Volgens de synodevaders is de eerste vraag waarvoor de kerk in Afrika staat, zo duidelijk mogelijk te beschrijven wat zij is en alles wat zij moet doen opdat haar boodschap duidelijk en geloofwaardig zij. Vgl. Bisschoppensynodes, Rapport voorafgaand aan de besprekingen, Relation ante Disceptationem (11 apr 1994), 34 Alle discussies op de speciale vergadering hadden betrekking op deze wezenlijke en fundamentele vraag die een ware uitdaging is voor de kerk in Afrika.

Het is natuurlijk zonder meer waar dat “de Heilige Geest bij de verbreiding van het evangelie de eerste plaats inneemt, aangezien Hij het is die beweegt tot de prediking en het hart van de mensen voorbereidt op de aanvaarding en het begrip van het woord van het heil”. H. Paus Paulus VI, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de Evangelisatie in de Moderne Wereld, Evangelii Nuntiandi (8 dec 1975), 75 Maar na opnieuw deze waarheid te hebben bevestigd, voegde de speciale vergadering terecht eraan toe dat de evangelisering ook een zending is die de Heer Jezus aan zijn kerk heeft toevertrouwd, onder de leiding en uit de kracht van de Heilige Geest. Wij moeten meewerken, door vurig te bidden, ernstig ons te bezinnen, geschikte plannen te maken en de middelen waarover we beschikken, te gebruiken. Vgl. Bisschoppensynodes, Rapport voorafgaand aan de besprekingen, Relation ante Disceptationem (11 apr 1994), 34

De discussie van de synode over de duidelijkheid en geloofwaardigheid van de boodschap van de kerk in Afrika betekende onvermijdelijk een bezinning op de eigen geloofwaardigheid van hen die deze boodschap brengen. De synodevaders bespraken deze vraag onomwonden, met grote oprechtheid, zonder zichzelf te sparen. Paus Paulus VI had deze kwestie reeds aangeroerd met de gedenkwaardige woorden: “Dikwijls zeggen de mensen, dat onze tijd dorst naar oprechtheid en waarheid. Vooral de jongeren hebben een afkeer, zegt men, van alles wat verzonnen is en onecht, en zoeken daarentegen naar waarheid en duidelijkheid. Deze tekenen des tijds vragen grote waakzaamheid van ons. Immers altijd – hetzij luid of stilzwijgend – vragen ze ons: Gelooft gij zelf wel, wat gij zegt? Beleeft gij, wat gij gelooft? Predikt gij inderdaad ook wat gij beleeft? Meer dan ooit is zo het getuigenis van het leven de noodzakelijke voorwaarde geworden voor de volledige werkzaamheid van de prediking. Ziet daarom dat elke vooruitgang en uitwerking van het evangelie dat we verkondigen, tot op zekere hoogte op onszelf als getuigen neerkomt.” H. Paus Paulus VI, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de Evangelisatie in de Moderne Wereld, Evangelii Nuntiandi (8 dec 1975), 76

Vandaar dat ikzelf aangaande de evangeliseringsopdracht van de kerk op het terrein van gerechtigheid en vrede gezegd heb: “Voor de kerk moet de sociale boodschap van het evangelie niet beschouwd worden als een theorie, maar voor alles als een fundament en een beweegreden voor actie.” H. Paus Johannes Paulus II, Encycliek, Ter gelegenheid van de honderdste verjaardag van de encycliek Rerum Novarum, Centesimus Annus (1 mei 1991), 57

Graag wil ik er hier aan herinneren dat de achtste voltallige vergadering van het SECAM te Lagos in Nigeria (1987) reeds bijzonder duidelijk de vraag had behandeld aangaande de geloofwaardigheid en de duidelijkheid van de boodschap van de kerk in Afrika. Dezelfde vergadering had verklaard dat de geloofwaardigheid van de kerk in Afrika afhing van de bisschoppen en priesters die in navolging van Christus blijk geven van een voorbeeldig leven; van werkelijk trouwe religieuzen die in hun manier van leven oprechte getuigen zijn van de evangelische raden; van een bezield lekendom; van diepgelovige ouders; van opvoeders die zich bewust zijn van hun verantwoordelijkheden; van politieke leiders die bewogen worden door een groot zedelijk besef. Vgl. Afrika (SECAM), Boodschap van de 8e voltallige Vergadering (19 juli 1987)