Miloslav Kardinaal Vlk en Metropoliet Jérémie - 22 april 2001
CHARTA OECUMENICA Handvest voor groeiende samenwerking van de kerken in Europa |
|||
► | Onze gezamenlijke verantwoordelijkheid in Europa |
In de loop der eeuwen heeft vooral het christendom de godsdienstige en culturele ontwikkeling van Europa bepaald. Tegelijk is door het falen van de christenen veel onheil aangericht, zowel binnen als buiten Europa. Wij belijden mede verantwoordelijk te zijn voor deze schuld en vragen God en de mensen om vergeving.
Ons geloof helpt ons om van het verleden te leren en om ons er voor in te zetten het christelijk geloof en de naastenliefde een bron van hoop te laten zijn voor moraal en ethiek, voor onderwijs en cultuur, voor politiek en economie in Europa en in de hele wereld.
De kerken steunen de eenwording van Europa. Zonder gemeenschappelijke waarden is het niet mogelijk om een duurzame eenheid te bereiken. Wij zijn ervan overtuigd dat het spirituele erfgoed van het christendom een inspirerende kracht voor Europa vormt.
Op grond van ons christelijk geloof zetten wij ons in voor een humaan en sociaal Europa, waar de rechten van de mens en de grondwaarden van vrede, gerechtigheid, vrijheid, tolerantie, participatie en solidariteit verwezenlijkt worden. Wij leggen de nadruk op de eerbied voor het leven, de waarde van huwelijk en gezin, de voorkeursoptie voor de armen, de bereidheid tot vergeving en in alles barmhartigheid.
Als kerken en als internationale gemeenschappen moeten wij het gevaar het hoofd bieden dat zich Europa tot een geïntegreerd Westen en een gedesintegreerd Oosten ontwikkelt. Ook moet rekening worden gehouden met de economische kloof tussen Noord en Zuid. Tegelijkertijd moet elk eurocentrisme worden vermeden en de verantwoordelijkheid van Europa voor de hele mensheid worden versterkt, in het bijzonder voor de armen overal in de wereld.
Wij verplichten onszelf ertoe:
Wij zien de verscheidenheid van regionale, nationale, culturele en religieuze tradities als rijkdom van Europa. Gezien de talrijke conflicten is het de taak van de kerken om met elkaar de dienst van verzoening ook voor volkeren en culturen waar te nemen. Wij weten dat daarvoor vrede tussen de kerken een belangrijke voorwaarde is.
Onze gezamenlijke inspanningen zijn gericht op de beoordeling en oplossing van politieke en sociale vragen in de geest van het Evangelie. Omdat voor ons ieder mens zijn of haar persoon en waardigheid daaraan ontleent dat hij of zij als beeld van God is geschapen, staan wij in voor de absolute gelijkwaardigheid van alle mensen.
Als kerken willen wij gezamenlijk het proces van democratisering in Europa stimuleren en ondersteunen. Wij zetten ons in voor structuren van vrede die gebaseerd zijn op geweldloze conflictoplossing. Wij veroordelen elke vorm van geweld tegen mensen, vooral tegen vrouwen en kinderen.
Verzoening betekent ook de inzet voor sociale gerechtigheid in en tussen alle volkeren, en vooral de overbrugging van de kloof tussen arm en rijk en de uitbanning van de werkloosheid. Samen willen wij bijdragen aan menswaardige opvang van migranten, vluchtelingen en asielzoekers in Europa.
Wij verplichten onszelf ertoe:
In het geloof in de liefde van God de Schepper erkennen wij dankbaar de schepping als gave, de waarde en schoonheid van de natuur. Maar we zien ook met ontzetting dat de goederen van de aarde zonder respect voor hun intrinsieke waarde, zonder rekening te houden met hun eindigheid en zonder respect voor het welzijn van toekomstige generaties worden uitgebuit.
Wij willen ons gezamenlijk inzetten voor duurzame manieren van leven voor de gehele schepping. Het is onze verantwoordelijkheid tegenover God om gezamenlijk criteria op te stellen en verder te ontwikkelen, voor wat de mens wetenschappelijk en technologisch misschien wel kán doen, maar om ethische redenen niet mág doen. In elk geval moet de unieke waarde van ieder mens voorrang hebben boven wat technisch haalbaar is. Wij bevelen aan in de Europese kerken een oecumenische dag van gebed voor de heelheid van de schepping in te stellen.
Wij verplichten onszelf ertoe:
Een unieke gemeenschap verbindt ons met het volk Israël waarmee God een eeuwig verbond heeft gesloten. In geloof weten wij dat onze joodse zusters en broeders "Gods geliefden blijven, omwille van de aartsvaders. Want God kent geen berouw over zijn genadegaven of zijn roeping" (Rom. 11, 28-29). Zij hebben "het kindschap, de heerlijkheid, de verbonden, de wetgeving, de eredienst en de beloften; van hen zijn de aartsvaders en uit hen komt Christus lijfelijk voort" (Rom. 9, 4-5).
Wij betreuren en veroordelen alle uitingsvormen van antisemitisme, zoals uitbarstingen van haat en vervolgingen. We vragen God om vergeving voor het anti-judaïsme onder christenen en vragen onze joodse zusters en broeders om verzoening.
Het is uiterst noodzakelijk om in verkondiging en onderwijs, in leer en leven van onze kerken te werken aan het bewustzijn van de diepe verbondenheid van het christelijk geloof met het jodendom en de joods-christelijke samenwerking te ondersteunen.
Wij verplichten onszelf ertoe:
Sinds eeuwen leven er moslims in Europa. Zij vormen in sommige Europese landen grote minderheden. Daarbij waren en zijn er veel goede contacten tussen moslims en christenen, maar ook grote reserves en hardnekkige vooroordelen aan beide kanten. Deze berusten op pijnlijke ervaringen uit het verre en nabije verleden.
Wij willen de ontmoeting tussen christenen en moslims alsook de christelijk-islamitische dialoog op alle niveaus intensiveren. In het bijzonder bevelen wij aan om met elkaar over het geloof in de ene God in gesprek te gaan en wederzijds de opvattingen over mensenrechten te verhelderen.
Wij verplichten onszelf ertoe:
Wij willen ons kritisch laten bevragen en ons gezamenlijk inspannen voor een eerlijke en oprechte discussie. Daarbij moet onderscheid worden gemaakt tussen gemeenschappen waarmee de dialoog en ontmoeting gezocht zou moeten worden en die waarvoor vanuit christelijk oogpunt gewaarschuwd moet worden.
Wij verplichten onszelf ertoe: