Zoeken in kerkelijke documenten en berichten

De godsdienstkritiek heeft sinds de Verlichting telkens weer beweerd, dat godsdienst de oorzaak is van geweld en heeft daarmee de vijandigheid tegenover de religies gevoed. Dat hier religie daadwerkelijk geweld motiveert moet ons als religieuze mensen diep verontrusten. Op subtielere maar altijd nog afschuwelijke wijze zien wij religie ook als oorzaak van geweld waar verdedigers van de ene godsdienst geweld uitoefenen op de anderen. De in 1986 bijeengekomen godsdienstvertegenwoordigers wilden uitdrukken, en wij herhalen dat met nadruk en alle beslistheid: dit is niet het ware wezen van de godsdienst. Het is haar verminking en draagt bij tot haar vernietiging. Daarbij wordt als bezwaar aangedragen hoe wij überhaupt zouden kunnen weten wat het ware wezen van de godsdienst is. Komt jullie aanspraak er niet uit voort dat bij jullie de kracht van de godsdienst uitgeteld is? En anderen zullen inbrengen: Bestaat er wel een gemeenschappelijk wezen van de godsdienst dat zich in alle godsdiensten uitdrukt en daarmee voor allen geldig is? Deze vragen moeten wij onszelf stellen indien wij realistisch en geloofwaardig het religieus gemotiveerde geweld willen tegengaan. Hier ligt een fundamentele opgave van de interreligieuze dialoog. Een opdracht die door deze ontmoeting opnieuw moet worden onderstreept. Als christen wil ik op deze plaats zeggen: Ja, ook in naam van het christelijke geloof is in het verleden geweld uitgeoefend. Wij bekennen het vol schaamte. Maar het is volkomen duidelijk dat dit een misbruik van het christelijke geloof was dat volkomen tegengesteld is aan zijn ware wezen. De God in Wie wij christenen geloven, is de Schepper en Vader van alle mensen van waaruit alle mensen broeders en zusters zijn en een enkele familie vormen. Het kruis van Christus is voor ons het teken van God die in de plaats van het geweld medelijden en liefhebben stelt. Zijn naam is: “God van de liefde en de vrede” (2 Kor. 13, 11). Het is de opgave van allen die voor het christelijk geloof verantwoordelijkheid dragen, de godsdienst van de christenen telkens opnieuw vanuit haar innerlijk midden uit te reinigen opdat zij tegen de feilbaarheid van mensen werkelijk instrument van Gods vrede in de wereld is.