Paus Franciscus - 23 oktober 2014
Het adjectief ´wreed´; onder de titels die ik heb gebruikt, zit altijd die wortel: het menselijk vermogen tot wreedheid. Dit is een hartstocht, een echt slechte eigenschap! Een vorm van marteling die soms wordt toegepast is opsluiting in streng beveiligde gevangenissen. Onder het mom van het bieden van meer veiligheid aan de maatschappij of speciale behandeling van bepaalde categorieën gevangenen, is het belangrijkste kenmerk niets anders dan isolement ten opzichte van de buitenwereld. Zoals studies, uitgevoerd door diverse mensenrechtenorganisaties, laten zien, leiden het gebrek aan zintuiglijke prikkels, de totale onmogelijkheid van communicatie en het gebrek aan contact met andere mensen tot mentaal en fysiek lijden zoals paranoia, angst, depressie, gewichtsverlies, en verhogen het risico op zelfmoord aanzienlijk.
Dit verschijnsel, dat kenmerkend is voor streng beveiligde gevangenissen, komt ook voor in andere types van gevangenissen, naast andere vormen van fysieke en mentale marteling, die steeds breder worden toegepast. Tegenwoordig worden er gefolterd niet alleen als een middel om een specifiek doel te bereiken, zoals een bekentenis of informatie - praktijken die kenmerkend zijn voor nationaal veiligheidsbeleid - maar zij vormen onvervalste extra pijn bovenop het werkelijke leed van gevangenschap. Zo komt marteling niet alleen voor in illegale detentiecentra of in hedendaagse concentratiekampen, maar ook in gevangenissen, jeugdinrichtingen, psychiatrische ziekenhuizen, politiebureaus, en andere centra en instellingen voor detentie en straf.
Juist de theorie van het strafrecht heeft een grote verantwoordelijkheid op dit gebied, vanwege het feit dat zij in bepaalde gevallen heeft toegestaan dat marteling op bepaalde gronden is gelegitimeerd, waardoor de weg vrij komt naar verdere en uitgebreidere misbruiken.
Veel landen zijn ook verantwoordelijk, omdat zij binnen hun territoria ontvoeringen hebben gepleegd of getolereerd, onder andere van burgers van hun eigen land, of omdat zij het gebruik van hun luchtruim hebben geautoriseerd ten behoeve van illegale transporten naar detentiecentra waar martelingen plaatsvinden.
Deze misbruiken kan slechts een halt worden toegeroepen middels een duidelijk standpunt van de internationale gemeenschap om het primaat van het pro homine principe, van de waardigheid van de menselijke persoon boven al het andere te erkennen.