• Database vol kerkelijke documenten
  • Geloofsverdieping
  • Volledig in het Nederlands
  • Beheerd door vrijwilligers

Zoeken in kerkelijke documenten en berichten

x
De synode welke de komende maand in Rome zal worden gehouden, zal ongetwijfeld in verdere bijzonderheden de vele belangrijke punten behandelen, welke door aartsbisschop Weakland naar voren zijn gebracht in zijn voordracht over de rol van de leken. Deze opmerkingen betreffen evenals de mijne vooral de katholieke leken in de Verenigde Staten. Er werd verklaard, dat 'de kerk in de Verenigde Staten van Amerika zich erop kan beroemen het grootste aantal ontwikkelde gelovigen van de wereld te hebben'. Deze verklaring heeft vele implicaties. De situatie welke ze beschrijft, is een reden tot nederige vreugde en dankbaarheid, omdat ze een belangrijk succes vormt: de langdurige onderwijsinspanning van de kerk in dit land gedurende vele, vele decennia. Tegelijkertijd biedt de vorming van de gelovigen een grote belofte en mogelijkheid voor de komende jaren. Want 'aangenomen mag worden, dat zij in de toekomst een vooraanstaande rol zullen blijven spelen in de samenleving en de cultuur van de Verenigde Staten'. Op de eerste plaats is de kerk door haar leken in staat een grote invloed uit te oefenen op de Amerikaanse cultuur. Deze cultuur is een menselijke schepping. Zij is tot stand gebracht door gedeeld inzicht en communicatie. Ze is opgebouwd door een uitwisseling onder mensen van een bepaalde samenleving. En cultuur is, hoewel ze een bepaalde dynamische duur heeft, altijd in verandering en ontwikkeling als een wijze van leven. De Amerikaanse cultuur van vandaag staat derhalve in onafgebroken verband met uw cultuur van vijftig jaar geleden. Toch is ze veranderd; ze is grotelijks beïnvloed door houdingen en geestesstromingen.

Maar hoe ontwikkelt zich vandaag de Amerikaanse cultuur? Wordt deze ontwikkeling beïnvloed door het evangelie? Weerspiegelt ze duidelijk de christelijke inspiratie?

{...}

ziek, uw poëzie en kunst, uw theater, uw schilder- en beeldhouwkunst, de literatuur welke u voort brengt - zijn al deze zaken die de ziel van een natie weerspiegelen, beïnvloed door de geest van Christus tot vervolmaking van de mensheid?

Ik ben me bewust, dat dit moeilijk te beantwoorden vragen zijn vanwege de gecompliceerdheid en verscheidenheid van uw cultuur. Maar ze zijn ter zake voor een beschouwing van de rol van de katholieke leken, 'het grootste aantal ontwikkelde leken in de wereld'. En het zijn bovenal de leken die, wanneer zij eenmaal zijn bezield door het evangelie, de verheffende en zuiverende invloed van het evangelie brengen in de wereld van de cultuur, in heel het domein van het denken, in de artistieke creativiteit, in de verschillende beroepen en werkplaatsen, in het gezinsleven en in de samenleving in het algemeen. Als bisschoppen met de taak de leken te leiden en hen aan te moedigen hun kerkelijke zending in de wereld te vervullen, moeten wij hen blijven steunen, wanneer zij trachten hun bijzondere bijdrage te leveren aan de ontwikkeling en ontplooiing van de cultuur en de invloed daarvan op de samenleving.

Met betrekking tot deze kwestie en op terreinen als politiek, economie, massamedia en internationaal leven, is de dienst die wij bewijzen op de eerste plaats een priesterlijke dienst: de dienst van het verkondigen en onderrichten van het woord van God met getrouwheid aan de waarheid, en de leken steeds meer te betrekken bij de heilsdialoog. Wij zijn ermee belast ons volk tot heiligheid te brengen, vooral door de genade van de eucharistie en een volmaakt sacramenteel leven. De dienst van onze pastorale leiding moet, gezuiverd in het persoonlijk gebed en de boete, en verre van op enigerlei wijze een autoritaire stijl te vertonen, luisteren en bemoedigen, uitdagen en soms corrigeren. Er is ongetwijfeld geen sprake van de technologische wereld te veroordelen, maar de leken juist aan te zetten deze van binnenuit om te vormen, zodat zij het stempel van het evangelie zou kunnen gaan dragen.
Wij dienen onze leken het beste, wanneer wij alle inspanningen doen om voor hen, en in samenwerking met hen, een uitgebreid en degelijk catecheseprogramma te verschaffen met als doel 'zowel de rijping van het beginnend geloof als de vorming tot een ware leerling van Christus door een diepere en meer systematische kennis van de persoon en de leer van Jezus Christus, onze Heer'. H. Paus Johannes Paulus II, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Catechese geven in onze tijd, Catechesi Tradendae (16 okt 1979), 19 Zo'n programma zal hen ook helpen het onderscheidingsvermogen te ontwikkelen, dat de geest van de wereld kan onderscheiden van de Geest van God en dat authentieke cultuur kan onderscheiden van elementen die de menselijke waardigheid omlaag halen. Het kan hun een hechte basis verschaffen om te groeien in hun kennis van en liefde tot Jezus Christus door voortdurende bekering en persoonlijke betrokkenheid bij de eisen van het evangelie.

