• Database vol kerkelijke documenten
  • Geloofsverdieping
  • Volledig in het Nederlands
  • Beheerd door vrijwilligers

Zoeken in kerkelijke documenten en berichten

x

Oorsprong en wezenlijk doel van het maatschappelijk leven wil zijn: het behoud, de ontwikkeling en de vervolmaking van de menselijke persoonlijkheid. Het wil de menselijke persoonlijkheid helpen om op de juiste wijze de normen en de waarden van godsdienst en cultuur praktisch te beleven, die door de Schepper aan ieder mens en aan de ganse mensheid, hetzij in haar geheel, hetzij in haar natuurlijke vertakkingen zijn aangewezen.

Een maatschappelijke leer of constitutie, die dit innerlijk wezenlijk verband van alle menselijke aangelegenheden met God ontkent of buiten beschouwing laat, volgt een valse weg. En terwijl zij met de ene hand opbouwt, bereidt zij met de andere de middelen, die vroeg of laat het werk in gevaar zullen brengen en vernielen. En wanneer zij met miskenning van de eerbied, die aan de persoonlijkheid en aan het leven van der persoonlijkheid toekomt, daaraan geen enkele plaats toekent in de regelingen die zij treft, in de wetgevende en uitvoerende werkzaamheid: dan brengt zij, wel verre van de gemeenschap te dienen, aan de gemeenschap schade toe; dan ontrooft zij, wel verre van de gemeenschapsgedachte te bevorderen en te bezielen en haar hoop en verwachtingen te verwezenlijken, aan die gedachte alle innerlijke waarde; dan bedient zij er zich alleen van als van een louter utiliteitsfrase, die in steeds talrijker kringen besliste en onbewimpelde afwijzing ontmoet.

Al houdt nu het maatschappelijk leven een innerlijke eenheid in, toch sluit het daarom niet de verschillen uit, waar de werkelijkheid en de natuur voor pleiten. Maar wanneer men vasthoudt aan de opperste regelaar van alles wat de mens betreft, aan God, dan vinden de gelijkheden zowel als de verschillen van de mensen hun passende plaats in de volstrekte orde van het zijn, van de waarden en dus ook van de zedelijkheid. Maar omgekeerd, als die grondslag geschokt is, dan ontstaat er tussen de verschillende cultuurgebieden een gevaarlijke gaping,- dan openbaart zich zulk een onzekerheid en een veranderlijkheid van contouren, van grenzen en van waarden, dat alleen nog maar louter uiterlijke factoren, en dikwijls blinde instincten, ten slotte volgens de heersende tendens van de dag gaan uitmaken, aan welke van deze of die richtingen de voorkeur toekomt.

Op de verderfelijke economie van de laatste decennia, waarin heel het burgerlijk leven ondergeschikt werd gemaakt aan de winstprikkel, volgt nu een niet minder verderfelijke opvatting, die alles en allen onder politiek opzicht beschouwt en aldus iedere beschouwing van zedelijke of godsdienstige aard uitsluit. Noodlottig dwaalbegrip en mistasting, die zwanger gaan van onafzienbare gevolgen voor het maatschappelijk leven, dat nooit dichter staat bij de ondergang van zijn heerlijkste voorrechten, dan wanneer het waant de eeuwige bron van zijn waardigheid, God, straffeloos te kunnen verloochenen of vergeten.

De rede, verlicht door het geloof, wijst aan de afzonderlijke personen en aan de bijzondere gemeenschappen een vaste en eervolle plaats aan in de organisatie van de maatschappij; zij weet - om slechts van de belangrijkste punten te spreken - dat heel de werkzaamheid van de staat, de politieke zowel als de economische, dient voor de duurzame verwezenlijking van het algemeen welzijn, d.w.z. van die uiterlijke voorwaarden, die het geheel van de burgers nodig heeft voor de ontwikkeling van hun eigenschappen en hun werkzaamheden, van hun stoffelijk, intellectueel en godsdienstig leven; in zoverre nl. van den ene kant de krachten en werkvermogens van het gezin en van andere organismen, die recht hebben op een natuurlijke voorrang, niet toereikend zijn, en van de andere kant door de heilswil van God niet in de Kerk een andere universele gemeenschap is aangewezen ten dienste van de menselijke persoonlijkheid en ter verwezenlijking van deze godsdienstige doeleinden.

In een maatschappij-opvatting, die doordrongen is van de godsdienstige gedachte en daaraan haar bekrachtiging ontleent, vertegenwoordigt de economische activiteit, evenals die van alle andere cultuur- gebieden, een heel de gemeenschap omvattend en zeer aanzienlijk werkterrein, dat zeer rijk is in zijn verscheidenheid van vormen, dat een samenhangend geheel vormt in de harmonie van zijn delen, en waar de geestelijke gelijkheid van de mensen en hun functionele verscheidenheid tot hun recht komen en een aan hun waarde evenredige uitdrukking vinden; in een tegenovergesteld geval wordt de arbeid tot iets minderwaardigs gemaakt en de arbeider omlaaggehaald.

Document

Naam: CON SEMPRE
Kerstboodschap 1942
Soort: Paus Pius XII - Radiotoespraak
Auteur: Paus Pius XII
Datum: 24 december 1942
Copyrights: © 1946, Ecclesia Docens 0151, Gooi & Sticht Hilversum
Vert.: F.A.J. Van Nimwegen C.ss.R.
Bewerkt: 6 juli 2020

Opties

Internetadres
Print deze pagina
Dit document bestellen
Startpagina van dit document
Inhoudsopgave van dit document
Referenties naar dit document
Referenties vanuit dit document
RK Documenten wordt mogelijk gemaakt door donaties van gebruikers.
© 1999 - 2024, Stg. InterKerk, Schiedam, test