Heiligheden, 
Doorluchtige vertegenwoordigers van Kerken, Christengemeenschappen en Godsdiensten, 
Dierbare broeders en zusters!

Ik groet u met veel respect en genegenheid en dank u voor uw aanwezigheid. Ik dank de Gemeenschap van Sant’Egidio, het bisdom Assisi en de Franciscaanse families die deze gebedsdag hebben voorbereid. Wij zijn als pelgrims naar Assisi gekomen op zoek naar vrede. Wij dragen de verwachtingen en zorgen van vele volken en personen in ons en leggen ze God voor. Wij dorsten naar vrede, wij verlangen van de vrede te getuigen, wij hebben vooral behoefte om voor vrede te bidden want vrede is een gave Gods en het komt ons toe haar te vragen, te ontvangen en te bewerken, elke dag, met Zijn hulp.

"Zalig die vrede brengen" (Mt. 5, 9). Velen onder u hebben een lange weg afgelegd om deze gezegende plaats te bereiken. Weggaan, zich op weg begeven, samenkomen, zich inzetten voor de vrede: dat zijn niet alleen fysische bewegingen, maar vooral bewegingen van de ziel, het zijn concrete spirituele antwoorden om geslotenheid te overwinnen en zich voor God en de broeders open te stellen. God vraagt het ons, Hij roept ons op ons te confronteren met de ernstige ziekte van onze tijd: onverschilligheid. Het is een virus dat verlamt, dat inert en ongevoelig maakt, een kwaad dat de kern van de godsdienstigheid zelf treft, dat een nieuw, uiterst droevig heidendom veroorzaakt: het heidendom van de onverschilligheid.

Wij mogen niet onverschillig blijven. Vandaag brandt de wereld van dorst naar vrede. In vele landen lijdt men onder dikwijls vergeten oorlogen, die echter altijd oorzaak zijn van lijden en armoede. In Lesbos zagen wij met de dierbare Oecumenische Patriarch Bartholomeüs, in de ogen van de vluchtelingen het leed van de oorlog, de angst van volken die dorsten naar vrede. Ik denk aan de families wiens leven overhoop gehaald wordt; aan de kinderen die in het leven niets anders gekend hebben dan geweld; aan de bejaarden die gedwongen worden hun grond te verlaten: zij dorsten allemaal naar vrede. Wij willen niet dat deze tragedies in de vergetelheid raken. Wij willen onze stem lenen aan iedereen die lijdt, die geen stem heeft en niemand om naar hen te luisteren. Zij weten goed, dikwijls beter dan de machtigen, dat in de oorlog geen toekomst is en dat wapengeweld de levensvreugde vernietigt.

Wij, wij hebben geen wapens. Maar wij geloven in de zachte en nederige kracht van het gebed. Op deze dag, is de dorst naar vrede een smeekbede tot God geworden, opdat oorlog, terrorisme en geweld zouden ophouden. De vrede die wij in Assisi vragen, is niet alleen protest tegen de oorlog en evenmin het resultaat “van onderhandelingen, politieke compromissen of economische verhandelingen. Zij is het resultaat van gebed”. H. Paus Johannes Paulus II, Toespraak, Basiliek van St. Maria dei Angeli, Assisi - Interreligieuze gebedsdag voor de vrede 1986, Tot de vertegenwoordigers van Christelijke Kerken en kerkelijke gemeenschappen en van de wereldreligies voor de wereldgebedsdag voor de vrede (27 okt 1986). Onderricht IX, 2 (1986), 1252 Zoeken wij in God de bron van gemeenschap, het helder water van de vrede waar de mensheid naar dorst: het kan niet opwellen uit de woestijnen van de hoogmoed noch uit partijbelangen, uit de dorre gronden van winstbejag te allen prijze, en uit wapenhandel. 

Onze godsdienstige tradities verschillen. Maar het verschil is voor ons geen reden tot conflict, polemiek of koele afstandelijkheid. Wij hebben vandaag niet tegen elkaar gebeden, wat in de geschiedenis soms helaas gebeurd is. Zonder syncretisme en zonder relativisme, hebben wij daarentegen naast en voor elkaar gebeden. De heilige Johannes Paulus II zei op deze plaats: “Misschien is de intrinsieke band die een ware godsdienstige houding verenigt met het grote goed van de vrede, in de geschiedenis van de mensheid nooit voor iedereen zo duidelijk geworden als nu”. H. Paus Johannes Paulus II, Toespraak, Basilica van Sint Franciscus van Assisi - Interreligieuze gebedsdag Assisi 1986, Tot de vertegenwoordigers van Christelijke Kerken en kerkelijke gemeenschappen en van de wereldreligies voor de wereldgebedsdag voor de vrede (27 okt 1986), 6 De weg vervolgend die dertig jaar in Assisi begon – waar de herinnering leeft aan deze man van God en van vrede, die de heilige Franciscus was – “zeggen wij, die hier samen verenigd zijn, nogmaals dat wie de godsdienst gebruikt om tot geweld aan te zetten en de meest ware en diepe inspiratie tegenspreekt” H. Paus Johannes Paulus II, Toespraak, Assisi, Tot de vertegenwoordigers van diverse religieuze gemeenschappen (24 jan 2002), 4, dat geen enkele vorm van geweld “de ware aard van de godsdienst” vertegenwoordigt. “Zij is er daarentegen de vermomming van en draagt bij tot haar vernietiging”. Paus Benedictus XVI, Toespraak, Dag van reflectie, dialoog en gebed over vrede en gerechtigheid in de wereld - Basiliek S. Maria degli Angeli Assisi, Pelgrims van de waarheid, pelgrims van de vrede (27 okt 2011), 4 Laten wij het niet moe worden te herhalen dat de Naam van God geweld nooit mag rechtvaardigen. Alleen de vrede is heilig. Alleen de vrede is heilig, niet de oorlog!

