Paus Franciscus - 24 mei 2015
LAUDATO SI' 'Wees geprezen' - over de zorg voor het gemeenschappelijke huis |
|||
► | Ecologische opvoeding en spiritualiteit (202-245) | ||
► | Burgerlijke en politieke liefde (228-232) |
De zorg voor de natuur is een deel van een levensstijl die het vermogen inhoudt om samen en in gemeenschap te leven. Jezus heeft ons eraan herinnerd dat wij God als onze gemeenschappelijke Vader hebben en dat dit ons tot broeders en zusters maakt. De broederlijke liefde kan alleen belangeloos zijn, kan nooit een compensatie zijn voor wat een ander verwezenlijkt, noch een voorschot op wat wij hopen dat hij doet. Daarom is het mogelijk onze vijanden lief te hebben. Deze zelfde belangeloosheid brengt ons ertoe de wind, de zon of de wolken lief te hebben en te accepteren, hoewel zij zich niet aan onze controle onderwerpen. Daarom kunnen wij spreken van een universele broederschap.
Wij moeten opnieuw voelen dat wij elkaar nodig hebben, dat wij een verantwoordelijkheid hebben jegens de ander en de wereld, dat het de moeite waard is goed en eerlijk te zijn. Wij hebben al te lang verkeerd in een moreel verval door een spelletje te spelen met ethiek, goedheid, geloof, eerlijkheid en het ogenblik is gekomen om te erkennen dat deze vrolijke oppervlakkigheid ons tot weinig heeft gediend. Deze verwoesting van ieder fundament van het maatschappelijk leven eindigt ermee dat wij tegenover elkaar komen te staan om de eigen belangen te verdedigen, veroorzaakt het opkomen van nieuwe vormen van geweld en wreedheid en verhindert de ontwikkeling van een ware cultuur van de zorg voor het milieu.
Het voorbeeld van de heilige Teresia van Lisieux nodigt ons uit tot het praktiseren van de kleine weg van de liefde, geen enkele gelegenheid voor een vriendelijk woord, een glimlach, ieder klein gebaar dat vrede en vriendschap zaait, verloren te laten gaan. Een integrale ecologie bestaat ook uit eenvoudige dagelijkse gebaren, waarbij wij de logica van geweld, uitbuiting, egoïsme doorbreken. Omgekeerd is de wereld van een tot het uiterste gedreven consumptie tegelijkertijd de wereld van de mishandeling van het leven in al zijn vormen.
De liefde die vol is van kleine gebaren van wederzijdse liefde, betreft ook het burgerlijke en politieke leven en wordt zichtbaar in alle handelingen die een betere wereld trachten op te bouwen. Liefde voor de maatschappij en inzet voor het algemeen welzijn zijn een uitstekende vorm van naastenliefde, die niet alleen de relaties tussen individuen betreft, maar ook “macrorelaties, maatschappelijke, economische, politieke betrekkingen”. Paus Benedictus XVI, Encycliek, Liefde in Waarheid - Over de integrale ontwikkeling van de mens in liefde en waarheid, Caritas in Veritate (29 juni 2009), 2 Daarom heeft de Kerk de wereld het ideaal van een “beschaving van de liefde” H. Paus Paulus VI, Boodschap, Wereldvredesdag 1977, Wanneer je vrede wilt, verdedig het leven (8 dec 1976), 16 voorgehouden. De sociale liefde is de sleutel tot een authentieke ontwikkeling: “Om de maatschappij menselijker, menswaardiger te maken, moeten wij de liefde in het maatschappelijke leven - op politiek, economisch, cultureel niveau - herwaarderen en er de constante en hoogste norm van het handelen van te maken”. Pauselijke Raad "Justitia et Pax", Compendium van de Sociale Leer van de Kerk (26 okt 2004), 582 In dit kader drijft de sociale liefde ons samen met het belang van de dagelijkse kleine gebaren ertoe te denken aan grote strategieën die doeltreffend het verval van het milieu stoppen en een cultuur van de zorg aanmoedigen die heel de maatschappij doordringt. Wanneer iemand de roeping van God erkent om samen met de ander in deze maatschappelijke dynamiek in te grijpen, moet hij eraan denken dat dit deel uitmaakt van zijn spiritualiteit, dat het een beoefening is van de naastenliefde en dat hij zo rijpt en zich heiligt.
Wij zijn niet allen geroepen om direct in de politiek werkzaam te zijn, maar binnen de maatschappij bloeit een ontelbare verscheidenheid aan verenigingen die ingrijpen ten gunste van het algemeen welzijn door het natuurlijk en stedelijk milieu te verdedigen. Zij bekommeren zich bijvoorbeeld om een publieke plaats (een gebouw, een fontein, een vervallen monument, een landschap, een plein), om de bescherming, sanering, verbetering of verfraaiing van iets dat van allen is. Om hen heen ontwikkelen en herstellen zich banden en ontstaat een nieuw lokaal maatschappelijk netwerk. Zo bevrijdt een gemeenschap zich van een op consumptie gerichte onverschilligheid. Dat wil ook zeggen een gemeenschappelijke identiteit koesteren, een geschiedenis die wordt bewaard en doorgegeven. Zo neemt men de zorg voor de wereld en de kwaliteit van leven van de armsten op zich met een gevoel van solidariteit dat tegelijkertijd het bewustzijn is dat men een gemeenschappelijk huis bewoont dat God ons heeft toevertrouwd. Deze gemeenschappelijke acties kunnen veranderen in intense spirituele ervaringen, wanneer zij een liefde tot uitdrukking brengen die zich geeft.