• Database vol kerkelijke documenten
  • Geloofsverdieping
  • Volledig in het Nederlands
  • Beheerd door vrijwilligers

Zoeken in kerkelijke documenten en berichten

x
In persona Christi capitis
De intrinsieke band tussen Eucharistie en Wijdingssacrament, blijkt uit de woorden zelf van Jezus in de zaal van het Laatste Avondmaal: "Doet dit tot een gedachtenis aan Mij" (Lc. 22, 19). Jezus heeft inderdaad op de avond voor zijn dood de Eucharistie ingesteld en tegelijkertijd het priesterschap van het Nieuwe Verbond gegrondvest. Hij is priester, offergave en altaar: middelaar tussen God de Vader en het volk Vgl. Hebr. 5, 5-10 , zoenoffer Vgl. 1 Joh. 2, 2 Vgl. 1 Joh. 4, 10 dat zichzelf ten offer geeft op het altaar van het kruis. Niemand kan zeggen "dit is mijn lichaam" en "dit is de kelk van mijn bloed" tenzij in de naam en in de persoon van Christus, enige hogepriester van het nieuwe en eeuwige Verbond Vgl. Hebr. 8-9 . De Bisschoppensynode had al eerder in andere vergaderingen het gewijde priesterschap aan de orde gesteld, zowel met betrekking tot de identiteit van het ambt Vgl. Bisschoppensynodes, Document over het ambtelijk priesterschap (2e Algemene Bisschoppensynode), De Sacerdotio Ministeriali - "Ultimis temporibus" (30 nov 1971) als wat betreft de vorming van de kandidaten Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Ik zal u herders geven - N.a.v. de Bisschoppensynode over de priesteropleidingen, Pastores Dabo Vobis (25 mrt 1992). Hoofdstuk 5. In deze context echter, in het licht van de dialoog die in de laatste Synodevergadering heeft plaatsgevonden, voel ik de behoefte aan enkele waarden te herinneren met betrekking tot de relatie tussen het eucharistisch Sacrament en de Wijding. Vooral is het noodzakelijk nog eens duidelijk te stellen dat de band tussen de heilige Wijding en de Eucharistie juist zichtbaar wordt in het feit dat de Mis wordt voorgezeten door de Bisschop of de priester in de persoon van Christus, het Hoofd.

De leer van de Kerk maakt de priesterwijding tot een onontbeerlijke voorwaarde voor de geldige viering van de Eucharistie Vgl. 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Kerk, Lumen Gentium (21 nov 1964), 10 Vgl. Congregatie voor de Geloofsleer, Aan de Bisschoppen van de Katholieke Kerk over bepaalde vragen betreffende de bediening van de Eucharistie, Sacerdotium ministeriale (6 aug 1983). Immers: "In het kerkelijk dienstwerk van de gewijde bedienaar is Christus zelf bij zijn Kerk, als Hoofd van zijn lichaam, Herder van zijn kudde, Hogepriester van het verlossend offer" Catechismus-Compendium, Catechismus van de Katholieke Kerk (15 aug 1997), 1548. Zeker, de gewijde bedienaar "handelt ook in naam van heel de Kerk, wanneer hij God het gebed van de Kerk aanbiedt en vooral wanneer hij het eucharistisch offer opdraagt" Catechismus-Compendium, Catechismus van de Katholieke Kerk (15 aug 1997), 1522. Daarom dienen de priesters zich bewust te zijn dat zij bij heel hun ambtsbediening nooit zichzelf of hun meningen op voorop stellen, maar Jezus Christus. Elke poging om zichzelf tot protagonist te maken van de liturgische handeling is in strijd met de priesterlijke identiteit. Meer dan ooit is de priester daar dienaar en moet zich als een gewillig instrument in de handen van Christus voortdurend inspannen een teken te zijn dat naar Hem verwijst. Dat drukt zich vooral uit in de nederigheid waarmee hij de liturgische handeling leidt, in gehoorzaamheid aan de rite, met hart en geest eraan beantwoordend en alles vermijdend wat de indruk zou kunnen wekken van een ongepast eigenmachtig handelen. De clerus spoor ik aan steeds het besef te verdiepen van hun eigen eucharistisch ambt als nederige dienst aan Christus en aan zijn Kerk. Het priesterschap is, zoals de heilige Augustinus zei, een amoris officium Vgl. H. Augustinus, In Iohannis Evangelium Tractatus. 123, 5:PL 35, 1967, een taak van de goede herder die zijn leven geeft voor de schapen Vgl. Joh. 10, 14-15 .

