Maar noch het één, noch het ander is volgens onze ervaringen de normale situatie van het menselijk bestaan. Bij de allermeesten, zo mogen we aannemen, blijft een laatste en meest innerlijke openheid voor de waarheid, voor de liefde, voor God in het diepste van hun wezen aanwezig. Maar deze is bij de concrete levenskeuzen overdekt geraakt met steeds nieuwe compromissen met het kwade – veel vuil verbergt het zuivere, waarnaar toch dorst is blijven bestaan en dat toch ook steeds weer, boven al het lage uit, te voorschijn komt en in de ziel aanwezig blijft. Wat gebeurt er met zulke mensen als ze voor de rechter aantreden? Maakt al het onzuivere dat ze in hun leven opgehoopt hebben, plotseling niets meer uit? Of wat dan? De heilige Paulus geeft ons in de
Eerste brief aan de christenen van Korinte een voorstelling van de verschillende manieren waarop Gods oordeel de mens treft, al naargelang deze er aan toe is. Hij doet dat in beelden die het onzichtbare op de één of andere wijze willen uitdrukken, zonder dat we die beelden in begrippen kunnen vatten, eenvoudigweg omdat we in de wereld aan gene zijde van de dood niet kunnen binnenkijken en daar geen ervaring van hebben. Allereerst zegt Paulus over het christelijk bestaan dat het op een gemeenschappelijk fundament is gebouwd: Jezus Christus. Dat fundament houdt stand. Als we op dat fundament zijn blijven staan, daarop ons leven hebben gebouwd, weten we dat ook in de dood dit fundament ons niet onder de voeten weggetrokken kan worden. Dan gaat Paulus verder: "Of men nu op deze grondslag voortbouwt met goud, zilver, kostbare stenen, of hout, hooi en stro, van ieders werk zal de kwaliteit aan het licht komen. De grote Dag zal het aantonen, want deze verschijnt met vuur, en het vuur zal uitwijzen wat ieders werk waard is. Houdt het bouwwerk dat iemand optrok stand, dan zal hij loon ontvangen. Verbrandt het, dan zal hij schade lijden; hijzelf zal gered worden, maar, om zo te zeggen, door het vuur heen" (
1 Kor. 3, 12-15). Uit deze tekst blijkt in ieder geval dat de redding van de mens verschillende vormen kan aannemen, dat menig bouwwerk kan afbranden, dat wie te redden is zelf door ‘vuur’ heen moet om definitief voor God ontvankelijk te worden, plaats te kunnen nemen aan de tafel van het eeuwig bruiloftsmaal.
