Tot eeuwige gedachtenis

Boodschapper van vrede, brenger van eenheid, meester van beschaving en vooral heraut van de godsdienst van Christus en grondlegger van het monastieke leven in het Westen: dit zijn de juiste titels ter ere van heilige Benedictus Abt. Bij de ineenstorting van het uitgeputte Romeinse rijk, terwijl sommige streken van Europa in duisternis leken te vallen en andere nog steeds verstoken waren van beschaving en spirituele waarden, was hij er met een voortdurende en volhardende toewijding om de dageraad van een nieuw tijdperk van ons continent voort te brengen. Voornamelijk brachten hij en zijn zonen de christelijke vooruitgang met het kruis, het boek en de ploeg naar de bevolking verspreid van de Middellandse Zee tot Scandinavië, van Ierland tot de vlakten van Polen. Vgl. Paus Pius XII, Homilie, Bij gelegenheid van de 1400 jaar sinds het overlijden van de H. Benedictus van Nurcia - St. Paulus buiten de Muren (Rome), Exsultent hodie (18 sept 1947), 3. AAS 39 (1947), blz. 453 Met het kruis, dat wil zeggen met de wet van Christus, gaf hij consistentie en ontwikkeling aan de ordening van het openbare en privé-leven. Daarbij moet eraan worden herinnerd dat hij de mensheid het primaat van de goddelijke aanbidding leerde door middel van het «opus Dei», dat wil zeggen het liturgisch en ritueel gebed. Zo versterkte hij die spirituele eenheid in Europa waardoor de volkeren die taalkundig, etnisch en cultureel verdeeld waren, zodat ze het enig volk van God werden; de eenheid die dankzij de constante inspanning van de monniken die zo'n eminente leraar volgden, het onderscheidende kenmerk van de Middeleeuwen werd.

Deze eenheid, die zoals heilige Augustinus zegt «voorbeeld en type van absolute schoonheid» is Vgl. H. Augustinus, Brieven, Epistulae. 18, 2: PL 33, 85, helaas gebroken in een wirwar van historische gebeurtenissen, proberen alle mensen van goede wil van onze tijd opnieuw te herstellen. Met het boek, dat wil zeggen, met de cultuur, redde heilige Benedictus zelf, van wie veel kloosters hun bestaan en kracht ontvingen, met providentiële bezorgdheid, toen het humanistische patrimonium uiteenviel, de klassieke traditie van de Ouden, het intact overbrengend naar het nageslacht en de kenniscultus herstellend. Het was tenslotte met de ploeg, dat wil zeggen, met het bewerken van de velden en met andere soortgelijke initiatieven, dat hij erin slaagde verlaten en verwilderd land te transformeren in zeer vruchtbare velden en in mooie tuinen; en door gebed te combineren met materieel werk, veredelde en verhoogde hij menselijke vermoeidheid volgens zijn beroemde motto «ora et labora». Daarom begroette Pius XII heilige Benedictus terecht als «vader van Europa» Paus Pius XII, Homilie, Bij gelegenheid van de 1400 jaar sinds het overlijden van de H. Benedictus van Nurcia - St. Paulus buiten de Muren (Rome), Exsultent hodie (18 sept 1947), 3; wat betreft de volkeren van dit continent, inspireerde hij die liefdevolle zorg voor orde en rechtvaardigheid als basis voor het ware maatschappelijke leven. Onze voorganger zelf wilde dat God, door de verdiensten van deze grote heilige, de inspanningen zou ondersteunen van degenen die zich bij deze Europese naties willen aansluiten. Ook Johannes XXIII wenste zeer, in zijn vaderlijke bezorgdheid, dat dit zou gebeuren.

Het is daarom logisch dat ook wij, in deze beweging om tot Europese eenheid te geraken, onze volledige instemming geven. Om deze reden hebben we graag de verzoeken aanvaard van vele kardinalen, aartsbisschoppen, bisschoppen, algemene oversten van religieuze ordes, rectoren van universiteiten en andere vooraanstaande vertegenwoordigers van de leken van verschillende Europese landen om Sint Benedictus tot beschermheer van Europa te verklaren. En voor deze plechtige verkondiging leek Ons de datum van vandaag geschikt waarin we opnieuw aan God de tempel van Monte Cassino inwijden, ter ere van de Heilige Maagd en heilige Benedictus, die in 1944 werd verwoest tijdens het vreselijke wereldconflict, herbouwd door de vasthoudendheid van christelijke vroomheid. Dit doen we gaarne en herhalen het gebaar van enkele van onze voorgangers, die persoonlijk door de eeuwen heen wilden doorgaan met de inwijding van dit centrum van monastieke spiritualiteit, beroemd gemaakt door het graf van heilige Benedictus. Moge daarom de zo voorname heilige onze geloften verhoren en, zoals hij eens met het licht van de christelijke beschaving erin slaagde de duisternis te verdrijven en het geschenk van vrede uit te stralen, moge hij nu voorgaan in het hele Europese leven en met zijn voorspraak haar ontwikkelen en steeds vermeerderen.

Daarom kondigen we af op voorstel van de heilige Congregatie van de Riten, na zorgvuldige overweging, op grond van Onze apostolische macht, met de huidige Brief en voor eeuwig, dat de heilige Benedictus Abt tot hemelse hoofdpatroon van heel Europa wordt, en verlenen alle eer en liturgisch voorrecht met inachtneming van het recht van de primaire Beschermers. Niettegenstaande andersluidende bepaling. Dit maken we bekend en stellen vast, en besluiten dat deze brief geldig en effectief blijft, dat zij haar volledige en integrale effecten verkrijgt en wordt gerespecteerd door op wie zij betrekking heeft of zal hebben; evenzo voldoet elk oordeel of elke definitie eraan; en vanaf nu is elke handeling die in strijd is met wie en welke autoriteit dan ook, bewust of uit onwetendheid, geplaatst, ongeldig.

Gegeven in Rome, bij St. Pieter, op 24 oktober 1964, het tweede van ons pontificaat.

PAOLUS PP. VI