Paus Franciscus - 19 maart 2016
Als men rekening houdt met de ontelbare verscheidenheid aan concrete situaties, zoals die welke wij hierboven hebben vermeld, dan is het begrijpelijk dat men van de synode en deze exhortatie niet een nieuw algemeen, op alle gevallen toepasbaar normenstelsel van het canonieke type zou moeten verwachten. Er is alleen een nieuwe aanmoediging mogelijk tot een verantwoorde persoonlijke en pastorale onderscheiding van de afzonderlijke gevallen, die zou moeten erkennen dat, aangezien
“de graad van verantwoordelijkheid niet gelijk is in alle gevallen” Bisschoppensynodes, Relatio Finalis - Synode 2015 (24 okt 2015), 51,
de consequenties en de effecten van een norm niet noodzakelijkerwijze altijd hetzelfde moet zijn. Ook niet op het gebied van de ordening der Sacramenten, daar de onderscheiding laat zien, dat in een bijzondere situatie er geen schuld aanwezig is. Daar moet toegepast worden hetgeen in een ander document gezegd werd Vgl. Paus Franciscus, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de verkondiging van het Evangelie in de wereld van vandaag - Naar aanleiding van de Bisschoppensynode 2012 over de nieuwe evangelisatie, Evangelii Gaudium (24 nov 2013), 44.47 Priesters hebben de taak
“de betreffende personen te begeleiden op de weg van de onderscheiding overeenkomstig het onderricht van de Kerk en de richtlijnen van de bisschop. In dit proces zal het nuttig te zijn een gewetensonderzoek te doen door middel van momenten van reflectie en berouw. Zij die gescheiden zijn en een nieuw huwelijk zijn aangegaan, zouden zich moeten afvragen hoe zij zich ten opzichte van hun kinderen hebben gedragen, toen de huwelijksverbintenis in een crisis is terechtgekomen; of er pogingen tot verzoening zijn geweest; hoe de toestand is van de partner die in de steek is gelaten; welke consequenties de nieuwe relatie heeft voor de rest van het gezin en de gemeenschap van gelovigen; welk voorbeeld deze de jongeren geeft die zich op het huwelijk moeten voorbereiden. Een eerlijke reflectie kan het vertrouwen in de barmhartigheid van God, die niemand wordt onthouden, versterken.” Bisschoppensynodes, Relatio Finalis - Synode 2015 (24 okt 2015), 85
Het betreft een traject van begeleiding en onderscheiding dat
“deze gelovigen richt op een bewustwording van hun toestand voor God. Een gesprek met een priester in het forum internum draagt bij aan de vorming van een juist oordeel over wat de mogelijkheid van een vollere deelname aan het leven van de Kerk belemmert, en de stappen die deze kunnen begunstigen en doen groeien. Gegeven dat er in dezelfde wet geen geleidelijkheid is Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de taken van het christelijk gezin in de wereld van deze tijd, Familiaris Consortio (22 nov 1981), 34, zal deze onderscheiding nooit kunnen afzien van de vereisten van waarheid en naastenliefde van het Evangelie die door de Kerk worden voorgehouden. Opdat dit gebeurt, dienen de noodzakelijke voorwaarden te worden gewaarborgd van nederigheid, terughoudendheid, liefde voor de Kerk en haar onderricht, in een oprecht zoeken naar de wil van God en in het verlangen tot een volmaakt antwoord hierop te komen.” Bisschoppensynodes, Relatio Finalis - Synode 2015 (24 okt 2015), 86
Deze houdingen zijn fundamenteel om het ernstige risico van verkeerde boodschappen te vermijden, zoals het idee dat een priester snel “uitzonderingen” kan toestaan of dat er mensen bestaan die sacramentele privileges in ruil voor gunsten kunnen krijgen. Wanneer een verantwoordelijk en discreet persoon, die niet de eigen belangen wil stellen boven het gemeenschappelijk welzijn van de Kerk, een herder ontmoet die de ernst weet te erkennen van de kwestie die hij behandelt, vermijdt men het risico dat een bepaalde onderscheiding ertoe leidt dat men denkt dat de Kerk er een dubbele moraal op na houdt.