Vandaag smeken wij om de heilige gave van de vrede. Wij hebben gebeden opdat de gewetens in beweging komen om de sacraliteit van het menselijk leven te verdedigen, om vrede te bevorderen tussen de volken en de schepping, ons gemeenschappelijk huis, te behoeden. Gebed en concrete samenwerking helpen ons niet de gevange te blijven van de logica van conflict en rebellerende houdingen af te wijzen van wie slechts kan protesteren en zich kwaad maken. Gebed en de wil tot samenwerking bewerken de ware vrede die geen illusie is: niet de rust van iemand die moeilijkheden vermijdt en de andere kant opkijkt als zijn belangen niet geraakt worden; niet het cynisme van wie zich de handen wast voor problemen die de zijne niet zijn; niet de virtuele benadering van wie alles en iedereen oordeelt op het klavier van een computer, zonder de ogen te openen voor de noden van broeders, noch de handen vuil maakt voor wie in nood is. Onze weg bestaat erin ons in de situaties onder te dompelen en de eerste plaats te geven aan wie lijdt; ons betrokken te voelen bij conflicten en ze van binnenuit te helen; de wegen van het goede coherent te bewandelen en de uitvluchten van het kwaad af te wijzen; met geduld, met Gods hulp en goede wil het vredesproces te ondernemen.

Vrede, een draad van hoop die de aarde met de hemel verbindt, zo een eenvoudig woord, en tegelijk moeilijk. Vrede wil zeggen Vergeving, die als vrucht van bekering en gebed, van binnenuit ontstaat en het in Gods Naam mogelijk maakt de wonden van het verleden te genezen. Vrede betekent Welkom, beschikbaarheid voor dialoog, overstijgen van geslotenheid; dit zijn geen strategieën van veiligheid, maar bruggen over leegheid. Vrede betekent Samenwerking, levendige en concrete uitwisseling met de ander, die een gave is en geen probleem, een broeder die een betere wereld probeert op te bouwen.  Vrede betekent Opvoeding: een oproep om elke dag de moeilijke kunst te leren die gemeenschap is, om de cultuur van de ontmoeting te verwerven, door het geweten te zuiveren van iedere poging tot geweld en verstarring, tegengesteld aan de Naam van God en de waardigheid van de mens. 

Wij, die hier samen zijn en in vrede, wij geloven en hopen op een broederlijke wereld. Wij verlangen dat de mannen en vrouwen van de verschillende godsdiensten zich overal verenigen en eensgezindheid scheppen, vooral waar conflicten zijn. Onze toekomst is samen te leven. Daarom zijn wij geroepen ons te bevrijden van de zware last van wantrouwen, fundamentalisme en haat. Mogen de gelovigen vredebrengers zijn door God te aanroepen en voor de mens te werken!

En wij, als religieuze leiders, wij zijn eraan gehouden sterke bruggen van dialoog te zijn, creatieve bemiddelaars van vrede. Wij keren ons ook tot hen die een grotere verantwoordelijkheid dragen ten dienste van de volken, de leiders der Naties, opdat zij het niet moe worden wegen van vrede te zoeken en te bevorderen door verder te kijken dan de belangen van de partij en van het ogenblik: moge de oproep van God tot de gewetens niet ongehoord blijven, de roep van de armen en gegronde verwachtingen van de jonge generaties. Hier, dertig jaar geleden, zei de heilige Johannes Paulus II: “Vrede is een open werkterrein voor iedereen, niet alleen voor specialisten, geleerden en strategen. Vrede is een universele verantwoordelijkheid”. H. Paus Johannes Paulus II, Toespraak, Basilica van Sint Franciscus van Assisi - Interreligieuze gebedsdag Assisi 1986, Tot de vertegenwoordigers van Christelijke Kerken en kerkelijke gemeenschappen en van de wereldreligies voor de wereldgebedsdag voor de vrede (27 okt 1986), 7

Broeders en zusters, nemen wij deze verantwoordelijkheid op, zeggen wij vandaag opnieuw ja om samen de vredebrengers te zijn die God wil en naar wie de mensheid dorst.