H. Paus Johannes Paulus II - 25 februari 1981
(In het Japans:)
Oorlog is het werk van de mens. Oorlog is vernietiging van het menselijk leven. Oorlog betekent de dood.
Op geen plaats doen zich deze waarheden met zoveel kracht gelden als in deze stad Hiroshima, bij dit gedenkteken voor de vrede. Twee steden zullen voor altijd hun namen hebben verbonden, twee Japanse steden, Hiroshima en Nagasaki, als de twee enige steden in de wereld die het kwade lot hebben getroffen een teken te zijn dat eraan herinnert, dat de mens tot ongelooflijke vernietigingen in staat is. Hun namen zullen zich altijd onderscheiden als die van de enige steden van onze tijd die zijn gekozen om een waarschuwing te zijn voor de toekomstige generaties: de oorlog kan de menselijke inspanningen om een wereld van vrede op te bouwen vernietigen.
(In het Engels:)
Meneer de burgemeester,
Dierbare vrienden hier aanwezig, en u allen die mijn stem hoort en die mijn boodschap zal bereiken.
Met diepe ontroering ben ik vandaag hier gekomen als een pelgrim van de vrede. Ik wilde dit bezoek aan het vredesgedenkteken van Hiroshima brengen vanuit een diepe persoonlijke overtuiging, dat het verleden gedenken zich verplichten is voor de toekomst.
Samen gedenken wij, dat het een van de treurige prestaties van de mensheid is, dat over de hele oppervlakte van de aarde de namen van vele- te vele- plaatsen worden onthouden, omdat zij de gruwel en het lijden hebben beleefd welke door oorlog zijn veroorzaakt: oorlogsmonumenten die met de overwinning aan de ene kant ook aan het lijden en de dood herinneren van ontelbare menselijke wezens, begraafplaatsen waar degenen rusten die hun leven offerden in dienst van hun land of in dienst van een edele zaak, en begraafplaatsen waar de onschuldige burgerslachtoffers liggen van de vernietigende woede van de oorlog; de overblijfselen van concentratie- en vernietigingskampen waar de minachting voor de mens en voor zijn onschendbare rechten haar meest lage en wrede uitdrukking bereikte; slagvelden waar de natuur barmhartig de littekens van de aarde heeft geheeld, maar zonder de vroegere menselijke geschiedenis van haat en vijandschap te kunnen uitwissen. Hiroshima en Nagasaki onderscheiden zich van al deze andere plaatsen en gedenktekens als de eerste slachtoffers van een kernoorlog.
Ik buig mijn hoofd als ik me de gedachtenis voor de geest roep aan duizenden mannen, vrouwen en kinderen die hun leven verloren op dat ene verschrikkelijke moment, of die voor lange jaren in hun lichamen en geesten de kiemen van de dood meedroegen, die onverbiddelijk hun vernietigingsproces voortzetten. De eindbalans van het menselijk lijden dat hier begon, is nog niet volledig opgemaakt, noch is het totale menselijk verlies berekend, vooral wanneer men ziet wat een kernoorlog heeft gedaan - en nog zou kunnen doen - voor onze denkbeelden, onze houdingen en onze beschaving.
(In het Frans:)
Het verleden gedenken is zich verplichten voor de toekomst. Ik kan de wijze beslissing van de autoriteiten van deze stad slechts toejuichen, die hebben gewild, dat het gedenkteken dat aan de eerste kernbom herinnert, een gedenkteken voor de vrede zou zijn. Door dit te doen hebben de stad Hiroshima en heel het Japanse volk met kracht hun hoop op een vreedzame wereld tot uitdrukking gebracht en hun overtuiging dat de mens die oorlog kan voeren ook met succes vrede kan stichten. Vanuit deze stad en de gebeurtenis waaraan haar naam herinnert, is een nieuw wereldbewustzijn tegen de oorlog gesmeed evenals een levendige vastberadenheid om te werken voor de vrede. Sommigen, ook onder degenen die leefden op het tijdstip van de gebeurtenissen die wij vandaag gedenken, zouden er de voorkeur aan geven niet aan de verschrikking van de kernoorlog en zijn ongehoorde . gevolgen te denken. Onder hen die nooit persoonlijk de ervaring van de werkelijkheid van een gewapend conflict tussen naties hebben beleefd, zouden sommigen zelfs de mogelijkheid van een kernoorlog willen loochenen. Anderen zouden het kernvermogen als een onvermijdelijk middel willen beschouwen om een machtsevenwicht te handhaven door middel van een afschrikkingsevenwicht. Maar er is geen enkele reden om de kwestie van de verantwoordelijkheid van elke natie en van ieder individu niet te stellen tegenover de mogelijkheid van oorlogen en met name tegenover de kerndreiging.
