VERBUM DOMINIOver de Heilige Schrift - naar aanleiding van de Bisschoppensynode 2008 "Het Woord van God in het leven en de zending van de Kerk"
(Soort document: Paus Benedictus XVI - Postsynodale Apostolische Exhortatie)
Paus Benedictus XVI -
30 september 2010
De interpretatie van de Heilige Schrift zou onvolledig blijven, als men ook niet zou luisteren naar wie waarlijk het Woord van God hebben beleefd, oftewel de heiligen. Vgl. Bisschoppensynodes, Van de 12e Gewone Bisschoppensynode over het Woord van God in het leven en de zending van de Kerk (Engelstalige versie), Propositiones (25 okt 2008), 22 Immers, viva lectio est vita bonorum”. H. Paus Gregorius de Grote, Moreel commentaar op (het boek) Job, Moralia in Job. XXIV, VIII, 16: PL 76, 295 De diepste interpretatie van de Schrift komt inderdaad van hen die zich door het Woord van God hebben laten vormen door ernaar te luisteren, het te lezen en het voortdurend te overwegen.
Het is zeker niet toevallig dat de grote geestelijke stromingen die op de geschiedenis van de Kerk hun stempel hebben gedrukt, zijn voortgekomen uit een expliciete verwijzing naar de Schrift.
- Ik denk bijvoorbeeld aan de heilige Antonius abt, die werd bewogen door te luisteren naar de woorden van de Heer: “Wilt ge volmaakt zijn, ga dan naar huis, verkoop wat ge bezit en geef het aan de armen, daarmee zult ge een schat in de hemel bezitten. En kom dan terug om Mij te volgen” (Mt. 19, 21). Vgl. H. Athanasius van Alexandrië, Het leven van de heilige Antonius, Vita Antonii. II: PL 73, 127
- Niet minder suggestief is de heilige Basilius de Grote, die zich in zijn werk H. Basilius van Caesarea
Moralia () afvraagt: “Wat is eigen aan het geloof? De volledige en onbetwiste zekerheid van de door God geïnspireerde woorden. (…) Wat is eigen aan de gelovige? Zich met die volledige zekerheid conformeren aan de betekenis van de woorden van de Schrift en het niet wagen ook maar iets hieraan af te doen of hieraan toe te voegen.” H. Basilius van Caesarea, Moralia. LXXX, XXII; PG 31, 867
- De heilige Benedictus verwijst in zijn H. Benedictus van Nursia
Regula monasticorum
Regel voor monniken () naar de Schrift als “de meest juiste norm van het leven van de mens”. H. Benedictus van Nursia, Regel voor monniken, Regula monasticorum. 73, 3: SC 182, p. 672
- “Toen de heilige Franciscus van Assisi hoorde”, zo schrijft Thomas van Celano, “dat de leerlingen van Christus geen goud, geen zilver, geen geld mogen bezitten, noch een reiszak, noch brood, noch een stok voor onderweg mogen meenemen, noch schoeisel, noch twee onderkleden mogen hebben, (...) riep hij, jubelend in de Heilige Geest, uit: dit wil ik, dit vraag ik, dit verlang ik met heel mijn hart!” Thomas van Celano, Over het leven van de H. Franciscus van Assisië, Vita prima. IX, 22: FF 356
- De heilige Clara neemt de ervaring van de heilige Franciscus volledig over: “De levenswijze van de Arme Zusters (...) is dit: het heilig Evangelie van onze Heer Jezus Christus naleven”. H. Clara van Assisi, Regula St. Clara. I, 1-2; FF 2750
- De heilige Dominicus de Guzman, vervolgens “toonde zich overal een man van het evangelie, in woorden als ook in werken” Z. Jordanus van Saksen, Libellus de principiis Ordinis Praedicatorum. 16, p. 75 en hij wilde dat ook zijn broeders in de prediking zo waren, “mannen van het Evangelie”. Marius Victorinus, Constituties van de Orde der Predikheren, Conseutudines Ordo Praedicarum. II, XXXI
- De karmelietes, de heilige Theresia van Jezus, die in haar geschriften voortdurend gebruik maakt van Bijbelse beelden om haar mystieke ervaring tot uitdrukking te brengen, herinnert eraan dat Jezus zelf haar openbaart dat “heel het kwaad van de wereld voortkomt uit het niet duidelijk kennen van de waarheden van de Heilige Schrift”. H. Teresia van Avila, Boek van mijn leven, Libro de la Vida. 40, 1
- De heilige Theresia van het Kindje Jezus vindt de Liefde als haar persoonlijke roeping in het onderzoeken van de Schrift, in het bijzonder de hoofdstukken 12 en 13 van de Eerste brief aan de Korintiërs; H. Teresia van Lisieux van het Kind Jezus, Geschiedenis van een ziel, Histoire d'une âme. Ms. B 3r dezelfde heilige beschrijft de aantrekkingskracht van de Schrift: “Ik hoef maar een blik te werpen op het Evangelie, of ik ruik onmiddellijk de geuren van het leven van Jezus en weet waarheen ik moet snellen”. H. Teresia van Lisieux van het Kind Jezus, Geschiedenis van een ziel, Histoire d'une âme. Ms. C 35v
Iedere heilige vormt als het ware een lichtstraal die uitgaat van het Woord van God:
- zo denken wij bovendien aan de heilige Ignatius van Loyola in zijn zoeken naar de waarheid en in de onderscheiding der geesten;
- de heilige Johannes Bosco in zijn hartstocht voor de opvoeding van de jeugd;
- de heilige Johannes Maria Vianney in zijn bewustzijn van de grootsheid van het priesterschap als gave en taak;
- de heilige Pio van Pietralcina in zijn instrument zijn van de goddelijke barmhartigheid;
- de heilige Josemaría Escrivá in zijn prediking over de universele roeping tot heiligheid;
- de zalige Teresa van Calcutta, Zuster van Naastenliefde voor de armsten der armen;
- tot en met de martelaren van het nazisme en het communisme, die enerzijds worden vertegenwoordigd door de karmelietes, de heilige Theresia Benedicta van het Kruis (Edith Stein) en anderzijds door de zalige Aloysius Stepinac, kardinaal-aartsbisschop van Zagreb.