
Paus Franciscus - 25 januari 2016
Beste broeders en zusters,
Ik groet u met liefde en ik dank kardinaal Scola voor zijn vriendelijke woorden. Ik ben blij u te ontmoeten ter gelegenheid van de vijftigste verjaardag van dit instituut. In het Heilig Jaar van Barmhartigheid viert u dus ook een jubileum van dankzegging aan God, de rots waarop ons leven gegrondvest staat, want ‘eeuwig duurt zijn genade’. Vgl. Ps. 117, 2 Vergeet dit niet: God is de Getrouwe.
De zalige Paulus VI zegende dit Lombardische Seminarie in op 11 november 1965, zodat dit nieuwe huis bewoond werd op het hoogtepunt van het Tweede Vaticaans Concilie. De concilievaders hadden toen de stellige ervaring, ‘dat de muren waarbinnen de Kerk al te lang opgesloten was als in een bevoorrechte citadel neergehaald waren, en dat het tijd was om op een nieuwe manier het Evangelie te verkondigen’. Paus Franciscus, Bul, Het gelaat van de Barmhartigheid - Afkondiging van het Buitengewone Jubileum van de Barmhartigheid, Misericordiae Vultus (11 apr 2015), 4 Uw ‘Romeinse jaren’ zijn niet enkel jaren van studie, maar van echte priesterlijke vorming. Zo bereidt u zich voor om gehoor te geven aan de impuls van de Geest, om te zijn: ‘de toekomst van de Kerk’, naar het hart van God; niet op basis van de voorkeuren van eenieder of de mode van het moment, maar volgens de eisen die de verkondiging van het Evangelie stelt. Zich goed voorbereiden impliceert hard werken, maar bovenal een innerlijke bekering, die de bedienaar dagelijks grondvest in de oorspronkelijke roeping van Jezus en die hem doet herleven in de persoonlijke relatie met Hem, net als de apostel Paulus, van wie we vandaag de bekering vieren.
Ik wil in dit verband uw aandacht vestigen op een voorbeeld waarmee u reeds goed vertrouwd bent: dat van de heilige Carolus Borromeüs. Pater de Certeau heeft diens leven voorgesteld als een constante ‘beweging van bekering’, die uitgevoerd wordt om het beeld van de herder te weerkaatsen: ‘Hij identificeert zich met dit beeld, voedt het met zijn eigen leven, in het besef dat de woorden overgaan in werkelijkheid, ten koste van zijn bloed: sanguinis ministri (bedienaars van het Bloed), dat waren voor hem de ware priesters. Hij verwerkelijkte zo het beeld van het zich-verliezen. Hij zette al zijn ‘passie’ in om dat te reproduceren’. Dizionario biografico degli Italiani XX, (1977}, 263 Op die manier werd het grote werk van de theologen van die tijd, met als hoogtepunt het Concilie van Trente, in daden omgezet door heilige herders zoals de Borromeüs. Beste vrienden, jullie zijn de erfgenamen en getuigen van een grote geschiedenis van heiligheid, die geworteld is in uw patroons, de bisschoppen Ambrosius en Carolus, met in meer recente tijden, onder uw oud-leerlingen, drie zaligen en drie dienaren van God. Dit is het doel om naar te streven!
Vaak echter blijkt dat op die weg een verleiding overwonnen moet worden: die van de normaliteit; de herder die tevreden is met een ‘normaal’ leven. Een dergelijk priester begint genoegen te nemen met de aandacht die hij ontvangt, hij beoordeelt zijn dienstwerk op basis van zijn prestaties en hij beperkt zich tot het zoeken van wat hij aangenaam vindt, hij wordt lauw en heeft geen echte interesse in anderen. Voor ons ligt het ‘normale’ echter in de pastorale heiligheid, in de gave van onszelf. Als een priester kiest om gewoon een normaal persoon zijn, wordt hij een middelmatig priester, of erger.
De heilige Carolus wilde herders die dienaren van God en vaders voor de mensen waren, vooral voor de armen. Maar - en het is van belang om dit steeds voor ogen te houden - de ‘Woorden van Leven verkondigen’ kan alleen degene die van zijn leven een constante dialoog maakt met het Woord van God, of beter, met God die tot ons spreekt. In deze jaren [van studie] hebben jullie de opdracht om je te verdiepen in deze dialoog van het leven. De kennis van de verschillende disciplines, die jullie bestuderen is geen doel op zich, maar wordt geconcretiseerd in de dialoog van het gebed en in de echte ontmoeting met mensen. Vorming geschiedt niet ‘in gescheiden compartimenten’; gebed, pastoraat en cultuur zijn de stenen die het ene bouwwerk dragen: ze dienen stevig samengevoegd te worden om elkaar wederzijds te ondersteunen, goed gecementeerd, opdat de priesters van vandaag en morgen spirituele mannen en barmhartig herders zouden zijn, die innerlijk verenigd zijn door de liefde van de Heer en in staat zijn om de vreugde van het evangelie in de eenvoud van leven te verspreiden. De huidige evangelisatie lijkt terug te moeten gaan naar met name de weg van de eenvoud. Eenvoud van het leven, die alle vormen van onbetrouwbaarheid en werelds-zijn aflegt, en die volstaat met een echte gemeenschap met de Heer en met anderen; eenvoud van de taal: geen complexe doctrines verkondigen, maar herauten van Christus zijn, die gestorven en verrezen is voor ons.
Een ander wezenlijk aspect, dat ik wil benadrukken, om een goed priester te zijn, is het contact en de nabijheid met de bisschop. Het kenmerk van de bisdompriester is precies dit diocesane aspect, dat zijn hoeksteen heeft in een regelmatig contact met de bisschop, in de dialoog en de onderscheiding met hem. Een priester die geen intensieve relatie met zijn bisschop onderhoudt, isoleert zich langzaam uit het lichaam dat het diocees is. Zijn vruchtbaarheid neemt af, juist omdat hij geen gebruik maakt van de dialoog met de Vader van het bisdom.
Tot slot wil ik u zeggen dat ik me verheug, niet alleen in uw vruchtbare inspanningen in uw studies, maar ook in de mondiale dimensie van uw gemeenschap: u komt uit verschillende regio’s van Italië, Afrika, Latijns-Amerika, Azië en uit verscheidene Europese landen. Ik wens u toe, dat u de schoonheid van vriendschap kunt cultiveren en de kunst verstaat, om relaties aan te gaan, om een priesterlijke broederschap te vormen die sterker is dan de individuele verschillen. Laat op die manier dit huis steeds gastvrij en verrijkend zijn! Van nu af aan zal ik, als ik naar de basiliek van Santa Maria Maggiore kijk, denken aan deze bijeenkomst en ik zal ik u indachtig zijn bij de Moeder Maagd. Maar ik smeek u, doe ook hetzelfde voor mij! Dank u.