De band met het Lichaam van Christus door de Eucharistie bewerkt de volledige eenheid van de Kerk; want wij bouwen de Kerk slechts op in de mate dat wij met Christus verbonden zijn, zoals de heilige Paulus schrijft: "Omdat het brood één is, vormen wij allen tezamen één Lichaam, want allen hebben wij deel aan het ene brood" (1 Kor. 10, 17).

Terecht kan men zeggen dat de Kerk de Eucharistie voltrekt, en ook dat de Eucharistie de Kerk opbouwt omdat zij laat zien dat de deelgenoten aan de ene tafel broeders en zusters zijn en dat de christengelovigen eensgezind zijn. Want in de Apostolische Vader
Didachè
Onderwijs van de Twaalf Apostelen () lezen wij dat het te consacreren brood dat is ontstaan uit vele graankorrels en is samengevoegd tot een eenheid, teken is van de eenheid van de Kerk die mensen van overal verenigt. Apostolische Vader, Onderwijs van de Twaalf Apostelen, Didachè. 9, 4 Over de eenheid van de Kerk, die door de Eucharistie gemanifesteerd wordt hebben de Vaders geschreven dat deze eenheid niet alleen door de Eucharistie wordt aangeduid maar werkelijk wordt bewerkt. Daarom verzekert de heilige Thomas van Aquino dat de eigen genade van dit sacrament, ofwel de res sacramenti, de eenheid is van het mystieke Lichaam van Christus. H. Thomas van Aquino, Summa Theologiae. III q. 73 a. 3

Paus Pius XII heeft geleerd dat de gelovigen door de Eucharistie met één en dezelfde maaltijd worden gevoed en gesterkt en dat zij met elkaar en met het Hoofd van het mystieke Lichaam door een onuitsprekelijke band verbonden worden. Paus Pius XII, Encycliek, Over het mystieke lichaam van Christus en over de vereniging die wij daarin bezitten met Christus, Mystici Corporis Christi (29 juni 1943), 18 Daarom verschijnt het Sacrament van de Eucharistie als het beeld van de eenheid van de Kerk, ja zij bevordert zelfs die eenheid, omdat zij vanuit den hoge vermeerdering van genade verleent, opdat wij de Geest van Christus in ons opnemen en de liefde in ons overvloediger mag toenemen. Paus Pius XII, Encycliek, Over het mystieke lichaam van Christus en over de vereniging die wij daarin bezitten met Christus, Mystici Corporis Christi (29 juni 1943), 84

Als het offer van Christus op het kruis onder sacramentele gedaanten wordt gebracht in de Mis, als daar het Lichaam van Christus gegeten wordt waardoor de Kerk in eenheid wordt opgebouwd, als wij ten slotte door de Eucharistie eeuwig leven hebben, wordt duidelijk dat zij als het ware het hart en het centrum van de Kerk is zoals Paulus VI het zegt, Vgl. H. Paus Paulus VI, Encycliek, Over de leer en de verering van de Heilige Eucharistie, Mysterium Fidei (3 sept 1965), 1-8 of wordt volgens de woorden van het Tweede Vaticaans Concilie aangetoond dat zij bron en hoogtepunt is van heel het christelijke leven. Vgl. 2e Vaticaans Concilie, Decreet, Over het leven en dienst van de priester, Presbyterorum Ordinis (7 dec 1965), 5 Wat van de universele Kerk wordt gezegd, geldt ook voor alle particuliere Kerken, Vgl. Paus Pius XII, Encycliek, Over de bevordering van de studie van de Heilige Schrift, Divino afflante Spiritu (30 sept 1943), 26 omdat daarin de Eucharistie wordt gevierd in gemeenschap met de Stoel van Petrus en met alle bisschoppen of omdat tenminste die viering vereist dat men zich in een dergelijke gemeenschap invoegt. Vgl. Congregatie voor de Geloofsleer, Brief aan de Bisschoppen van de Katholieke Kerk over enkele aspecten van de Kerk als Communio., Communionis notio (28 mei 1992), 14