
Zenon Kardinaal Grocholewski - 28 oktober 2013
De vorming van leerkrachten en bestuurders is van cruciaal belang. In de meeste landen voorziet de staat in de initiële vorming van schoolpersoneel. Ook al kan dit misschien goed zijn, het kan niet als voldoende worden geacht. Eigenlijk voegen katholieke scholen iets extra toe, eigen aan hen, dat altijd moet herkend en ontwikkeld worden. Daarom, terwijl de verplichte vorming die professionele zaken eigen aan het onderwijzen en het administratief werk in overweging neemt, moeten ook de culturele en pedagogische fundamenten in overweging worden genomen die een katholieke identiteit constitueren.
De tijd die wordt gespendeerd aan vorming moet gebruikt worden om het idee op te leggen van katholieke scholen als zijnde gemeenschappen van broederlijke relaties en plekken van onderzoek, toegewijd aan het verdiepen en doorgeven van waarheid doorheen de verschillende wetenschappelijke disciplines. Zij die leidinggevende posities bekleden zijn ertoe verplicht te garanderen dat al het personeel een afdoende voorbereiding krijgt om op een goede manier dienst te doen. Verder moeten ze dienst doen in samenhang met het geloof dat ze belijden, en in staat zijn om de vragen die vanuit de samenleving in de hedendaagse situatie en huidige configuratie worden gesteld, te interpreteren. Vgl. Congregatie voor de Katholieke Vorming, Samen onderwijzen in katholieke scholen: Een missie gedeeld tussen gewijde personen en de gelovige leken (8 sept 2007), 33-37 Hierbij wordt ook de samenwerking van de school met de ouders op het vlak van onderwijs verkozen, Vgl. Wetboek, Codex van het Canonieke recht, Codex Iuris Canonici (25 jan 1983), 796. ยง 1 hun verantwoordelijkheid als eerste en natuurlijke opvoeders respecterend. Vgl. Congregatie voor de Katholieke Vorming, De religieuze dimensie van opvoeding in een katholieke school (7 apr 1988), 32 Vgl. 4e Concilie van Lateranen, Hfd 4. Over de hoogmoed van de Grieken ten opzichte van de Latijnen, Caput 4. De superbia Graecorum contra Latinos (11 nov 1215)
Vorming die in het bijzonder is toegewijd aan het bevorderen van sensitiviteit, bewustwording en competentie op het interculturele vlak kan worden vooruitgeschoven door aandacht te besteden aan de volgende drie essentiële kenmerken:
Men moet de taak nastreven om eenheid te bevorderen, op het culturele niveau, onder de verschillende kennisdomeinen. Dit betekent compartimentalisering en abstrahering overwinnen, en in plaats zoeken naar betekenis in de bredere zin. Het is niet minder belangrijk en het is zelfs noodzakelijk voor de onderwijsgemeenschap om zichzelf de taak te geven om compartimentalisering in relaties te overwinnen – van interpersoonlijke, gemeenschappelijke en collectieve aard. Waar er geen bewustzijn is van de eenheid – in de rijkdom aan diversiteit, zowel van het individu als de samenleving – kan er geen ontwikkeling zijn van kennis die werkelijk ‘menselijk’ is, en niet enkel functioneel – kennis die zowel traditie bewaart als openstaat voor vernieuwing.
Katholieke scholen ontwikkelen op een manier die geheel eigen is aan hen de basishypothese dat vorming het geheel van de professionele ervaring omvat en niet begrensd is tot de periode van de initiële vorming of de vorming in de eerste jaren. Katholieke scholen hebben mensen nodig die niet enkel weten hoe te onderwijzen of hoe een organisatie te leiden; maar die ook weten hoe, hierbij hun beroepsvaardigheden gebruikend, op een authentieke manier getuigenis af te leggen van de waarden van de school, alsook van hun eigen voortdurende inspanningen om op een steeds meer doorleefde manier, in gedachte en in daad, de idealen die publiek in woorden worden uitgedrukt, te beleven.
Vandaar is het belangrijk dat scholen weten hoe ze gemeenschappen van vorming en studie kunnen zijn, waar relaties onder individuen relaties onder academische disciplines kleur geven. Kennis wordt versterkt van binnenuit door deze herwonnen eenheid, in het licht van het Evangelie en de christelijke doctrine, en kan zo z’n eigen essentiële bijdrage leveren aan de integrale groei van zowel individuen als van de aangekondigde steeds meer globale samenleving.