechtstreekse en universele macht heeft.
Wat is de taak van het bisschoppencollege?
Het bisschoppencollege, in gemeenschap met de paus en nooit zonder hem, oefent eveneens de hoogste en volledige macht uit over de Kerk.
Hoe vervullen de bisschoppen hun taak om te onderrichten?
De bisschoppen hebben, in gemeenschap met de paus, de plicht om aan allen getrouw en met gezag het evangelie te verkondigen, als authentieke getuigen van het apostolisch geloof, bekleed met het gezag van Christus. Door de bovennatuurlijke geloofszin hangt het volk van God het geloof onwankelbaar aan, onder de leiding van het levend leergezag van de Kerk.
Wanneer is het leergezag onfeilbaar?
De onfeilbaarheid verwerkelijkt zich, wanneer de paus van Rome krachtens zijn gezag als opperste herder van de Kerk, of het bisschoppencollege in gemeenschap met de paus, vooral wanneer het in een oecumenisch concilie bijeen is, in een definitieve uitspraak een leer afkondigen inzake geloof of zeden; en ook wanneer de paus en de bisschoppen, bij het uitoefenen van het gewone leergezag, eensgezind een leer als definitief voorhouden. Met zulke onderrichtingen moet iedere gelovige in de volgzaamheid van het geloof instemmen.
Hoe oefenen de bisschoppen de taak uit om te heiligen?
De bisschoppen heiligen de Kerk door de genade van Christus uit te delen door de bediening van het woord en de Sacramenten, in het bijzonder van de Eucharistie, en ook door hun gebed, hun voorbeeld en hun werk.
Hoe oefenen de bisschoppen hun taak uit om te besturen?
Als lid van het bisschoppencollege draagt iedere bisschop op collegiale wijze de zorg voor alle particuliere kerken en voor geheel de Kerk, samen met de andere bisschoppen in vereniging met de paus. De bisschop aan wie een particuliere Kerk wordt toevertrouwd, bestuurt deze met het gezag van zijn eigen, gewone en onmiddellijke, heilige macht, uitgeoefend in naam van Christus, de goede Herder, in gemeenschap met heel de Kerk en onder leiding van de opvolger van Petrus.
Welke roeping hebben de lekengelovigen?
De lekengelovigen hebben als bijzondere roeping het koninkrijk van God te zoeken, door de tijdelijke werkelijkheid te belichten en te ordenen volgens de wil van God. Zo geven zij gestalte aan de oproep tot heiligheid en apostolaat, die gericht is aan alle gedoopten.
Hoe hebben de leken deel aan de priesterlijke taak van Christus?
Zij hebben daaraan deel door hun leven, vooral in de Eucharistie, op te dragen als een geestelijk offer “dat welgevallig is aan God door Jezus Christus” (
1 Pt. 2, 5), met alle werkzaamheden, gebeden en apostolische initiatieven, het gezinsleven en het dagelijkse werk, de geduldig verdragen moeilijkheden van het leven, en de lichamelijke en geestelijke ontspanning. Op die manier dragen ook de leken, toegewijd aan Christus en door de heilige Geest gewijd, de wereld zelf op aan God.
Hoe hebben zij deel aan zijn profetische taak?
Zij hebben daaraan deel door steeds meer het woord van Christus in geloof aan te nemen, en het aan de wereld te verkondigen met het getuigenis van hun leven en met het woord, door evangeliseringswerk en door catechese. Een dergelijke evangelisatie krijgt een bijzondere uitwerking door het feit dat zij gebeurt in de gewone levensomstandigheden.
Hoe hebben zij deel aan zijn koninklijke taak?
De leken hebben deel aan de koninklijke zending van Christus, doordat zij van Hem de macht ontvangen hebben om in zichzelf en in de wereld de zonde te overwinnen, door zelfverloochening en heiligheid van leven. Zij oefenen verschillende bedieningen uit ten dienste van de gemeenschap, en doordringen de aardse activiteiten van de mens en de instellingen van de maatschappij met morele waarde.
Wat is het gewijde leven?
Het gewijde leven is een door de Kerk erkende levensstaat. Het is een vrij antwoord op een bijzondere oproep van Christus, waarin de gewijden zich geheel aan God toewijden en naar de volmaaktheid van de liefde streven, daartoe bewogen door de heilige Geest. Een dergelijke toewijding wordt gekenmerkt door de beoefening van de evangelische raden.
Wat draagt het gewijde leven bij aan de zending van de Kerk?
Het gewijde leven draagt bij aan de zending van de Kerk door een volledige toewijding van zichzelf aan Christus en aan de broeders en zusters, en door getuigenis te geven van de hoop op het hemels koninkrijk.
© 2005, Libreria Editrice Vaticana
© 2005, Vert.: Werkgroep Compendium
Deze werkvertaling is uitgangspunt geweest voor de officiële uitgave. Deze versie wordt binnenkort geconformeerd aan de officiële uitgave.