Wanneer ik over de leken spreek, voel ik een bijzonder verlangen u te steunen in alles wat u doet ten behoeve van het gezinsleven. Aartsbisschop Weakland heeft 'het grote aantal echtscheidingen en het uiteenvallen van zoveel gezinnen' vermeld als een bijzonder pastoraal probleem. Ik weet dat wij allen grote droefheid gevoelen en een diepe pastorale bezorgdheid voor al degenen van wie de levens op deze manier zijn getroffen.

Zoals u zich zult herinneren, sprak ik bij gelegenheid van uw ad limina-bezoeken nogal uitvoerig over het thema huwelijk. Zonder alles te herhalen wat ik bij die gelegenheid zei, wil ik u aanmoedigen voort te gaan met uw vele ijverige en edelmoedige inspanningen pastorale zorg voor de gezinnen te verschaffen. Ik spoor u ook aan tegenover alle ontwikkelingen die de stabiliteit van het huwelijk, de waardigheid van de menselijke liefde en de waardigheid van het menselijk leven bedreigen, evenals de overdracht ervan, nooit het vertrouwen en de moed te verliezen. Door de genade welke ons als herders is gegeven, moeten wij trachten zo doeltreffend mogelijk de gehele leer van de kerk voor te houden, de profetische boodschap welke in H. Paus Paulus VI - Encycliek
Humanae Vitae
Het menselijk leven en geboorteregelingen
(25 juli 1968)
en in H. Paus Johannes Paulus II - Postsynodale Apostolische Exhortatie
Familiaris Consortio
Over de taken van het christelijk gezin in de wereld van deze tijd
(22 november 1981)
is vervat, inbegrepen.

De getrouwe leer van de intrinsieke verhouding tussen de eenmakende en voortplantende dimensies van de huwelijksdaad is natuurlijk slechts een deel van onze herderlijke verantwoordelijkheid. Met pastorale bezorgdheid wijst H. Paus Johannes Paulus II - Postsynodale Apostolische Exhortatie
Familiaris Consortio
Over de taken van het christelijk gezin in de wereld van deze tijd
(22 november 1981)
erop, dat 'de kerkelijke gemeenschap in deze tijd de taak op zich moet nemen overtuiging te wekken en concrete hulp te bieden aan degenen die het vaderschap en het moederschap op werkelijk verantwoorde wijze willen verwezenlijken ... Dit betekent een grotere, beslissende en systematische inspanning om de natuurlijke methoden van geboortebeperking te doen kennen, waarderen en toepassen'. H. Paus Johannes Paulus II, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de taken van het christelijk gezin in de wereld van deze tijd, Familiaris Consortio (22 nov 1981), 35

Bij gelegenheid van de laatste ad limina-bezoeken vermeldde ik:

