Video

De lezingen van deze zondag nodigen ons uit enkele fundamentele kenmerken van het christelijk gezin te overwegen.

Als eerste: het gezin dat bidt. Het stukje Evangelie maakt twee wijzen van bidden duidelijk, een valse – die van de Farizeeër – en de andere, de authentieke – die van de tollenaar. De Farizeeër vertegenwoordigt een houding die geen dankbaarheid tegenover God vertolkt voor al zijn weldaden, voor zijn barmhartigheid, maar eerder zelfvoldaanheid. De Farizeeër voelt zich rechtvaardig, voelt zich goed, praalt daarmee en beoordeelt de anderen vanuit de hoogte van zijn piëdestal. De tollenaar, daar tegenover, gebruikt niet veel woorden. Zijn gebed is nederig, sober, doordrongen van het bewustzijn van de eigen onwaardigheid, van zijn noden: deze man ervaart zich echt als behoeftig aan Gods vergiffenis, aan Gods barmhartigheid.

Het gebed van de tollenaar is het gebed van de arme, het gebed dat God behaagt en dat, zoals d eerste lezing zegt, “zich verheft tot de wolken toe” (Sir. 35, 20). Het gebed van de Farizeeër is bezwaard met de ballast van de eigenwaan.

In het licht van dit Woord, zou ik jullie, geliefde gezinnen, willen vragen: bidden jullie soms in het gezin? Een enkeling wel, ik weet het. Maar velen zeggen mij: maar hoe doe je dat? Wel, je doet dat zoals de tollenaar, dat is duidelijk: nederig voor God. Elkeen laat zich nederig door de Heer bekijken en vraagt dat zijn genade ons toekome. Maar, in het gezin, hoe doe je dat? Het gebed lijkt immers een persoonlijke aangelegenheid te zijn en bovendien is er nooit een geschikt, rustig ogenblik in het gezin... Ja, dat is waar, maar het is ook een kwestie van nederigheid, te erkennen dat we God nodig hebben, zoals de tollenaar! En alle gezinnen, hebben God nodig: allemaal, allemaal! Nood aan zijn hulp, aan zijn kracht, aan zijn zegen, aan zijn barmhartigheid, aan zijn vergiffenis. Er is eenvoud nodig: om in het gezin te bidden is eenvoud nodig! Samen, aan tafel het “Onze Vader” bidden is niets buitengewoons: het is makkelijk. En samen, in het gezin, de Rozenkrans bidden is heel mooi, het geeft veel kracht! Ook voor elkaar bidden: de man voor de vrouw, de vrouw voor de man, beide voor de kinderen, de kinderen voor de ouders, voor de grootouders… Voor elkaar bidden. Dat is bidden in het gezin, en maakt het gezin sterk: het gebed.

De tweede lezing geeft een andere aanzet: het gezin bewaart het geloof. De apostel Paulus maakt aan het eind van zijn leven een fundamentele balans op en zegt: “Ik heb het geloof bewaard” (2 Tim. 4, 7). Hoe heeft hij het bewaard? Niet in een brandkast! Hij heeft het niet in de grond begraven, zoals die wat luie knecht. De heilige Paulus vergelijkt zijn leven met een strijd en een wedloop. Hij heeft geloof bewaard omdat hij zich niet beperkt heeft het te verdedigen. Hij heeft het verkondigd, hij heeft het uitgestraald, hij heeft het ver uitgedragen. Hij heeft zich vastberaden verzet tegen hen die de boodschap van Christus wilden bewaren, “gebalsemd”, binnen de grenzen van Palestina. Om die reden heeft hij moedige keuzen gemaakt, is naar vijandig gebied getrokken, heeft zich laten uitdagen door hen die veraf waren, door verscheiden culturen. Hij heeft vrijmoedig gesproken, zonder angst. De heilige Paulus heeft het geloof bewaard omdat hij het heeft doorgegeven zoals hij het ontvangen had, reikend tot in de buitenwijken, zonder zich vast te klampen aan verdedigingsstellingen.

Ook hier kunnen we de vraag stellen: op welke wijze bewaren wij het geloof in het gezin? Houden we het voor ons, in ons gezin, als een privébezit, als een bankrekening of weten we het te delen door het getuigenis, door ontvankelijkheid, door openheid voor anderen? We weten allen dat de gezinnen, vooral de jonge, “rennend leven”, erg druk zijn. Maar denken jullie er wel eens aan dat deze “ren“ ook de wedren van het geloof kan zijn? Christelijke gezinnen zijn missionaire gezinnen. Gisteren hebben we hier op het plein getuigenissen van missionaire gezinnen gehoord. Ook in het dagelijks leven zijn ze missionair, door de dingen van elke dag te doen, door in alles het zout en het zuurdeeg van het geloof te mengen. Het geloof in het gezin bewaren en in de dingen van elke dag het zout en het zuurdeeg van het geloof mengen.

Een laatste aspect ontlenen we aan het Woord van God: het gezin dat de vreugde beleeft. In de antwoordpsalm komt deze uitdrukking voor: “laat de armen er verheugd naar luisteren” (Ps. 34, 3). Heel deze Psalm is een lofzang op de Heer, bron van vreugde en van vrede. En wat is de reden voor deze vreugde? Het is dit: de Heer is nabij, Hij hoort het roepen van de nederige en bevrijdt hen van het kwaad. De heilige Paulus schreef dat ook: “Verheug u altijd… de Heer is nabij” (Fil. 4, 4-5). Eh... ik zou vandaag graag een vraag stellen. Maar elkeen moet ze in het eigen hart mee naar huis nemen, eh? Als een huiswerk. En je moet in je eentje antwoorden. Hoe staat het met de vreugde in jouw huis? Hoe staat het met de vreugde in jouw gezin? En, geven jullie het antwoord.

Geliefde gezinnen, jullie weten het heel goed: de ware vreugde die men in het gezin smaakt is niet iets oppervlakkigs, ze komt niet van de dingen, van de gunstige omstandigheden...; De ware vreugde komt van een diepe verstandhouding tussen personen die allen in het hart voelen en die ons de schoonheid van het samenzijn doet voelen en van de wederzijdse steun op de weg door het leven. Maar aan de grondslag van dit gevoel van diepe vreugde ligt de aanwezigheid van God, de aanwezigheid van God in het gezin is er in zijn ontvankelijke, barmhartige, respectvolle liefde voor allen. En bovenal een geduldige liefde. Het geduld is een deugd van God en zij leert ons, in het gezin, deze geduldige liefde met elkaar te beleven. Geduld hebben met elkaar. Geduldige liefde. Alleen God kan de verstandhouding van de verschillen scheppen. Als de liefde van God ontbreekt, verliest ook het gezin de verstandhouding, dan overheersen het individualisme en dooft de vreugde. Daarentegen, het gezin dat de vreugde van het geloof beleeft, deelt die spontaan mee, het is zout der aarde en licht van de wereld, het is zuurdeeg voor heel de samenleving. Geliefde gezinnen, leeft altijd met geloof en eenvoud, zoals het heilige Gezin van Nazareth. Mogen de vreugde en de vrede van de Heer altijd met jullie zijn!