Synodevaders - 18 oktober 2014
RELATIO SYNODI - FAMILIESYNODE 2014 3e Buitengewone Algemene Bisschoppensynode |
|||
► | HET LUISTEREN: CONTEXT EN UITDAGINGEN BETREFFENDE HET GEZIN | ||
► | De maatschappelijk-culturele context |
Trouw aan het onderricht van Christus kijken wij naar de werkelijkheid van het gezin vandaag in heel zijn complexiteit, met zijn licht- en schaduwzijden. Wij denken aan de ouders, de grootouders, broers en zussen, nauwe en verre verwanten, en aan de band tussen twee gezinnen die ieder huwelijk tot stand brengt. De antropologisch-culturele verandering beïnvloedt vandaag alle aspecten van het leven en vraagt om een analytische en gedifferentieerde benadering. Vóór alles dienen de positieve aspecten onderstreept te worden: de grotere vrijheid van meningsuiting en een betere erkenning van de rechten van de vrouw en de kinderen, tenminste in enkele streken. Maar anderzijds moet men evenzeer het groeiende gevaar in overweging nemen dat wordt vertegenwoordigd door een tot het uiterste gedreven individualisme, dat de familiebanden aantast en uiteindelijk iedere component van het gezin beschouwt als een eiland, en hierbij laat men in sommige gevallen het idee van een subject prevaleren dat zichzelf vormt naar eigen verlangens die als iets absoluuts worden beschouwd. Hierbij komt ook de geloofscrisis die zoveel katholieken heeft getroffen en die vaak ten grondslag ligt aan de crisis van huwelijk en gezin.
183 Synodevaders aanwezig: placet - 177; non placet - 3 -> aangenomen
Een van de grootste vormen van de armoede van de huidige cultuur is de eenzaamheid, de vrucht van de afwezigheid van God in het leven van de mensen en de broosheid van de relaties. Er is ook een algemeen gevoel van onmacht ten opzichte van de maatschappelijk-economische werkelijkheid, die vaak uitloopt op het verpletteren van de gezinnen. Dat geldt voor de groeiende armoede en onzekerheid van werk, die soms wordt beleefd als een ware nachtmerrie, of op grond van een te drukkend belastingsysteem, dat de jongeren zeker niet aanmoedigt tot een huwelijk. Dikwijls voelen de gezinnen zich in de steek gelaten door de desinteresse en de geringe belangstelling van de kant van de instellingen. De negatieve gevolgen vanuit het perspectief van de maatschappelijke organisatie zijn evident: van de demografische crisis tot de moeilijkheden in de opvoeding, van de moeite die men heeft om het leven dat wordt geboren, te ontvangen tot het voelen van de aanwezigheid van de ouderen als een last tot het zich verbreiden van een gevoelsmatig onbehagen dat soms komt tot geweld. Het is de verantwoordelijkheid van de staat voorwaarden op het terrein van wetten en werk te scheppen om de toekomst van de jongeren te garanderen en hen te helpen om hun plan een gezin te stichten te verwezenlijken.
183 Synodevaders aanwezig: placet - 175; non placet - 5 -> aangenomen
Er zijn culturele en religieuze contexten die een bijzondere uitdaging vormen. In sommige samenlevingen geldt nog steeds de praktijk van de polygamie en in enkele traditionele contexten de gewoonte van het “huwelijk in fases”. In andere contexten blijft de praktijk van het gearrangeerde huwelijk bestaan. In de landen waar de tegenwoordigheid van de katholieke Kerk in de minderheid is, zijn er talrijke gemengde huwelijken en huwelijken met een verschil in eredienst met alle moeilijkheden die zij met zich meebrengen betreffende de juridische vorm, het doopsel en de opvoeding van de kinderen en het wederzijds respect vanuit het perspectief van het verschil in geloof. Bij deze huwelijken kan het gevaar bestaan van relativisme of onverschilligheid, maar er kan ook de mogelijkheid zijn om een oecumenische geest en een interreligieuze dialoog te bevorderen in een harmonieus samenleven van gemeenschappen die op eenzelfde plaats leven. In veel contexten, en niet alleen in het Westen, is zich op grote schaal de praktijk aan het verbreiden van het samenwonen, voorafgaande aan het huwelijk, of ook van vormen van samenwonen die niet gericht zijn op het aannemen van de vorm van een geïnstitutionaliseerde verbintenis. Hier komt vaak nog bij een burgerlijke wetgeving die huwelijk en gezin in gevaar brengt. Op grond van de secularisering in veel gedeelten van de wereld is een verwijzen naar God sterk verminderd en wordt het geloof maatschappelijk niet meer gedeeld.
183 Synodevaders aanwezig: placet - 170; non placet - 9 -> aangenomen
Er zijn, vooral in enkele landen, veel kinderen die buiten een huwelijk worden geboren, en veel kinderen die vervolgens opgroeien met maar één ouder of in een uitgebreide of opnieuw gevormde gezinscontext. Het aantal scheidingen groeit en het geval van keuzes die alleen maar worden bepaald door factoren van economische aard, is niet zeldzaam. Kinderen zijn vaak het onderwerp van strijd tussen ouders en kinderen zijn de ware slachtoffers van scheuringen in het gezin. Vaders zijn vaak, niet alleen om economische redenen afwezig waar daarentegen de behoefte wordt gevoeld dat zij duidelijker de verantwoordelijkheid op zich nemen voor de kinderen en het gezin. De waardigheid van de vrouw moet nog verdedigd en bevorderd worden. In veel contexten is het vrouw zijn immers vandaag onderwerp van discriminatie en ook de gave van het moederschap wordt vaak meer als een nadeel gezien dan gepresenteerd als een waarde. Men dient ook niet de groeiende verschijnselen van geweld te vergeten waarvan vrouwen het slachtoffer zijn, soms helaas ook binnen het gezin, en de ernstige en verspreide geslachtsverminking van de vrouw in enkele culturen. Seksuele uitbuiting van kinderen is vervolgens een van de meest schandalige en perverse realiteiten van de huidige maatschappij. Ook de samenlevingen die doortrokken zijn van geweld vanwege oorlog, terrorisme of de aanwezigheid van de georganiseerde misdaad, laten vooral in de grote metropolen verslechterde gezinssituaties zien en in de rand hiervan groeit het zogeheten verschijnsel van de straatkinderen. Bovendien is migratie een ander teken van de tijd dat men onder ogen moet zien en begrijpen met heel de last van de gevolgen voor het gezinsleven.
183 Synodevaders aanwezig: placet - 179; non placet - 1 -> aangenomen