'De echtparen die tot de natuurlijke methoden besluiten, bemerken het diepe verschil - zowel antropologisch als moreel - tussen anticonceptie en natuurlijke gezinsplanning. Zij kunnen nochtans moeilijkheden ondervinden; zij gaan dikwijls door een soort bekering heen om zich te binden aan het gebruik van de natuurlijke methoden, en zij hebben toereikend onderricht, aanmoediging en pastorale raad en steun nodig. Wij moeten gevoelig zijn voor hun krachtsinspanningen en gevoel hebben voor de behoeften die zij ervaren. Wij moeten hen aanmoedigen hun pogingen met edelmoedigheid, vertrouwen en hoop voort te zetten. Als bisschoppen hebben wij het charisma en de pastorale verantwoordelijkheid onze mensen bewust te maken van de unieke invloed welke de genade van het sacrament van het huwelijk uitoefent op elk aspect van het gehuwde leven, en dus ook op de seksualiteit. Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de taken van het christelijk gezin in de wereld van deze tijd, Familiaris Consortio (22 nov 1981), 33 De leer van de kerk van Christus is niet alleen een licht en een kracht voor het volk van God, maar zij verheft hun harten in blijdschap en hoop. Uw bisschoppenconferentie heeft een bijzonder programma opgesteld om de inspanningen in de verschillende bisdommen uit te breiden en te coördineren. Maar het welslagen van een dergelijke inspanning vereist de blijvende pastorale belangstelling en steun van iedere bisschop in zijn eigen bisdom, en ik ben u zeer dankbaar voor hetgeen u in dit meest belangrijke apostolaat doet'. H. Paus Johannes Paulus II, Toespraak, Toespraak tot groep Amerikaanse Bisschoppen op "Ad limina", Goede herders komen voor huwelijk en gezin (24 sept 1983), 6

Mijn grote dankbaarheid jegens u strekt zich uit tot vele andere terreinen, waarop u met edelmoedige toewijding hebt gewerkt voor en met de leken. Deze omvatten uw volhardende inspanningen tot bevordering van de vrede, het kweken van rechtvaardigheid en het ondersteunen van de missies. Op het gebied van de verdediging van het menselijk leven hebt u gewerkt met uitzonderlijke inzet en standvastigheid. Reeds tijdens de ad limina-bezoeken van 1978 vestigde Paulus VI de aandacht op deze activiteit van u en verzekerde u van de waardering van de Heilige Stoel. Vanwege hun uitzonderlijk belang wil ik zijn woorden van krachtige steun aan u nogal uitvoerig aanhalen en ze tot de mijne maken:

'In de naam van Jezus Christus danken wij u voor uw bediening in dienst van het leven. Wij weten dat u zich hebt ingespannen, juist opdat de woorden van de goede Herder zouden worden vervuld: 'opdat zij leven zouden bezitten, en wel in overvloed'. Onder uw leiding hebben zovelen van het katholieke volk - priesters, diakens, religieuzen en leken - zich verbonden in talrijke initiatieven ter verdediging, genezing en bevordering van het menselijk leven. Met het licht van het geloof, de spoorslag van de liefde en een bewustzijn van uw pastorale verantwoordelijkheid hebt u gewerkt om alles te bestrijden wat het menselijk leven verwondt, verzwakt of onteert. Uw pastorale liefde heeft zo op vele manieren een consequente uitdrukking gevonden - alle betreffende de kwestie van leven, alle met het doel het leven in zijn velerlei facetten te beschermen. U hebt in de praktijk getracht te verkondigen, dat alle aspecten van het menselijk leven heilig zijn.

In dit opzicht waren uw inspanningen gericht op de uitroeiing van de honger, het uitschakelen van de mensonwaardige levensomstandigheden en de bevordering van programma 's ten behoeve van de armen, bejaarden en minderheden. U hebt gewerkt voor de verbetering van de sociale orde zelf. Wij weten dat u tegelijkertijd uw volk het doel hebt voorgehouden waartoe God het roept: het leven dat hier boven is in Christus Jezus. Vgl. Fil. 3, 14

Onder uw vele activiteiten in dienst van het leven is er één welke, vooral in dit tijdsgewricht, onze hoogste lof en onze krachtigste steun verdient: dat is de voortdurende strijd tegen hetgeen het Tweede Vaticaans Concilie de 'afschuwwekkende misdaad' van de abortus heeft genoemd. 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Kerk in de wereld van deze tijd, Gaudium et Spes (7 dec 1965), 51 Minachting voor het heilige karakter van het leven in de moederschoot verzwakt heel het gebouw van de beschaving; het bereidt een mentaliteit en zelfs een openbare houding voor, welke tot de aanvaarding kunnen leiden van andere praktijken die tegen de fundamentele rechten van het individu ingaan. Deze mentaliteit kan bijvoorbeeld de zorg voor degenen die in nood verkeren volledig ondermijnen en zich uiten in ongevoeligheid voor sociale noden; het kan minachting voor de bejaarden teweegbrengen tot de verdediging van euthanasie toe; het kan de weg bereiden voor vormen van genetische manipulatietechnieken die tegen het leven ingaan en waarvan de gevaren nog niet volledig bekend zijn bij het groot publiek.

