H. Paus Johannes Paulus II - 31 mei 1998
De Eucharistie is van deze realiteit van het kerkelijk leven niet alleen een bijzonder intense uitdrukking maar, in een bepaald opzicht, ook juist de "bron" Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Brief, Het Mysterie en de Eredienst van de Heilige Eucharistie - Brief aan de Bisschoppen bij gelegenheid van Witte Donderdag 1980, Dominicae Cenae (24 feb 1980), 4 Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Encycliek, Over de Heilige Geest in het leven van de Kerk en de wereld, Dominum et vivificantem (18 mei 1986), 62-64 ervan. De Eucharistie voedt en vormt de Kerk: "Omdat het brood één is, vormen wij allen tezamen één lichaam, want allen hebben wij deel aan het ene brood" (1 Kor. 10, 17). Het mysterie van de Kerk wordt, gezien zijn vitale band met het sacrament van het lichaam en bloed van de Heer, vooral in de Eucharistie verkondigd, geproefd en beleefd. Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Apostolische Brief, 25e Verjaardag van de promulgatie van het Conciliedocument Sacrosanctum Concilium over de heilige liturgie, Vicesimus Quintus Annus (4 dec 1988), 9
De diep-kerkelijke dimensie van de Eucharistie wordt telkens wanneer zij gevierd wordt, verwerkelijkt. Zij vindt echter, met meer recht en reden, haar uitdrukking op de dag waarop de gemeenschap bijeengeroepen wordt om de verrijzenis van de Heer te gedenken. Op veelbetekenende wijze onderricht de Catechismus-Compendium
Catechismus van de Katholieke Kerk
(15 augustus 1997): "De zondagsviering van de dag des Heren en van de Eucharistie van de Heer staan in het centrum van het leven van de Kerk." Catechismus-Compendium, Catechismus van de Katholieke Kerk (15 aug 1997), 2177
Met name tijdens de zondagsmis herbeleven de Christenen met een bijzondere intensiteit de ervaring die de apostelen opdeden toen zij op de avond van Pasen bijeen waren, toen de Verrezene onder hen verscheen. Vgl. Joh. 20, 19 In die kleine kern van leerlingen, de eerstelingen van de Kerk, was op een bepaalde wijze het volk van God van alle tijden aanwezig. In hun getuigenis weerklinkt voor alle generaties gelovigen de heilwens van Christus, vervuld van de Messiaanse gave van de vrede die door zijn bloed verworven was en tegelijk met zijn Geest geschonken werd: "Vrede zij u." In de terugkomst van Christus onder hen "acht dagen later" (Joh. 20, 26) kan men een voorafbeelding zien van het gebruik van de Christengemeente om elke achtste dag, de 'dag des Heren', de zondag, bijeen te komen om het geloof in zijn verrijzenis te belijden en om de vruchten te ontvangen die aangekondigd worden in de zaligspreking: "Zalig die niet gezien en toch geloofd hebben" (Joh. 20, 29). Deze nauwe relatie tussen de verschijning van de Verrezene en de Eucharistie wordt in het Evangelie volgens Lucas aangeduid in de geschiedenis van de twee Emmausgangers bij wie Christus zelf zich voegde, terwijl Hij hen leidde tot inzicht in het Woord en uiteindelijk bij hen bleef eten. Zij herkenden Hem, toen Hij "het brood nam, de zegen uitsprak, het brak en het hun toereikte" (Lc. 24, 30). De handelingen die Jezus bij deze gelegenheid stelde, zijn dezelfde als bij het Laatste Avondmaal, met een duidelijke verwijzing naar het breken van het brood, een uitdrukking die door de eerste generatie Christenen gebruikt wordt om de Eucharistie aan te duiden.
De zondagse Eucharistie heeft, dat is duidelijk, geen status die verschilt van de Eucharistie die op om het even welke andere dag gevierd wordt. Zij kan niet losgemaakt worden van het geheel van het liturgische en sacramentele leven. Door haar wezen is zij een epiphanie, een openbaring van de Kerk, Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Apostolische Brief, 25e Verjaardag van de promulgatie van het Conciliedocument Sacrosanctum Concilium over de heilige liturgie, Vicesimus Quintus Annus (4 dec 1988), 9 en het cruciale moment daarin is, wanneer de gemeenschap van het bisdom bijeenkomt om met zijn eigen herder te bidden: "De Kerk wordt het meest zichtbaar in het voltallig en actief deelnemen van het heilige volk van God aan dezelfde liturgische vieringen, vooral aan dezelfde Eucharistie, aan het ene gebed, aan het ene altaar, met aan het hoofd de bisschop, omringd door zijn priesterschaar en zijn altaardienaren." 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de heilige liturgie, Sacrosanctum Concilium (4 dec 1963), 41 Vgl. 2e Vaticaans Concilie, Decreet, Over het herderlijk ambt van de bisschoppen in de Kerk, Christus Dominus (28 okt 1965), 15 De betrekking met de bisschop en met de gehele kerkelijke gemeenschap is het kenmerk van elke viering van de Eucharistie, al dan niet voorgegaan door de bisschop, al dan niet op zondag. Uit de vermelding van de bisschop in het eucharistisch gebed blijkt dat. Toch benadrukt met name de zondagse Eucharistieviering de kerkelijke dimensie en maakt zich tot toonbeeld van andere Eucharistievieringen. De verplichting tot het gemeenschappelijk samenzijn en de bijzondere plechtigheid waardoor deze zich onderscheidt, juist omdat deze gevierd wordt op de "dag waarop Christus verrezen is uit de doden en ons deelgenoot heeft gemaakt aan zijn eeuwig leven" Dit is het embolisme, dat in deze of gelijksoortige bewoordingen in een aantal eucharistische gebeden in verschillende talen opgenomen is. Het benadrukt op karakteristieke wijze het paaskarakter van de zondag. benadrukt met grote kracht de kerkelijke dimensie ervan door zich tot voorbeeld te stellen van de andere eucharistische vieringen. Elke gemeenschap is zich door het bijeenbrengen van al haar leden voor het 'breken van het brood' ervan bewust een plaats te zijn waar het mysterie van de kerk concreet verwerkelijkt wordt. In de viering zelf stelt de gemeenschap zich open voor de communio met de wereldkerk, Vgl. Congregatie voor de Geloofsleer, Brief aan de Bisschoppen van de Katholieke Kerk over enkele aspecten van de Kerk als Communio., Communionis notio (28 mei 1992), 11-14 door de Vader te smeken, dat Hij "denkt aan zijn Kerk verspreid over de hele wereld", dat Hij haar doet groeien in de eenheid van alle gelovigen met de paus en de herders van alle kerken, opdat zij de volmaaktheid van de liefde zal verwerven.
