De heerlijke groei van de kerk in Afrika en alles wat zij tot stand heeft gebracht zijn voornamelijk te danken aan het heldhaftige en onbaatzuchtige toewijding van generaties van missionarissen: iedereen geeft dat toe. De gezegende grond van Afrika is bezaaid met talrijke graven van deze moedige evangelieverkondigers.

Toen de bisschoppen van Afrika bijeenkwamen voor de speciale vergadering, beseften zij terdege welke dankbaarheid hun continent nog steeds verschuldigd is aan deze mensen die hun voorvaderen waren in het geloof.

In zijn toespraak tot de eerste vergadering van het SECAM te Kampala, op 31 juli 1969, sprak paus Paulus VI over deze schuld van dankbaarheid: “Van nu af bent u, Afrikanen uw eigen missionarissen. De kerk van Christus heeft werkelijk wortel geschoten in deze gezegende grond. Vgl. 2e Vaticaans Concilie, Decreet, Over de missie-activiteit van de Kerk, Ad Gentes Divinitus (7 dec 1965), 6 Wij hebben nu een plicht te vervullen, wij moeten herinneren aan hen die vóór u, en ook tegenwoordig nog mèt u, het evangelie hebben verkondigd. De heilige Schrift vraagt dat van ons: ‘Gedenkt uw leiders, die u het eerst het woord van God verkondigd hebben. Haalt u weer hun leven en de afloop van hun leven voor de geest; neemt een voorbeeld aan hun geloof’ (Hebr. 13, 7). Dat is een geschiedenis die wij niet mogen vergeten; de plaatselijke kerk ontleent daaraan haar waarachtig en adel, haar ‘apostolisch’ karakter. Deze geschiedenis is het aangrijpend verhaal van naastenliefde, heldhaftige moed en opoffering, waardoor de Afrikaanse kerk van het begin af aan een grote en heilige kerk is geweest.” H. Paus Paulus VI, Toespraak, SECAM, Tot de deelnemers aan het symposium van de bisschoppen van Afrika te Kampala (31 juli 1969), 1

De speciale vergadering heeft zich bij haar eerste algemene bijeenkomst op waardige wijze van deze plicht tot dankbaarheid gekweten toen zij verklaarde: “Het is passend om hier warme hulde te brengen aan de missionarissen, mannen en vrouwen uit alle religieuze en seculiere instituten, en daarnaast ook aan alle landen die in de ongeveer tweeduizend jaar dat het Afrikaans continent werd geëvangeliseerd … hun beste krachten hebben gegeven om de fakkel van het christelijke geloof door te geven. …Als gelukkige erfgenamen van dit wonderbaar gebeuren willen wij daarom God uitdrukkelijk dank brengen bij deze plechtige gelegenheid.” Bisschoppensynodes, Rapport voorafgaand aan de besprekingen, Relation ante Disceptationem (11 apr 1994), 5

De synodevaders hebben hun hulde aan de missionarissen krachtig herhaald in hun Boodschap aan het volk van God. Daarbij hebben zij niet vergeten de zonen en dochters van Afrika te loven, met name hen die als catechist en tolk medewerkers waren van de missionarissen. Vgl. Bisschoppensynodes, Boodschap van de Synode over Afrika (6 mei 1994), 10

Het is dankzij het grote missionaire epos dat zich in het Afrikaanse continent in de laatste twee eeuwen voltrok, dat wij in Rome bijeen hebben kunnen komen om de speciale vergadering voor Afrika te houden. Het toen uitgestrooide zaad heeft overvloedig vrucht gedragen. Mijn broeders in het bisschopsambt, zonen van de Afrikaanse volkeren, zijn hiervan de welsprekende getuigen. Samen met hun priesters dragen zij thans grotendeels de last van de evangelisering. Een ander bewijs hiervoor zijn de talrijke zonen en dochters uit Afrika die intreden in de oude missiecongregaties of in nieuwe instituten die op Afrikaanse grond zijn gesticht, en die de fakkel in eigen handen nemen van de totale toewijding aan de dienst van God en het evangelie.