Eucharistie en priestercelibaat
De Synodevaders hebben willen onderstrepen dat het ambtelijk priesterschap vereist, dat men door middel van de wijding helemaal gelijkvormig wordt aan Christus. Het is noodzakelijk om, uiteraard met respect voor de andere, oosterse praktijk en traditie, de diepe zin te bevestigen van het priestercelibaat, dat terecht beschouw wordt als een onuitputtelijke rijkdom, en dat bevestigd wordt door de oosterse traditie om de Bisschoppen te kiezen uit degenen die in celibaat leven en door de grote achting die men er heeft voor de keuze voor het celibaat die door talrijke priesters wordt gedaan. In een dergelijke keuze van de priester komen inderdaad de toewijding die hem gelijkvormig maakt aan Christus en de exclusieve offergave van zichzelf voor het Rijk der hemelen bijzondere tot uitdrukking Vgl. Bisschoppensynodes, Uitgebracht door de Synodevaders van de 11e Gewone Bisschoppensynode over de "Eucharistie", Voorstellen aan de Paus voor het samenstellen van een Apostolische Post-synodale Exhortatie (22 okt 2005), 11. Het feit dat Christus zelf zijn zending tot en met het kruisoffer in een staat van maagdelijkheid heeft beleefd, vormt het vaste referentiepunt voor het begrijpen van de zin van de traditie van de Latijnse Kerk op dit punt. Daarom is het niet voldoende het priestercelibaat in louter functionele termen te begrijpen. In werkelijkheid staat zij voor een bijzondere gelijkvormigheid aan de levensstijl van Christus zelf. Een dergelijke keuze is vóór alles de keuze van een bruidegom voor zijn bruid: het is vereenzelviging met het hart van Christus, de Bruidegom, die zijn leven geeft voor zijn Bruid. In eenheid met de grote kerkelijke overlevering, met het Tweede Vaticaans Concilie Vgl. 2e Vaticaans Concilie, Decreet, Over het leven en dienst van de priester, Presbyterorum Ordinis (7 dec 1965), 16 en met de Pausen die mij zijn voorgegaan Vgl. H. Paus Johannes XXIII, Encycliek, Bij gelegenheid van de 100e sterfdag van de H. Pastoor van Ars, Sacerdotii Nostri primordia (1 aug 1959) Vgl. H. Paus Paulus VI, Encycliek, Over het priestercelibaat, Sacerdotalis Caelibatus (24 juni 1967) Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Ik zal u herders geven - N.a.v. de Bisschoppensynode over de priesteropleidingen, Pastores Dabo Vobis (25 mrt 1992) Vgl. Paus Benedictus XVI, Toespraak, In de Sala Clementina, Tot de Romeinse Curie bij gelegenheid van het naderende Kerstfeest 2006 (22 dec 2006), bevestig ik opnieuw de schoonheid en het belang van een priesterleven dat als een welsprekend teken van de totale en exclusieve toewijding aan Christus, aan de Kerk en aan het Rijk van God, in celibaat geleefd wordt en bevestig ik derhalve het verplichte karakter ervan voor de Latijnse traditie. Waar het priestercelibaat in volwassenheid, in blijdschap en met toewijding wordt beleefd, is het een heel grote zegen voor de Kerk en voor de samenleving zelf.
Priestertekort en roepingenpastoraal
Wat de band tussen Wijdingssacrament en Eucharistie betreft, heeft de Synode zich gebogen over de situatie van verlegenheid die in diverse Bisdommen begint te ontstaan wanneer er rekening gehouden moet gaan worden met het tekort aan priesters. Dat gebeurt niet alleen in sommige gebieden van de eerste evangelisatie, maar ook in landen die een lange christelijke traditie hebben. Een gelijkmatiger verdeling van de clerus zal dan zeker helpen bij de oplossing van dit probleem. Daarvoor is wel de inspanning nodig tot een brede sensibilisering. Laten de Bisschoppen met respect voor hun eigen charisma ook de Instituten van godgewijd leven en de nieuwe kerkelijke organisatievormen betrekken bij de pastorale noden, en laten zij alle leden van de clerus aansporen tot een grotere bereidheid de Kerk te dienen waar dat nodig is, ook als dat een offer kost Vgl. Bisschoppensynodes, Uitgebracht door de Synodevaders van de 11e Gewone Bisschoppensynode over de "Eucharistie", Voorstellen aan de Paus voor het samenstellen van een Apostolische Post-synodale Exhortatie (22 okt 2005), 11.

