Paus Franciscus - 19 maart 2016
Om op adequate wijze te begrijpen waarom een bijzondere onderscheiding in sommige zogenaamde “irreguliere” situaties mogelijk en noodzakelijk is, is er een kwestie waarmee men altijd rekening moet houden, zodat men nooit denkt dat men de eisen van het evangelie wil reduceren. De Kerk heeft een gedegen reflectie omtrent voorwaarden en verzachtende omstandigheden. Daarom is het niet meer mogelijk te zeg gen dat al degenen die zich in een zogenaamde “irreguliere” toestand bevinden, in staat van zonde leven, verstoken van de heiligmakende genade. De grenzen hangen eenvoudigweg niet af van een eventueel gebrek aan kennis van de norm. Ook al kent een subject de norm goed, dan kan het nog grote moeite hebben om
“de waarden die in de morele norm liggen” H. Paus Johannes Paulus II, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de taken van het christelijk gezin in de wereld van deze tijd, Familiaris Consortio (22 nov 1981), 33
te begrijpen of zich in concrete omstandigheden bevinden die het hem niet mogelijk maken anders te handelen en andere beslissingen te nemen zonder een nieuwe schuld op zich te laden. Zoals de synodevaders het goed tot uitdrukking hebben gebracht,“kunnen er factoren zijn die het vermogen tot beslissen beperken”. Bisschoppensynodes, Relatio Finalis - Synode 2015 (24 okt 2015), 51
De heilige Thomas van Aquino erkende al dat iemand de genade en de liefde kan hebben, maar zonder een van de deugden goed te kunnen beoefenen Vgl. H. Thomas van Aquino, Summa Theologiae. I-II, q. 65, a. 3, ad 2 Vgl. H. Thomas van Aquino, Questiones disputatae de malo. q. 2, a. 2., zodat hij, ook al bezit hij alle ingestorte morele deugden, niet duidelijk het bestaan van een hiervan laat zien, omdat het uiterlijk werkzaam zijn van deze deugd moeilijkheden ondervindt:
“Men zegt dat sommige heiligen bepaalde deugden niet bezitten, gezien de moeilijkheden in de handelingen van deze deugden … alhoewel zij de habitus van alle deugden bezitten.” H. Thomas van Aquino, Summa Theologiae. I-II, q. 65, a. 3, ad 3