Zoeken in kerkelijke documenten en berichten

Het levende leergezag van de Kerk waaraan het toekomt “op authentieke wijze het geschreven en overgeleverde woord van God te verklaren”, 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Goddelijke openbaring, Dei Verbum (18 nov 1965), 10 heeft met wijze evenwichtigheid een bijdrage geleverd met betrekking tot het juiste standpunt dat dient te worden ingenomen ten opzichte van het introduceren van nieuwe methoden van historische analyse. In het bijzonder verwijs ik hier naar de encyclieken Paus Leo XIII - Encycliek
Providentissimus Deus
Over de studie van de Heilige Schrift
(18 november 1893) van Paus Leo XIII en Paus Pius XII - Encycliek
Divino afflante Spiritu
Over de bevordering van de studie van de Heilige Schrift
(30 september 1943) van Paus Pius XII. Het was mijn eerbiedwaardige voorganger Johannes Paulus II die ter gelegenheid van respectievelijk de honderdste en vijftigste verjaardag van hun promulgatie Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Toespraak, Bij gelegenheid van het eerste eeuwfeest van de Encycliek "Providentissimus Deus" en de 50e verjaardag van de Encycliek "Divino Afflante Spiritu" (23 apr 1993) herinnerde aan het belang van deze documenten voor de exegese en de theologie. De bijdrage van Paus Leo XIII had de verdienste dat zij de katholieke interpretatie van de Bijbel beschermde tegen de aanvallen van het rationalisme zonder echter haar toevlucht te nemen tot een spirituele betekenis los van de geschiedenis. Zonder te vluchten voor de wetenschappelijke kritiek wantrouwde zij alleen “vooropgezette meningen die voorgeven zich op de wetenschap te baseren, maar in werkelijkheid op slinkse wijze de wetenschap de grenzen van haar gebied doen overschrijden. H. Paus Johannes Paulus II, Toespraak, Bij gelegenheid van het eerste eeuwfeest van de Encycliek "Providentissimus Deus" en de 50e verjaardag van de Encycliek "Divino Afflante Spiritu" (23 apr 1993), 4 Paus Pius XII werd daarentegen geconfronteerd met de aanvallen van de aanhangers van een zogenaamde mystieke exegese, die welke wetenschappelijke benadering dan ook afwees. De encycliek Paus Pius XII - Encycliek
Divino afflante Spiritu
Over de bevordering van de studie van de Heilige Schrift
(30 september 1943) heeft met grote fijngevoeligheid vermeden om het idee te laten ontstaan van een dichotomie tussen “wetenschappelijke exegese” voor apologetisch gebruik en “geestelijke interpretatie, voorbehouden aan intern gebruik” en bevestigt integendeel zowel de “theologische draagwijdte van de letterlijke, methodisch gedefinieerde betekenis”, als het feit dat het “bepalen van de geestelijke betekenis (...) tot het gebied van de exegetische wetenschap hoort.” H. Paus Johannes Paulus II, Toespraak, Bij gelegenheid van het eerste eeuwfeest van de Encycliek "Providentissimus Deus" en de 50e verjaardag van de Encycliek "Divino Afflante Spiritu" (23 apr 1993), 5 Zo wijzen beide documenten “een breuk tussen het menselijke en het goddelijke, tussen wetenschappelijk onderzoek en de visie van het geloof” af. H. Paus Johannes Paulus II, Toespraak, Bij gelegenheid van het eerste eeuwfeest van de Encycliek "Providentissimus Deus" en de 50e verjaardag van de Encycliek "Divino Afflante Spiritu" (23 apr 1993), 5 Dit evenwicht is later vervolgens tot uitdrukking gebracht in het document van de Pauselijke Bijbelcommissie van 1993: “Bij hun interpretatiewerkzaamheden moeten de katholieke exegeten nooit vergeten dat hetgeen zij interpreteren het Woord van God is. Hun taak houdt niet op, wanneer zij eenmaal de bronnen hebben onderscheiden, de vormen hebben bepaald of literaire procedés hebben verklaard. Het doel van hun werk wordt slechts dan bereikt, wanneer zij de betekenis van de tekst van de bijbel hebben verhelderd als Woord van God voor vandaag”. Pauselijke Bijbelcommissie, Interpretatie van de Bijbel in de Kerk (15 apr 1993), 87-89