Bovendien is er binnen de Synode ook gediscussieerd over de pastorale aandachtspunten waar men op zou moeten inzetten om vooral bij de jongeren een innerlijke openheid te bevorderen voor de roeping tot het priesterschap. Maar een dergelijke situatie is niet op te lossen aan de hand van eenvoudige pragmatische ideeën. Men moet immers vermijden dat de Bisschoppen, gedreven door weliswaar begrijpelijke functionele zorgen vanwege het tekort aan priesters, geen adequate onderscheiding meer zouden toepassen ten aanzien van de roeping, en kandidaten tot de eigenlijke opleiding en tot de priesterwijding zouden toelaten die niet de vereiste eigenschappen hebben voor het priesterlijke dienstwerk Vgl. 2e Vaticaans Concilie, Decreet, Over de priesteropleiding, Optatam Totius Ecclesiae (28 okt 1965), 6 Vgl. Wetboek, Codex van het Canonieke recht, Codex Iuris Canonici (25 jan 1983), 241.1029 Vgl. Wetboek, Codex van Canoniek Recht van de Oosterse Kerken, Codex Canonum Ecclesiarum Orientalium (1 okt 1991), 342.758 Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Ik zal u herders geven - N.a.v. de Bisschoppensynode over de priesteropleidingen, Pastores Dabo Vobis (25 mrt 1992), 11.34.50 Vgl. Congregatie voor de Clerus, Directorium voor het ambt en het leven van priesters, Dives Ecclesiæ (31 mrt 1994), 58 Vgl. Congregatie Katholieke Vorming (seminaries en universiteiten), Instructie over criteria ter onderscheiding van roepingen met betrekking tot personen met homoseksuele neigingen aangaande hun toelating tot het seminarie en de Heilige Wijdingen (4 nov 2005). Een clerus die onvoldoende gevormd en zonder de nodige onderscheiding tot de wijding werd toegelaten, zal moeilijk een getuigenis kunnen geven dat in anderen het verlangen kan wekken om met edelmoedigheid te beantwoorden aan de roepstem van Christus. In werkelijkheid moet heel de christengemeenschap in al haar geledingen betrokken worden bij de roepingenpastoraal Vgl. Bisschoppensynodes, Uitgebracht door de Synodevaders van de 11e Gewone Bisschoppensynode over de "Eucharistie", Voorstellen aan de Paus voor het samenstellen van een Apostolische Post-synodale Exhortatie (22 okt 2005), 12 Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Ik zal u herders geven - N.a.v. de Bisschoppensynode over de priesteropleidingen, Pastores Dabo Vobis (25 mrt 1992), 41. Het spreekt vanzelf dat deze brede pastorale inspanning ook de sensibilisering omvat van de gezinnen, die immers dikwijls onverschillig zijn, zo niet rechtstreeks tegen de mogelijkheid van een priesterroeping. Laten zij zich edelmoedig openstellen voor de gave van het leven en hun kinderen opvoeden tot een bereidwillige openheid voor de wil van God. Kortom, het is vooral nodig dat men de moed heeft om aan de jongeren de radicaliteit voor te houden van de navolging van Christus en hen het fascinerende ervan te laten zien.

Dankbaarheid en hoop
Het is tenslotte noodzakelijk een groter vertrouwen te stellen in en meer hoop te vestigen op het initiatief van God. Ook al is er in een aantal gebieden een tekort aan priesters te constateren, toch moet het vertrouwen niet verminderen dat Christus doorgaat met mannen ertoe op te wekken elke andere bezigheid loslaten en zich geheel te wijden aan de viering van de heilige geheimen, aan de verkondiging van het Evangelie en aan het pastorale dienstwerk. Naar aanleiding hiervan wil ik de dankbaarheid van heel de Kerk verwoorden jegens alle Bisschoppen en priesters, die met trouwe toewijding en inzet hun eigen zending uitvoeren. Uiteraard gaat de dankbaarheid van de Kerk ook uit naar de diakens, die de handen opgelegd zijn "niet voor het priesterschap maar voor het dienstbetoon" 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Kerk, Lumen Gentium (21 nov 1964), 29. Zoals de Synodevergadering heeft aanbevolen, richt ik een speciale dank aan de fidei donum priesters Noot van de vertaler: zo genoemd naar de gelijknamige encycliek van Pius XII, waarin deze opriep priesters ter beschikking te stellen voor de missie in de derde wereld. die met deskundigheid en edelmoedige toewijding de gemeenschap opbouwen door het Woord van God te verkondigen en het Brood van het leven te breken, zonder in de dienst aan de zending van de Kerk hun krachten te sparen Bisschoppensynodes, Uitgebracht door de Synodevaders van de 11e Gewone Bisschoppensynode over de "Eucharistie", Voorstellen aan de Paus voor het samenstellen van een Apostolische Post-synodale Exhortatie (22 okt 2005), 38. We moeten God danken voor al die priesters die hebben geleden tot aan het offer van hun leven om Christus te dienen. Met de welsprekendheid van de feiten wordt in hen zichtbaar wat het betekent om ten volle priester te zijn. Het gaat hier om ontroerende getuigenissen die heel veel jongeren kunnen inspireren op hun beurt Christus te volgen en hun leven te geven voor de anderen en juist zo het ware leven te vinden.

Document

Naam: SACRAMENTUM CARITATIS
Het Sacrament van de Liefde - Over de Eucharistie, bron en hoogtepunt van het leven en de zending van de Kerk
Soort: Paus Benedictus XVI - Postsynodale Apostolische Exhortatie
Auteur: Paus Benedictus XVI
Datum: 22 februari 2007
Copyrights: © 2007, Libreria Editrice Vaticana
Vertaling uit het Italiaans: Past. Chr. van Buijtenen, pr.
Bewerkt: 19 november 2020

Referenties naar dit document

Opties

Internetadres
Print deze pagina
Dit document bestellen
Startpagina van dit document
Inhoudsopgave van dit document
Referenties naar dit document
Referenties vanuit dit document
Trefwoordenlijst voor dit document
RK Documenten wordt mogelijk gemaakt door donaties van gebruikers.
© 1999 - 2024, Stg. InterKerk, Schiedam, test