Op 8 mei vindt in Stuttgart de ontmoeting Samen voor Europa plaats met katholieke, evangelische en orthodoxe bewegingen, om een Europese dag van ontmoeting en dialoog te vieren. Ik verneem met grote vreugde dat christenen van Europa samenkomen, juist op een moment dat de Europese Unie uitgebreid werd, om na te denken over de christelijke wortels en over de toekomst van het continent in het licht van het Evangelie. Want het licht van het Evangelie heeft de geschiedenis van Europa verlicht en zo een gemeenschap voortgebracht tussen verschillende volkeren die dezelfde lotgevallen kennen. De toenadering tot het levende Woord van het Evangelie heeft vaak voor hele volkeren de vorming van één enkel cultureel gebied betekend, verbonden door dezelfde historische lotgevallen, zoals dat wat daarna de naam Europa kreeg.

Het gaat niet alleen om een voorbije geschiedenis. Sprekend over het christendom in Europa, wordt er ook een allusie gemaakt op het recente verleden, het heden en de toekomst ervan. Het proces van de Europese eenwording is ontstaan uit de bittere menselijke mislukking, veroorzaakt door de Tweede Wereldoorlog. Vervolgens hebben de vaders van de Europese eenheid, grotendeels gevormd door het christelijk geloof, een proces van eenwording van het continent op gang gebracht, waarvan wij nu de vruchten plukken. Europa is begonnen om de verzoening en de vrede tussen de naties te bevorderen, die jammer genoeg eeuwenlang in onderlinge strijd leefden. Vanaf het begin heeft het Vaticaan de Europese integratie ondersteund en daarbij, zoals ik onlangs heb herinnerd, onderstreept "dat het duurzame welslagen van zo'n eenheid verbonden zou moeten zijn met het christendom als factor van zijn identiteit en eenheid". H. Paus Johannes Paulus II, Toespraak, (fragment), Dankrede bij uitreiking bijzondere Karel de Grote Prijs 2004 aan de Paus (24 mrt 2004), 5

Maar het christelijk geloof vertegenwoordigt ook het heden en de toekomst van Europa. Met het enthousiasme van hun christelijk geloof en met hun bewustzijn Europeanen te zijn, geven vele leden van geestelijke bewegingen in Stuttgart blijk van hun vertrouwen in de toekomst van een door het Evangelie verlichte Europa. Talrijke geloofsgetuigen, slachtoffers van wrede en pijnlijke vervolgingen van de Europese geschiedenis uit de twintigste eeuw, vertegenwoordigen voor de christelijke kerken een gemeenschappelijke schat. Dit erfgoed versterkt in de Europese christenen het verlangen naar eenheid en gemeenschappelijke inzet voor het werk van de evangelisatie.

In de inzet om een menselijkere maatschappij te verwezenlijken, die openstaat voor anderen en solidair is in de liefde, mogen we niet moe worden, ons hart te openen voor het Evangelie. De christenen van vele geestelijke bewegingen, die samen zijn in Stuttgart bevestigen dat het Evangelie hen ertoe gebracht heeft om hun egoïstisch nationalisme te overstijgen en in Europa een familie van volkeren te zien, rijk aan culturele verscheidenheid en historische ervaringen, die tegelijkertijd verenigd is in een soort gemeenschap, die verbonden is door dezelfde historische lotgevallen. Het Europa van de toekomst heeft dit bewustzijn nodig om deel te nemen aan de grote gebeurtenissen waartoe de geschiedenis het oproept.

De oecumenische dialoog draagt essentieel bij aan de ontwikkeling van een Europese identiteit, die gebaseerd is op het christelijk geloof. Deze dialoog staat ook centraal in de ontmoeting van Stuttgart, waarin katholieke christenen samen met die van de evangelische en orthodoxe kerk spreken over gemeenschappelijke kwesties aangaande het leven van het Europese continent. Dankzij een attente en respectvolle dialoog bieden de bewegingen juist een belangrijke bijdrage, om onder de christenen het gebod van de liefde van de Heer te versterken.

Maar het verenigd Europa kan niet alleen aan zichzelf denken en zich beperken tot het eigen welzijn binnen zijn eigen grenzen. Europa is geroepen tot dienstbaarheid aan de wereld, vooral aan de armste en vergeten streken, zoals vooral Afrika, dat getekend is door zovele ernstige problemen. We kunnen geen gemeenschappelijk huis in Europa opbouwen zonder ons te ontfermen over het welzijn van heel de mensheid. "We kunnen zeggen dat de voorwaarde voor een toekomstig Europa zal afhangen van de capaciteit om te kijken over zijn eigen grenzen heen, vooral naar het zuidelijk halfrond, waar sinds decennia het grootst aantal conflicten en onrechtvaardigheid heerst, dat onverdraaglijk is geworden." H. Paus Johannes Paulus II, Boodschap, Boodschap aan Kardinaal Edward Cassidy bij gelegenheid van de 6e gebedsbijeenkomst voor de wereldvrede in Brussel (10 sept 1992)

Europa heeft de inzet en het enthousiasme van de christenen nodig, vooral van de jongeren, om de blijde boodschap van het Evangelie van Christus aan te nemen. Want "aan het begin van een nieuwe millennium dringt zich de plicht op van een vernieuwde inzet van de kant van de gelovigen om te beantwoorden aan de uitdagingen van de nieuwe evangelisatie. In dit opzicht is een belangrijke rol toebedeeld aan de kerkelijke bewegingen." H. Paus Johannes Paulus II, Boodschap, Boodschap aan Chiara Lubich bij gelegenheid van het 60 jarig bestaan van het Werk van Maria (4 dec 2003) De nieuwe evangelisatie geeft een ziel aan Europa en helpt het continent om niet door te gaan met te leven voor zichzelf en binnen zijn eigen grenzen, maar om een menselijkere maatschappij op te bouwen, die het leven respecteert en om een edelmoedige aanwezigheid te verwezenlijken op het wereldtoneel.

Daarom stuur ik graag aan de bisschop van Rottenburg-Stuttgart en aan alle bisschoppen en priesters die op de bijeenkomst van Stuttgart "Samen voor Europa" aanwezig zijn, mijn zegen. Tegelijkertijd groet ik van harte alle deelnemers aan deze grote bijeenkomst - de bewegingen die die georganiseerd hebben en allen die verenigd zijn met hen door middel van de dialoog en het gebed. Ik richt me in gebed tot de almachtige en goede God, opdat Hij het werk van allen die het Evangelie in Europa verspreiden, zou zegenen: dat Hij ons allen een tijdperk van vrede en solidariteit schenkt.

Vanuit het Vaticaan, 6 mei 2004

Paus Johannes Paulus II