Alvorens te spreken over enkele fundamentele kwesties met betrekking tot de evangeliserende activiteit, past het in het kort eraan te herinneren wat de context is waarin wij moeten leven en handelen. Vandaag is men gewoon te spreken van een “diagnostische overbelasting”, die niet altijd vergezeld gaat van voorstellen die een oplossing bieden en werkelijk toepasbaar zijn. Anderzijds zou evenmin een louter sociologische kijk van nut zijn die de pretentie heeft heel de werkelijkheid met zijn methodologie op een enkel hypothetisch neutrale en steriele wijze te omvatten. Wat ik wil bieden is veeleer in de lijn van een evangelische onderscheiding. Het is de kijk van de missionaire leerling die “zich voedt met het licht en de kracht van de Heilige Geest”. H. Paus Johannes Paulus II, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Ik zal u herders geven - N.a.v. de Bisschoppensynode over de priesteropleidingen, Pastores Dabo Vobis (25 mrt 1992), 10

Het is niet de taak van de paus een gedetailleerde en volledige analyse te bieden van de huidige werkelijkheid, maar ik spoor alle gemeenschappen aan een “altijd waakzaam vermogen” te hebben “om de tekenen van de tijd te bestuderen”. H. Paus Paulus VI, Encycliek, Over de Kerk, Ecclesiam Suam (6 aug 1964), 19 Het betreft een zware verantwoordelijkheid, aangezien enkele werkelijkheden van de tegenwoordige tijd, als ze geen goede oplossingen vinden, processen van ontmenselijking in gang zetten van waaruit het vervolgens moeilijk is terug te keren. Het is opportuun duidelijk te maken wat een vrucht van het Rijk kan zijn en ook wat Gods plan schaadt. Dit houdt niet alleen in de ingevingen van een goede geest en een kwade geest te herkennen en te interpreteren, maar ook - en hier ligt het doorslaggevende punt - te kiezen voor de ingevingen van een goede geest en die van een kwade geest af te wijzen. Ik geef als uitgangspunten de verschillende analyses die de andere documenten van het universeel leergezag hebben geboden, evenals die welke door de regionale en nationale episcopaten zijn voorgesteld. In deze exhortatie wil ik met een pastorale blik alleen kort blijven stilstaan bij enkele aspecten van de werkelijkheid die de dynamiek van de missionaire vernieuwing van de Kerk tot stilstand kunnen brengen of verzwakken, hetzij omdat zij het leven en de waardigheid van het Volk van God betreffen, hetzij omdat zij ook meer direct van invloed zijn op de personen die deel uitmaken van de kerkelijke instellingen en evangeliserende taken verrichten.