(In het Spaans:)
Het verleden gedenken is zich verplichten voor de toekomst. Ik heb er de voorkeur aan gegeven eerst te herinneren aan 6 augustus 1945 om beter de betekenis van de huidige uitdaging te kunnen opnemen. Sinds die noodlottige dag zijn de kernwapens vermeerderd in aantal en in vernietigingskracht. Het vervaardigen, testen en opstellen van kernwapens wordt voortgezet. Het is onmogelijk de totale gevolgen van een kernoorlog op grote schaal te voorzien; maar ook als maar een deel van de beschikbare wapens zou worden gebruikt, moet men zich afvragen of we ons werkelijk bewust zijn van de spiraal welke kan worden opgeroepen en of de volledige en loutere vernietiging van de mensheid geen reële mogelijkheid is. Daarom wil ik hier herhalen wat ik gezegd heb voor de algemene vergadering van de Verenigde Naties:
'De voortdurende voorbereidingen tot oorlog, die blijken uit de productie van steeds talrijker, krachtiger en ingewikkelder wapens in verschillende landen tonen aan dat er een verlangen bestaat om klaar te zijn voor een oorlog, en klaar zijn betekent in staat zijn hem te beginnen; het betekent ook het risico nemen dat eens, ergens, hoe dan ook, iemand het verschrikkelijke mechanisme van algemene vernietiging in beweging kan brengen' H. Paus Johannes Paulus II, Toespraak, Tot de 34e Algemene Vergadering van de Verenigde Naties - New York, De waardigheid van de menselijke persoon als grondslag voor rechtvaardigheid en vrede (2 okt 1979), 10
(In het Portugees:)
Het verleden gedenken is zich verplichten voor de toekomst. Aan Hiroshima denken is de kernoorlog verafschuwen. Aan Hiroshima denken is zich inzetten voor de vrede. Aan wat de mensen van deze stad hebben geleden denken, is ons geloof in de mens hernieuwen, in zijn vermogen te doen wat goed is, in zijn vrijheid te kiezen wat juist is, in zijn vastberadenheid een onheil te veranderen in een nieuw begin. Tegenover de door de mens veroorzaakte ramp, welke elke oorlog is, moeten wij zeggen en steeds opnieuw zeggen dat het beroep op oorlog niet onvermijdelijk en onvervangbaar is. De mensheid is niet bestemd tot zelfvernietiging.
De conflicten tussen ideologieën, aspiraties, werkelijke behoeften kunnen en moeten uit de weg worden geruimd en opgelost door andere middelen dan oorlog en geweld. De mensheid heeft tegenover zichzelf de plicht de geschillen en conflicten door vreedzame middelen te regelen. De veelomvattende waaier van problemen waartegenover de volkeren staan die zich op verschil lende trappen van culturele, sociale, economische en politieke ontwikkeling bevinden, schept internationale spanningen en conflicten. Het is van vitaal belang voor de mensheid dat dergelijke problemen worden opgelost in overeenstemming met de ethische beginselen van redelijkheid en rechtvaardigheid, die gewaarborgd zijn door verdragen en instellingen met ruime blik. De internationale gemeenschap zou zich ook een systeem van wetten moeten geven om de internationale verhoudingen te regelen en de vrede te handhaven op dezelfde manier als de wet de nationale orde waarborgt.
(In het Pools:)
Allen die het leven op aarde liefhebben moeten de regeringen aanmoedigen en zij die beslissingsmacht hebben op economisch en sociaal gebied moeten meer handelen overeenkomstig de eisen van de vrede dan een eng egoïsme te volgen. De vrede moet altijd het doel zijn: de vrede welke in alle omstandigheden wordt nagestreefd en beschermd. Laten we het verleden, een verleden van geweld en vernietiging, niet herhalen. Zetten wij ons in op het steile en moeilijke pad van de vrede. Het enige pad dat tot de volle vervulling van de menselijke bestemming leidt, het enige pad naar een toekomst waarin redelijkheid, rechtvaardigheid en solidariteit werkelijkheden zijn en geen verre dromen.
(In het Chinees:)
En op de plaats zelf dus waar vijf en dertig jaar geleden het leven van zoveel mensen in een oogwenk werd weggevaagd, wil ik een oproep richten tot heel de wereld, een oproep voor het leven, voor de mensheid, een oproep voor de toekomst.
(In het Duits:)
De staatshoofden en regeringsleiders, de machthebbers in de politiek en de economie roep ik toe: verplichten wij ons tot vrede, tot de vrede door rechtvaardigheid! Besluiten wij hier en nu plechtig nooit meer oorlog toe te laten, of zelfs te zoeken, als middel om conflicten op te lossen! Beloven wij onze medemensen onvermoeibaar te werken aan de ontwapening en de uitbanning van alle atoomwapenen! Laten wij geweld en haat vervangen door wederzijds vertrouwen en solidariteit! leder mens in dit land en in de wereld roep ik toe: Laten wij ons verantwoordelijk voelen voor elkaar en voor de toekomst: boven alle politieke en sociale grenzen uit! Voeden wij onszelf op en voeden wij de anderen op in de geest van de vrede! Laten wij de mensheid nooit meer het slachtoffer worden in de strijd tussen wedijverende systemen! Er mag nooit oorlog meer komen!
(In het Russisch:)
Tot de jongeren overal zeg ik: laten we samen een nieuwe toekomst van broederschap en solidariteit scheppen. Gaan we tot ons broeders en zusters in nood, geven we de hongerigen te eten, herbergen wij de daklozen, brengen wij rechtvaardigheid waar onrechtvaardigheid heerst en vrede waar alleen maar over wapens wordt gesproken. Jullie jonge harten hebben een geweldig vermogen tot goedheid en liefde: stelt ze in dienst van de mensen.
Tot ieder herhaal ik de woorden van de profeet: 'Dan smeden zij hun zwaarden om tot ploegscharen en hun speerpunten tot sikkels. Geen volk heft het zwaard meer tegen een ander en de oorlog leren ze niet meer' (Jes. 2, 4).
Tot hen die in God geloven zeg ik: weest sterk in de kracht welke de onze oneindig overtreft, weest verenigd in de zekerheid dat Hij ons tot eenheid roept; weet dat de liefde en het delen geen verre idealen zijn, maar de weg om de vrede te versterken - de vrede van God.
(In het Japans:)
En ik bid de Schepper van de natuur en van de mens, van de waarheid en de schoonheid.
Luister naar mijn stem, want zij is die van de slachtoffers van alle oorlogen en gewelddaden tussen enkelingen en volkeren.
Luister naar mijn stem, want zij is die van alle kinderen die lijden en zullen lijden zolang mensen hun vertrouwen stellen in wapens en in oorlog.