QUADRAGESIMO ANNOOver de aanpassing van de sociale orde
(Soort document: Paus Pius XI - Encycliek)
Paus Pius XI -
15 mei 1931
Wat wel het meest in het oog loopt is, dat in onze tijd niet enkel de rijkdommen zich opstapelen, maar ook een ontzaglijke macht, een despotische economische overheersing zich samentrekt in handen van enkelen, die meestal geen eigenaars zijn, maar slechts bewaarders en beheerders van toevertrouwd kapitaal, en er volgens hun wil en goeddunken over, beschikken.
Deze dictatuur neemt de verschrikkelijkste vormen aan bij hen, die, omdat zij de geldmarkt in handen hebben en beheersen, ook de macht bezitten over het kredietwezen, en over het verlenen van kredieten eigenmachtig beslissen; zij regelen dan ook als het ware de bloedsomloop van heel het economisch organisme, en hebben, om zo te zeggen, het leven der economie zozeer in hun macht, dat tegen hun: wil niemand kan ademhalen.
Deze concentratie van macht en invloed, die als het ware het karakteristieke kenmerk is van de jongste economische ontwikkeling, is de natuurlijke vrucht van de onbeperkte concurrentievrijheid, waarin alleen de sterksten overblijven, of, wat vaak hetzelfde is, degenen, die het felst van allen strijden, die zich het minst bekommeren om hun geweten.
© 1948, Ecclesia Docens 0159, Uitg. Gooi & Sticht, Hilversum
Vert.: Dr. O. Janssen O.F.M., Dr. L. Zeinstra O.F.M.