COMPENDIUM VAN DE CATECHISMUS VAN DE KATHOLIEKE KERK
(Soort document: Catechismus-Compendium)
28 juni 2005
ARTIKEL 3 - De zeven beden
Hoe is het gebed des Heren opgebouwd?
Het bevat zeven beden aan God de Vader.
De eerste drie, meer theologaal van aard, brengen ons tot Hem om zijn heerlijkheid: het is eigen aan de liefde allereerst te denken aan degene die men liefheeft. Zij suggereren ons, wat wij in het bijzonder moeten vragen:
- de heiliging van zijn Naam,
- de komst van zijn Rijk en
- de verwezenlijking van zijn wil.
De laatste vier beden leggen aan de Vader van barmhartigheid onze ellenden en onze verwachtingen voor: wij vragen Hem
- ons te voeden,
- ons te vergeven,
- ons te ondersteunen bij de bekoringen en
- ons te verlossen van de Boze.
Wat betekent: "Uw naam worde geheiligd"?
De Naam van God heiligen is vóór alles een lofprijzing die God erkent als heilig. Immers, God heeft zijn Naam geopenbaard aan Mozes, en Hij heeft gewild dat zijn volk aan Hem toegewijd werd als een heilige natie, waar Hij woont.
Hoe wordt de Naam van God geheiligd in ons en onze wereld?
De Naam heiligen van God, die ons roept “tot heiliging” (
1 Tess. 4, 7), betekent verlangen dat de doopwijding ons hele leven mag bezielen. Bovendien betekent het, met ons leven en met gebed vragen, dat de Naam van God gekend en gezegend wordt door iedere mens.
Wat vraagt de Kerk met de woorden “uw Rijk kome”?
De Kerk smeekt om de uiteindelijke komst van het Rijk van God door de terugkeer van Christus in heerlijkheid. Maar de Kerk bidt ook dat het Rijk van God mag groeien vanaf vandaag, door de heiliging van de mensen in de Geest, en - dankzij hun inzet - door de dienst van de rechtvaardigheid en de vrede volgens de zaligsprekingen. Deze bede is de roep van de Geest en van de Bruid: “Kom, Heer Jezus” (
Openb. 22, 20).
Waarom de vraag: “uw wil geschiede op aarde zoals in de hemel”?
Het is de wil van onze Vader, “dat alle mensen gered worden” (
1 Tim. 2, 4). Daarvoor is Jezus gekomen: om de heilswil van de Vader volmaakt te vervullen. Wij bidden God de Vader onze wil te verenigen met die van zijn Zoon, naar het voorbeeld van de allerheiligste Maagd en van de heiligen. Wij vragen dat zijn welwillend plan zich ten volle mag verwezenlijken op aarde, zoals het dat al is in de hemel. Het is door het gebed, dat wij kunnen “onderscheiden wat God wil” (
Rom. 12, 2) en “de volharding om Gods wil te doen” (
Hebr. 10, 36) kunnen verkrijgen.
Welke inhoud heeft de bede: "Geef ons heden ons dagelijks brood"?
Door aan God met de vertrouwvolle overgave van kinderen het dagelijks voedsel te vragen, dat allen nodig hebben voor hun levensonderhoud, erkennen wij hoezeer God onze Vader goed is boven alle goedheid uit. Wij vragen ook de genade, zo te kunnen handelen dat de verdelende rechtvaardigheid het mogelijk maakt dat de overvloed van de een kan voorzien in de noden van de ander.
Welke specifiek christelijke betekenis van deze bede?
Omdat "de mens niet van brood alleen leeft, maar van alles wat uit de mond van God komt" (
Mt. 4, 4), heeft deze bede evenzeer betrekking op de honger naar het
Woord van God, en naar het
Lichaam van Christus, dat in de Eucharistie wordt ontvangen, alsook op de honger naar de Heilige Geest. Wij vragen dat met een absoluut vertrouwen voor
heden, voor het heden van God, en dit wordt ons vooral in de Eucharistie gegeven, die vooruitloopt op het gastmaal van het Rijk dat komen gaat.
Waarom zeggen wij: "Vergeef ons onze schuld zoals ook wij aan anderen hun schuld vergeven"?
Door God, onze Vader, te vragen ons te vergeven, erkennen wij voor Hem dat wij zondaars zijn. Maar tegelijk belijden wij zijn barmhartigheid, omdat in zijn Zoon en in de sacramenten, “onze bevrijding verzekerd is en onze zonden vergeven zijn” (
Kol. 1, 14). Onze bede zal echter alleen maar worden verhoord, als wij van onze kant eerst hebben vergeven.
Hoe is vergeving mogelijk?
De barmhartigheid dringt alleen dan in ons hart door, als ook wij weten te vergeven, zelfs aan onze vijanden. Welnu, ook al lijkt het de mens onmogelijk aan deze eis te kunnen voldoen, toch kan een hart dat zich openstelt voor de Heilige Geest, lief hebben zoals Christus tot het uiterste toe; het kan de verwonding in medelijden veranderen, en de belediging omvormen tot voorspraak. De vergeving heeft deel aan de goddelijke barmhartigheid en is een hoogtepunt van christelijke gebed.
Wat wil zeggen: "Leid ons niet in bekoring"?
Wij vragen aan God, de Vader, ons niet alleen te laten en ten prooi aan de bekoring. Wij bidden de Heilige Geest, dat wij enerzijds weten te onderscheiden tussen
beproeving, die in het goede laat groeien en
bekoring, die leidt tot de zonde en tot de dood, en anderzijds tussen
bekoord worden en
instemmen met de bekoring. Deze bede verenigt ons met Jezus, die de bekoring overwonnen heeft door zijn gebed. Zij vraagt met aandrang om de genade van de waakzaamheid en van de volharding in het laatste uur.
Waarom besluiten wij met de bede: "maar verlos ons van het kwade"?
Het “kwade” verwijst naar de persoon van de Satan, die zich tegen God verzette om "de hele wereld te verleiden." (
Openb. 12, 9). De overwinning op de Duivel is door Christus al behaald. Maar wij bidden dat de mensenfamilie bevrijd mag worden van de Satan en zijn werken. Wij bidden ook om de kostbare gave van de vrede en om de genade van de volhardende verwachting van de komst van Christus, die ons definitief van de Boze zal bevrijden.
Wat betekent op het einde: "Amen"?
|
"Aan het slot van het gebed zegt u: "Amen",
wat betekent: "zo geschiede".
Daarmee onderstrepen wij wat het gebed inhoudt, dat ons door God geleerd is."
(H. Cyrillus van Jeruzalem)
|
© 2005, Libreria Editrice Vaticana
© 2005, Vert.: Werkgroep Compendium
Deze werkvertaling is uitgangspunt geweest voor de officiële uitgave. Deze versie wordt binnenkort geconformeerd aan de officiële uitgave.
