Zoeken in kerkelijke documenten en berichten

Reeds van te voren willen wij het komend congres van harte een gelukkig verloop en overvloedige resultaten toewensen, en wij willen nu reeds openlijk bekennen, dat wij er verheugd over zijn, dat men dit congres zo'n speciaal karakter en zo'n duidelijk stempel heeft willen geven. Want volgens de opzet van dit congres gaat het er allereerst om de persoon en de filosofische en theologische leer van Johannes Duns Scotus in een zo helder mogelijk licht te stellen, en evenzo de hoofdlijnen van zijn zedelijk leven en van zijn ascetische aanleg. Men heeft getracht de klippen van de talrijke strijdvragen en twistpunten van vorige eeuwen te omzeilen, door de historisch-kritische methode voorop te stellen, die heden ten dage zeer verbreid is en die al belangrijke resultaten heeft geboekt bij het onderzoek naar de authenticiteit van de werken van de Doctor Subtilis en bij de evaluatie van zijn persoonlijke opvattingen.

Veel geleerden werken hierbij samen om de ver uiteenliggende stromingen in één totaal beeld onder te brengen dat de gehele familie van scholastieke leraars omvat; nog afgezien van andere mogelijkheden, kan men zo tot een gefundeerd en veelomvattend oordeel komen over de rijke schakeringen aan filosofische en theologische opvattingen die in de Middeleeuwen aanwezig waren.

Binnen dit panorama moet men de heilige Thomas van Aquino met zijn H. Thomas van Aquino
Summa Theologiae () ongetwijfeld als de kruin zien die hoog uitsteekt boven de aangrenzende bergtoppen, namelijk heel het decor van de theologie van die tijd. Want in zijn formulering van de overeenstemming tussen geloof en rede, tussen het geloof dat de rede zoekt - zoals uw heilige Anselmus van Kantelberg H. Anselmus van Canterbury, Proslogion seu Alloquium de Dei existentia. Voorrede (Patr. lat. 158. 225; ed. F. S. Schmidt. I. Seckau 1938. 94 reeds eerder had geformuleerd - en de rede die het geloof zoekt, heeft de Doctor Angelicus een synthese opgesteld die een zo algemene instemming heeft gevonden, dat hij als de grootste in de rij van scholastieke theologen wordt beschouwd, en met de titel Doctor Communis is geëerd. Niettemin stralen naast hem als kleinere sterren verschillende scholastieke magisters en doctoren die de katholieke leer in diezelfde periode schitterend hebben uiteengezet.