We zullen in onze uiteenzetting trouw blijven aan de grenzen die zijn bepaald door ons perspectief, dat de bedoeling heeft de authentieke betekenis van de christelijke belijdenis van de unieke God te verhelderen. Wij, christelijke theologen, zijn ons enerzijds bewust van het feit dat wij, zoals alle gelovigen, een lange weg in de geschiedenis hebben moeten afleggen van luisteren naar het Woord en de Geest om het christelijke geloof te zuiveren van elke ambigue besmetting met de machten van conflict en onderwerping. En we zijn ons er wel van bewust dat we ons voortdurend moeten oproepen tot de meest angstvallige waakzaamheid voor het altijd aanwezige gevaar dat het verval van de passie van het geloof tot een geest van overheersing betekent voor het authentieke getuigenis van het evangelie. Vgl. Internationale Theologische Commissie, Herinnering en verzoening: de Kerk en de schuld uit het verleden (7 mrt 2000) Bekering is niet alleen een beslissing die aan een begin staat, ze is een manier van leven. Toch kunnen we met alle nodige vastberadenheid en nederigheid vaststellen dat de radicale waarschuwing tegen een despotischen gewelddadig gebruik van de religie op een unieke wijze behoort tot de oorspronkelijke kern van de openbaring van Jezus Christus. In het hart van de geschiedenis waarin zich de verwachting van de persoonlijke manifestatie van God en de religieuze ervaring van de mensheid ontwikkelen, is ze er een van de zeldzaamste en ontroerende aspecten van. De belijdenis van het feit dat de enige God, de Vader van alle mensen, zich in zijn eigenheid in de geschiedenis voorgoed laat herkennen in de eenheid van het voornaamste gebod van de liefde, waarnaar de leerlingen van de Heer zichzelf willen laten oordelen, laat zien wat het authentieke geloof is dat wij willen belijden. De christelijke belijdenis proclameert en praktiseert met al haar krachten de eenheid van de oorsprong, de weg en de bestemming van het menselijke geslacht met het oog op de verlossing en de vervulling die door God worden aangeboden. ledere religieuze of niet-religieuze levensbeschouwing die deze hoogste eenheid van het gebod uitsluit, is een uitvinding van mensen. En ze brengt geen enkele redding. Het christendom rekent het zich met volle overtuiging tot zijn plicht en stelt er een eer in om rigoureus en geloofwaardig te getuigen van deze heilzame waarheid van de enige God. Wij willen ons geloof versterken in deze kern van de openbaring van de Zoon, die nu meer dan ooit wezenlijk is. In de hoop die daaruit, ondanks de zelfzuchtige vijandigheid van de machten van deze wereld, voor de verzoening tussen de mensen voortvloeit, willen we ons vertrouwen uitspreken en er coherent over nadenken. 
 

De tegenstelling van de openbaring van Jezus tot het profiel van een religie die scheiding tussen mensen en hun verlaging veroorzaakt, karakteriseert ten diepste de oorspronkelijkheid van het christelijke geloof die wij willen uitwerken. Deze karakteristiek is het thema van een verkondiging die beslissend is voor de hoop van de hele mensheid op God. En ze is een beginsel van onschatbaar belang om een religie in het licht te stellen die ' zuiver en zonder smet' (Jak. 1, 27) wil zijn. Zelfs de heiligste wet en de hoogste profetie zijn een onvoldoende compensatie voor het verval van een religie die zich verwijdert van de aanbidding van God 'in geest en waarheid' (Job 4, 24). De zuiverheid van de religie en van haar gerechtigheid komt van het geloof in Jezus Christus. 'De sabbat is er voor de mens' en niet om zichzelf (Mc. 2, 27). En de meest verheven profetie 'is niets waard zonder de liefde' (1 Kor. 13, 2).

De onlosmakelijke eenheid van de liefde van God en die tot de naaste is bepalend voor de mate waarin religie authentiek is. Dat geldt voor iedere religie. En niet minder voor ieder verondersteld humanisme, religieus of niet. De evangeliën laten Jezus zien in zijn unieke persoonlijke verhouding tot de Vader. In Hem herkennen wij God die zich zichtbaar maakt op het eigen moment waarop we zien dat de volmaaktheid van de mens ten diepste beantwoordt aan de verhouding tot God. In zijn lijden en verrijzenis brengt Jezus de verlossing van de zonde door de mens op een onherroepelijke en niet te overtreffen wijze opnieuw toegang te geven tot de liefde van God. De authentieke verkondiging van Christus, die vertrekt vanuit het verhaal van zijn manifestatie in de evangeliën, is een hoogst belangrijke sleutel voor de huidige discussie over het monotheïsme en de misverstanden daaromtrent. 

In de traditie van de Kerk is het beginsel van deze christologische waarheid van God nooit verloren gegaan. Daarmee bestand het gevaar dat de authentieke inspiratie van het christendom werd tegengesproken door zijn historische praktijk, terwijl het genoemde beginsel het christendom uitdaagt zich, niet zonder de droefenis over het schandaal van praktijken die daarvan afwijken, opnieuw te bekeren tot de zuiverheid die eraan ten grondslag ligt. Laten we het er evengoed eerlijkheidshalve over eens zijn dat de erkenning van deze tegenspraak in de Kerk van deze tijd in de leer of in de praktijk een kwaliteitssprong heeft gemaakt, doordat ze noch van de toekomst van het christendom noch van het ideaal van echte religie wordt losgemaakt. Het is om deze reden dat wij als christelijke en katholieke theologen denken dat deze verdieping een echte kans is om op speculatieve wijze de idee religie te hernemen. Een kans voor de seculiere culturen van het Westen die in de verleiding zijn het christendom en de religie te verwerpen, op gevaar af te berusten in het nihilisme. Een kans ook voor de religies in de wereld, die opnieuw in de verleiding zijn zich in zichzelf op te sluiten en waarin zelfs vreselijke voortekens van oorlog zich voordoen.