De juridische activiteit, en inzonderlijk de rechterlijke, hoeft niet te vrezen voor een dergelijk geordend-zijn en ondergeschiktheid; integendeel, zij wordt er door bevrucht en bevorderd. De noodzakelijke breedheid van zienswijze en van beslissing is er door gewaarborgd; aangezien de zielzorg steeds de leuze voor ogen houdt, dat "de wetten bestaan voor de mensen en niet de mensen voor de wetten", offert zij het tegenwicht van het gevaar voor overdreven formalisme en gebondenheid aan de letter, dat de eenzijdige juridische activiteit steeds in haar schoot bergt. Daarom hebben Wij bij een andere gelegenheid reeds vermanend gezegd dat daar waar de letter van de wet een hinderpaal is tot het bereiken van de waarheid en de rechtvaardigheid, steeds de gelegenheid moet gegeven worden beroep te doen op de wetgever.

Indien de personen die in de Kerk juridische functies uitoefenen, beseffen dat zij in dienst van het doel der Kerk staan, zullen zij meteen beschikken over de nodige onafhankelijkheid en autonomie ten overstaan van de civiele juridische macht. Tussen Kerk en Staat bestaat er een grondig verschil, hoewel beide in de volle zin van het woord volmaakte gemeenschappen zijn; dat hebben Wij aangetoond in de boven vermelde Wereldbrief over het Paus Pius XII - Encycliek
Mystici Corporis Christi
Over het mystieke lichaam van Christus en over de vereniging die wij daarin bezitten met Christus
(29 juni 1943). De Kerk heeft een haar eigen en bijzonder karakter van goddelijke oorsprong en goddelijke indruk. Diensvolgens heeft zij ook in haar juridisch leven een eigen gedragswijze en is zij, tot in de verste gevolgtrekkingen, georiënteerd naar hogere, bovennatuurlijke, eeuwige gedachten en goederen. Het is derhalve niet een loutere mening, maar wel - en dit om verschillende redenen - een verkeerd oordeel, wanneer sommigen beweren dat het ideaal van de kerkelijke juridische praktijk te zoeken is in een zo volmaakt mogelijke assimilatie van en gelijkvormigheid aan de burgerlijke juridische procedure. Wij ontkennen nochtans niet dat de eerste nut kan trekken uit een ware vooruitgang van de juridische wetenschap.

Door het feit dat zij een onderdeel is van de hogere eenheid der Kerk en geordend is naar haar einddoel: het heil van de zielen, bewandelt de juridische activiteit van de Kerk ten slotte vastberaden de zekere weg van de waarheid en het recht; zij wordt gevrijwaard voor inschikkelijkheden tegenover de ongeregelde neigingen der driften, waartoe een harde, niet gerechtvaardigde onverbiddelijkheid kan leiden. Het heil van de zielen wordt geregeld door een hoogste en volstrekt zekere norm : Gods wet en wil. Een juridische activiteit die weet en beseft dat zij geen ander doel heeft dan het doel van de Kerk, zal steeds en vastberaden deze wet en wil van God voor ogen houden, waar zij in de haar voorgelegde particuliere gevallen moet beslissen; zodoende zal tevens de haar eigen stelregel in een hogere orde bekrachtigd worden: de waarheid dienen en verkondigen door het verzekeren van het objectieve feit en het beslissen over dit feit volgens Gods wet en wil.

Daarom is het voor Ons een grote bron van vreugde en voldoening te weten dat deze H. Rechtbank onwrikbaar trouw is aan zulk een verheven norm, en derhalve tot voorbeeld kan gesteld worden aan de diocesane rechtbanken die naar haar opzien als naar haar model en maatstaf.

Moge, met Gods genade, het nieuwe juridische jaar van de H. Romeinse Rota, dat ingezet werd met de aanroeping van de H. Geest, ook een nieuw juridisch jaar van rechtvaardigheid en vrede betekenen voor de wereld.

Met deze wens roepen Wij dan over u en uw werk het licht van de goddelijke wijsheid af, en schenken Wij u, aan allen en aan eenieder, uit de volle volheid van Ons hart, Onze vaderlijke Apostolische Zegen.