Daarom is het zeer bemoedigend de grote dienst te zien, welke u aan de mensheid verleent door voortdurend de waarden van het menselijk leven voor uw mensen hoog te houden. Wij zijn ervan overtuigd dat u, vertrouwend op de woorden van de goede Herder die uw activiteit bezielt, in dit opzicht leiding zult blijven geven en de hele kerkelijke gemeenschap zult blijven steunen in haar eigen roeping in dienst van het leven.

Het is ook een bron van wereldwijde eer, dat in uw land zoveel rechtschapen mannen en vrouwen van verschillende godsdienstige overtuigingen verbonden zijn in een diepe eerbied voor de wetten van de Schepper en Heer van het leven, en dat zij met alle rechtmatige middelen die hun ter beschikking staan, proberen tegenover het getuigenis van de geschiedenis, een beslist standpunt in te nemen voor het menselijk leven'. H. Paus Paulus VI, Toespraak, (fragment), Tot de Amerikaanse Bisschoppen bij gelegenheid van hun bezoek Ad Limina (26 mei 1978)

Negen jaar zijn voorbijgegaan sinds deze woorden werden gesproken en toch zijn ze vandaag nog ter zake - ter zake in hun profetische visie, ter zake in de noden welke ze uitdrukken, ter zake in het verdedigen van het leven.

In zijn encycliek H. Paus Johannes XXIII - Encycliek
Pacem in Terris
Vrede op aarde
(11 april 1963)
plaatste paus Johannes XXIII de kwestie van de vooruitgang van de vrouw in het verband van de kenmerken van de huidige dag, 'de tekenen des tijds'. H. Paus Johannes XXIII, Encycliek, Vrede op aarde, Pacem in Terris (11 apr 1963), 41 Hij maakte duidelijk dat de betreffende kwestie er een was van menselijke waardigheid. Dit is inderdaad de bedoeling van alle inspanningen van de kerk ten behoeve van de vrouwen: hun menselijke waardigheid bevorderen. De kerk verkondigt de persoonlijke waardigheid van vrouwen als vrouwen - een waardigheid gelijk aan die van mannen. Deze waardigheid moet worden bevestigd in haar ontologisch karakter, zelfs voordat aandacht wordt geschonken aan een van de bijzondere en verheven taken die door vrouwen worden vervuld als echtgenoten, moeders of Godgewijde vrouwen.

De kwestie van de gelijke waardigheid en verantwoordelijkheid van vrouwen brengt veel andere aspecten mee, die ongetwijfeld op de aanstaande bisschoppensynode passend zullen worden behandeld. Aan de basis van alle overwegingen liggen echter twee hechte beginselen: de gelijke menselijke waardigheid van vrouwen en hun waarachtig vrouwelijk menszijn. Op grond van deze twee beginselen heeft H. Paus Johannes Paulus II - Postsynodale Apostolische Exhortatie
Familiaris Consortio
Over de taken van het christelijk gezin in de wereld van deze tijd
(22 november 1981)
reeds veel over de houding van de kerk ten aanzien van vrouwen uitgesproken, welke 'het fijngevoelige respect van Jezus voor de vrouwen' weerspiegelt, 'die Hij geroepen heeft Hem in vriendschap te volgen'. H. Paus Johannes Paulus II, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de taken van het christelijk gezin in de wereld van deze tijd, Familiaris Consortio (22 nov 1981), 22 Zoals ik heb uiteengezet en zoals aartsbisschop Weakland erop heeft gewezen, zijn vrouwen niet geroepen tot het priesterschap. Hoewel de leer van de kerk op dit punt heel duidelijk is, doet dat op geen manier iets af van het feit dat vrouwen inderdaad een wezenlijk deel zijn van het evangelische plan de blijde boodschap van het koninkrijk te verspreiden. En de kerk is onherroepelijk aan deze waarheid gebonden.

Document

Naam: TOT DE BISSCHOPPEN VAN DE VERENIGDE STATEN VAN AMERIKA
Kleinseminarie van Onze Lieve Vrouw van de Engelen, Los Angeles
Soort: H. Paus Johannes Paulus II - Toespraak
Auteur: H. Paus Johannes Paulus II
Datum: 16 september 1987
Copyrights: © 1987, Archief van Kerken jrg 42, p. 915-943
Bewerkt: 7 november 2019

Opties

Internetadres
Print deze pagina
Dit document bestellen
Startpagina van dit document
Inhoudsopgave van dit document
Referenties naar dit document
Referenties vanuit dit document
RK Documenten wordt mogelijk gemaakt door donaties van gebruikers.
© 1999 - 2024, Stg. InterKerk, Schiedam, test