Zoeken in kerkelijke documenten en berichten

Een nog meer edelmoedige, wijze en verstandige pastorale inzet, naar het voorbeeld van de Goede Herder, is vereist voor de gezinnen die zich - vaak onafhankelijk van hun eigen wil, of onder de druk van allerlei andere problemen - geplaatst zien voor objectief moeilijke situaties.

In dit verband is het nodig speciale aandacht te vragen voor enkele bijzondere categorieën die meer behoefte hebben niet alleen aan bijstand maar ook aan een meer ingrijpende druk op de publieke opinie en vooral op de culturele, economische en juridische structuren, om de diepe oorzaken van hun zorgen zoveel mogelijk weg te nemen.

Dat zijn bijvoorbeeld:

• de gezinnen die emigreren vanwege het werk;
• de gezinnen van degenen die gedwongen zijn tot langdurige afwezigheid, zoals militairen, zeevarenden, reizigers van allerlei soort;
• de gezinnen van gevangenen, van vluchtelingen en van verbannenen;
• de gezinnen die in de grote steden praktisch afgesloten van de anderen leven;
• de gezinnen die geen huis hebben;
• de onvolledige gezinnen en de gezinnen met één enkele ouder;
• de gezinnen met gehandicapte of aan drugs verslaafde kinderen;
• de gezinnen van alcoholisten;
• de gezinnen die weggerukt zijn uit hun cultureel of maatschappelijk milieu of die dat gevaar lopen;
• de gezinnen die gediscrimineerd worden om politieke of andere redenen;
• de gezinnen die verdeeld zijn wat de wereldbeschouwing betreft;
• de gezinnen die er moeilijk in slagen contact te hebben met de parochie;
• de gezinnen die geweld of onrechtvaardige behandelingen ondergaan omwille van het geloof;
• de gezinnen van minderjarige echtgenoten;
• de bejaarden die niet zelden gedwongen zijn in eenzaamheid te leven en zonder passende middelen van bestaan.

De gezinnen van emigranten, speciaal waar het gaat om arbeiders en boeren, moeten overal in de Kerk hun vaderland kunnen vinden. Dit is een taak die voortvloeit uit de natuur zelf van de Kerk, die immers teken van eenheid in verscheidenheid is. Voor zover mogelijk, moeten de emigranten bijgestaan worden door priesters van hun eigen ritus, cultuur en taal. Het is ook de taak van de Kerk een beroep te doen op het publieke geweten en op allen die gezag hebben in het sociale, economische en politieke leven, opdat de arbeiders werk kunnen vinden in hun eigen streek en land en een rechtvaardig loon ontvangen; opdat de gezinnen zo spoedig mogelijk weer verenigd worden, gerespecteerd worden in hun culturele identiteit, op dezelfde wijze behandeld worden als andere gezinnen en dat tenslotte aan hun kinderen de gelegenheid gegeven wordt voor beroepsopleiding en -uitoefening alsook voor het bezit van het land dat nodig is om te werken en te leven.

Een moeilijk probleem is dat van de gezinnen die verdeeld zijn wat de wereldbeschouwing betreft. In deze gevallen is een bijzondere pastorale zorg nodig. Vóór alles moet men op verstandige wijze een persoonlijk contact onderhouden met die gezinnen. De gelovigen moeten versterkt worden in hun geloof en bevestigd in hun christelijk leven. Ook al mag de partij die trouw is aan het katholiek geloof, niet wijken, toch moet deze steeds in een levende dialoog blijven met de andere partij. Men moet de uitingen van liefde en respect vermenigvuldigen, in de vaste hoop de eenheid te kunnen bewaren. Veel hangt ook af van de relaties tussen ouders en kinderen. De wereldbeschouwingen die vreemd zijn aan het geloof, kunnen overigens de gelovige leden van het gezin stimuleren in de groei van de liefde en van de bewijzen van liefde.

Andere moeilijke omstandigheden waarin het gezin behoefte heeft aan de hulp van de kerkgemeenschap en van haar herders, kunnen zijn: de rusteloze, opstandige en soms stormachtige jeugd van de kinderen; hun huwelijk, dat hen losmaakt van het gezin waaruit zij komen; het gebrek aan tederheid of liefde van de kant van de meest dierbare personen; het in de steek gelaten worden door de partner of het verlies van de partner, waarmee de smartelijke ervaring begint van het weduwschap of van de dood van een gezinslid, die de oorspronkelijke kern van het gezin verminkt en diepgaand verandert.

De Kerk mag evenmin de omstandigheid van de oude dag verwaarlozen, met heel zijn positieve en negatieve inhoud: de verdieping van de echtelijke liefde, steeds meer gezuiverd en veredeld door de lange en ononderbroken trouw; de bereidheid de opgespaarde goedheid en wijsheid en de overgebleven krachten in nieuwe vorm in dienst te stellen van anderen; de drukkende eenzaamheid, vaak meer psychologisch en gevoelsmatig dan lichamelijk, door het eventueel in de steek gelaten worden of door de onvoldoende belangstelling van de kant van de kinderen en verwanten; lijden en ziekte, door het geleidelijke verval van de krachten of door de vernedering van de afhankelijkheid van anderen of door de bitterheid van het zich misschien tot last voelen van de eigen dierbaren, door het naderen van de laatste ogenblikken van het leven. Dit zijn de gelegenheden waarin het gemakkelijker is - zoals de synodevaders hebben aangeduid - de verheven aspecten van de huwelijks- en gezinsspiritualiteit te doen begrijpen en beleven die geïnspireerd worden door de waarde van het kruis en de verrijzenis van Christus, bron van heiliging en diepe vreugde in het dagelijkse leven, in het perspectief van de grote eschatologische werkelijkheden van het eeuwige leven.

In al die verschillende situaties mag men nooit het gebed vergeten, bron van troost en kracht en voedsel voor de christelijke hoop.