Zoeken in kerkelijke documenten en berichten

De eerste plicht van iedere Oosterse liturgievernieuwing - zoals dit ook het geval was voor de liturgievernieuwing in het westen - bestaat in de herontdekking van de volledige trouw aan de eigen liturgische tradities, waarbij men hun rijkdom aanwendt en wat hun authenticiteit zou hebben aangetast, verwijdert. Een dergelijke zorg staat niet op het tweede plan, maar gaat vooraf aan wat men wel het 'aggiornamento' noemt. Het is een delicate plicht die met voorzichtigheid moet worden uitgeoefend om de geesten niet in verwarring te brengen, maar die coherent en constant moet worden opgevolgd, indien de Oosterse-katholieke Kerken trouw willen blijven aan de opdracht die zij hebben ontvangen. Opnieuw preciseert Johannes Paulus II: "Als u echter moet snoeien in bijkomstige vormen en ontwikkelingen, ontstaan vanuit verschillende invloeden die hun oorsprong vinden in liturgische en para-liturgische tradities welke vreemd zijn aan de uwe, dan kan het gebeuren dat, door zo te handelen, u ook sommige volksgewoonten zult moeten corrigeren" H. Paus Johannes Paulus II, Toespraak, Castel Gandolfo, Tot de deelnemers aan de Synode van het Armeens-katholieke Patriarchaat (26 aug 1989), 3

Tegenwoordig zijn we getuigen van een wijd verspreide mentaliteit die neigt naar een overwaardering van efficiëntie, overdreven activisme en naar rendement met zo min mogelijk inspanning en zonder diepgaand persoonlijk engagement. Dit kan ook de benadering van de liturgie negatief beïnvloeden, zelfs in het Oosten. De liturgie is daarentegen een veeleisende leerschool, die vraagt dat men haar zich eigen maakt op een voortschrijdende, inspannende en nooit geheel voltooide wijze. Vooral monastieke gemeenschappen hebben gevoel voor dit aspect en kunnen daarom een belangrijke bijdrage leveren aan het volledig begrijpen en verder ontwikkelen van het liturgische erfgoed. Dit biedt de kans om, waar dit mogelijk is, mannelijke en vrouwelijke monastieke gemeenschappen die tot eenzelfde traditie behoren, te betrekken in een gezamenlijk gedragen verantwoordelijkheid.

Deze overwegingen vormen geenszins een inperking van de terechte noodzaak om het evangelie zo eenvoudig en helder mogelijk tot uitdrukking te brengen voor de hedendaagse mens. Daarom moet er bij iedere formulering steeds voor gewaakt worden dat men, geleid door de adem van de Geest, het evangelie levend houdt. Maar voor de Traditie, alsook voor de letter ervan, geldt - evenals voor de Schrift - dat zij schatten bezit die niet mogen worden opgegeven: de geestkracht ervan moet men ontvangen, zich eigen maken en aanwenden om het Godsmysterie in zijn volheid door te geven aan de mensen. Het gaat immers om woorden van vuur, juist zoals het Woord van God dat scherper is dan een tweesnijdend zwaard en dat doordringt tot het raakpunt van ziel en geest. Vgl. Hebr. 4, 12 De voortdurende herhaling van deze woorden in de liturgie dient niets af te doen aan hun kracht, noch aan hun eeuwige actualiteit.