Zoeken in kerkelijke documenten en berichten

Het altaar is een andere uitdrukking van de eredienst die verbonden is met het aanbieden van het offer dat aan God wordt gebracht. "Noach bouwde een altaar ter ere van de Heer [ ... ]en droeg op het altaar brandoffers op" (Gen. 8, 20): dit is een symbolisch gebaar, dat voorkomt in alle godsdiensten als uitdrukking van de dankbaarheid voor ontvangen weldaden, maar ook van onderwerping, aanroeping en verzoening. Als belangrijk onderdeel van de eredienst van het oude Israël werd het altaar tenslotte geplaatst in één centrale ruimte: eerst, ten tijde van Mozes, in de tent van de samenkomst, daarna in de tempel van Salomo.

Ook Christus verwijst ernaar, wanneer Hij verwijten maakt aan de oversten van het volk, en zegt: "Wat staat hoger: de offergave of het altaar dat de offergave heilig maakt? Wie dus zweert bij het altaar, zweert daarbij en bij alles wat er op ligt. En wie zweert bij de tempel, zweert daarbij en bij Hem die erin woont. En wie zweert bij de hemel, zweert bij de troon van God en bij Hem die erop zetelt" (Mt. 23, 19-22).

In de mystagogie van de Oosterse Vaders krijgt het christelijke altaar binnen de dynamiek van de liturgische viering zijn volmaakte en veelvoudige symboliek als verwijzing naar de gewijde typologie op alle niveaus tegelijk, vanaf de voorafbeelding in het Oude Verbond tot aan de vervulling in het Nieuwe. Zo is het christelijke altaar tegelijkertijd de voltooiing van het Heilige der Heiligen uit de oude tempel, het Golgotaaltaar van het nieuwe offer en als voorafbeelding daarvan de tafel van het Laatste Avondmaal, het graf van de Heer, de plaats van zijn verrijzenis, bron van alle sacramentele genade die van het altaar naar ons toestroomt, en het altaar van de hemelse liturgie waarvan de liturgie van de Kerk een icoon is: "de hemel op aarde, waarin God die boven de hemelen is verheven, woont en wandelt". H. Germanus van Constantinopel, Historia ecclesiastica et mystica contemplatio. Patrologia Graeca 98, 384B