Zoeken in kerkelijke documenten en berichten

De relatie tussen de Bisschop van Vercelli en zijn stad wordt vooral belicht door twee briefgetuigenissen. Het eerste staat in de reeds aangehaalde H. Eusebius van Vercelli
Brieven (), die Eusebius schreef vanuit zijn ballingschap in Scythopolis "aan de veelgeliefde broeders en aan de priesters naar wie ik zo verlang, en aan de heilige, in het geloof gevestigde bevolkingen van Vercelli, Novara, Ivrea en Tortona" H. Eusebius van Vercelli, Brieven. Ep. secunda, CCL 9, p. 104. Deze uitdrukkingen waarmee de brief begint, zijn een teken van de ontroering van de goede herder ten overstaan van zijn kudde, en zij krijgen aan het eind van de brief nog een uitvoerige weerklank, in de allerhartelijkste vaderlijke groeten aan al zijn kinderen van Vercelli en aan ieder in het bijzonder, met uitdrukkingen die overlopen van genegenheid en liefde.

Allereerst valt hier de expliciete band te noteren die de Bisschop verbindt met de sanctae plebes, de heilige bevolkingen, niet alleen van Vercellae/Vercelli - het eerste en nog voor enkele jaren enige bisdom van Piemonte -, maar ook van Novaria/Novara, Eporedia/Ivrea en Dertona/Tortona, dat wil zeggen van die christengemeenschappen die binnen hetzelfde bisdom een zekere consistentie en zelfstandigheid hadden bereikt. Een ander interessant element wordt verschaft door de afscheidsgroet waarmee de H. Eusebius van Vercelli
Brieven () besluit: Eusebius vraagt aan zijn zonen en dochters "ook diegenen te groeten die zich buiten de Kerk bevinden en die zich verwaardigen jegens ons gevoelens van liefde te koesteren: etiam hos, qui foris sunt et nos dignantur diligere". Een duidelijk teken dat de relatie van de Bisschop met zijn stad niet beperkt was tot de christelijke bevolking, maar zich ook uitstrekte tot degenen die, buiten de Kerk, er op de een of andere manier het geestelijk gezag van erkenden en deze voorbeeldige man liefhadden.