29 november 2010
Ja, dat moet zelfs. Het geweten, dat ieder mens met verstand is aangeboren, kan worden misleid of gesust. Daarom moet het worden gevormd tot een steeds fijnzinniger instrument om juist te handelen. Catechismus-Compendium, Catechismus van de Katholieke Kerk (15 aug 1997), 1783-1788.1799-1800
De eerste school van het geweten is zelfkritiek. Wij mensen hebben namelijk de neiging in ons eigen voordeel te oordelen. De tweede school is de oriëntatie naar de goede daden van anderen. Juiste gewetensvorming brengt de mens ertoe in de vrijheid het goede te doen. De kerk heeft met hulp van de Heilige Geest en de Schrift in haar lange geschiedenis heel veel kennis over het juiste handelen verzameld; het behoort tot haar taken de mensen te onderwijzen en ze de goede richting te wijzen.
De Heilige Geest opent mij voor God; Hij leert mij bidden en helpt mij er voor anderen te zijn. Catechismus-Compendium, Catechismus van de Katholieke Kerk (15 aug 1997), 738-741
‘De stille Gast in onze ziel’ – zo noemt Augustinus de Heilige Geest. Wie Hem wil voelen, moet stil worden. Vaak spreekt die gast heel zacht in ons en met ons, bijvoorbeeld als de stem van ons geweten of door andere innerlijke en uiterlijke impulsen. ‘Tempel van de Heilige Geest’ zijn betekent: met lichaam en ziel beschikbaar zijn voor die gast, voor God in ons. Ons lichaam is dus in zekere zin de woonkamer van God. Hoe meer wij ons openen voor de Heilige Geest in ons, hoe meer Hij leraar van ons leven wordt, hoe eerder Hij ons ook nu al zijn charismata schenkt tot opbouw van de kerk. Zo groeien in ons in plaats van de werken van het vlees, de 'vruchten van de Geest'.
De mens is in staat goed en kwaad te onderscheiden, omdat hij verstand en een geweten bezit die hem in staat stellen tot een helder oordeel. Catechismus-Compendium, Catechismus van de Katholieke Kerk (15 aug 1997), 1749-1754.1757-1758
Om beter onderscheid te kunnen maken tussen goede en slechte daden zijn er de volgende richtlijnen:
De vruchten van de Heilige Geest zijn: liefde, vreugde, vrede, geduld, vriendelijkheid, goedheid, trouw, zachtheid, ingetogenheid, bescheidenheid, matigheid en kuisheid Vgl. Gal. 5, 22-23 . Catechismus-Compendium, Catechismus van de Katholieke Kerk (15 aug 1997), 1832
Aan de vruchten van de Heilige Geest kan de wereld zien hoe mensen worden die zich helemaal door God laten aannemen, leiden en vormen. De vruchten van de Heilige Geest tonen dat God in het leven van christenen werkelijk een rol speelt.
Dat een mens gezondigd heeft, weet hij door het geweten, dat hem aanklaagt en hem ertoe brengt zijn misstappen voor God te bekennen. Catechismus-Compendium, Catechismus van de Katholieke Kerk (15 aug 1997), 1797.1848